DSC04219

V

12.3.2.2. Śruta poekstrakcyjna sojowa

Udział śruty sojowej w światowej produkcji pasz z nasion oleistych |§j największy (w Stanach Zjednoczonych stanowi ok. 88%). Wydajność śruty znasią jest wysoka (ok. 79%), gdyż zawierają one stosunkowo mało oleju (ok. 20%). użyciu technologii z zastosowaniem obłuszczania nasion otrzymuje się śrutę o wysokiej zawartości białka (powyżej 47% 1 i niskiej włókna surowego (ok. j%)

W przypadku domieszania łuski do śruty lub nie obłuszczenia nasion pn^ ekstrakcją, śruta zawiera mniej białka (42-44%), _sl więcej włókna. Stosowa® w procesie przerobu soi tostowanie ma na celu obniżenie aktywności inhibjfcu łrypsyny oraz,lektyn — głównych czynników antyodżywczych soi. Ponieważ nadmierne ogrzewanie obniża strawność białka i dostępność aminokwasów (zwłaszcza lizyny), proces tostowania powinien zapewniać optymalną wartość białka i równocześnie inaktywować niepożądane składniki.

Zawartość białka i aminokwasów w śrucie sojowej, produkowanej w różnych krajach, jest dość zróżnicowana. Jednakże wysokobiałkowa śruta sojowa ma największa wartość pokarmową spośród wszystkich roślinnych pasz biafewlŁ lest doskonałym źródłem niezbędnych aminokwasów, zwłaszcza j£St_ bogata w lizynę. Zawartość metioniny jest nieco ruższajuż cystyny i jest ona pierwszym aminokwasem ograniczającym wartość białka sojowego w żywieniu zwierząt monogastrycznych. Ponadto, niska zawartość włókna sprawia, że poziom energii strawnej i metabolicznej, niezależnie od gatunku zwierząt, jest wyższy w śrucie sojowej niż w innych śrutach nasion oleistych.

Śruta sojowa zawieraprawię dwa razy więcej'fosforu niż zboża. W około 50-70% występuje on w postaci kwasu fitynowego. Tworzące się w czasie przerobu soi kompleksy fitynianowołiałkowo-mineralne powodują obniżenie dostępność Ca, Zn, Cu, Mn, Mo i prawdopodobnie także żelaza. Śruta sojowa nie jest uważam za bogate źródło witamin, poza choliną.

Śruta sojowa jest najbardziej rozpowszechnionym dodatkiem białkowym w krajach o intensywnej produkcji zwierzęcej, jest smaczna i nadaje się dla wszystkich gatunków zwierząt. Spośród śrut poekstrakcyjnych odznacza sę I najwyższą strawnośdą jelitową białka i aminokwasów u świń. Białko śruty sojowej dobrze uzupełnia się białkiem kukurydzy i dlatego mieszanki tych dwóch pasz są | dobrze zbilansowane pod względem zawartości niezbędnych aminokwasów i ich j stosunku do energii paszy, pokrywając zapotrzebowanie zwierząt w poszczegól-1 nych okresach ich rozwoju. W praktyce mieszanki zbożowo-sojowe stosowne I w żywieniu kurcząt wzbogacane są jedynie w metioninę, a mieszanki dla młodych jj świń w lizynę. Śrutę sojową często stosuje się jako paszę standardową (kontrolną) | przy ocenie wartości innych pasz białkowych. Jest ona stosowana głównie | w żywieniu drobiu, a następnie świń i młodych przeżuwaczy, a także jj| I podstawowym składnikiem paszy cfla~£sów i kotów. Znacznie mniejsze ilo® 1 dodawane są do paszy dla bydła mięsnego i mlecznego, a także innych przeżuwa- t. czy, które dobrze wykorzystują pasze o gorszej wartości pokarmowej.