DSC06588 (3)

,    .. WĘ&mtSa

BP    •yuttuBEimSw.*%    MM».5m», if-HUr *4

Wrk

300

E. ROhle. K. Szamałek

Korale

Pomimo że korale pojedyncze występują w bardzo szerokim zakresie szerokości geograficznej (nawet po obszary polarne) oraz głębokości (od powierzchni wody do głębokości 6000 m) to jednak głównym środowiskiem życia korali rafowych jest pas okołorównikowy od 30° szerokości południowej do 30° szerokości północnej (rys. 14.5), związany z czystymi wodami o głębokości mniejszej od 46 m (głównie od kilku do 20 m) z dużym nasłonecznieniem i temperaturą w zakresie 20-28°C. Korale rafotwórcze są organizmami sym-biotycznymi z mikroskopijnymi algami zwanymi zooxanthellae. Dla wzrostu kolonii korali niezbędna jest możliwość wytrącania wapnia, budulca szkieletów polipów korali. Wytrącanie to zachodzi, gdy wysoka jest temperatura wody i jej zasolenie, natomiast niska koncentracja dwutlenku węgla. Takie warunki są typowe dla płytkich tropikalnych wód. Rafy koralowe tworzą głównie korale madre-porowe. Rozmieszczenie poszczególnych gatunków korali w obrębie rafy zależy od energii fal. Korale odporne na działanie fal, o zwartej budowie (np. Diploria cerebriformiś), występują na zewnątrz rafy, a korale delikatne o formach rozgałęzionych (np. Stylophora) w miejscach zacisznych.

Rafy koralowe Atlantyku związane są z okolicami Bermudów, Wysp Karaibskich, Belize, Florydy i Zatoki Meksykańskiej. W przeszłości najcenniejsze korale występowały w Morzu Śródziemnym, współczesne zanieczyszczenia mórz ograniczają ich rozprzestrzenienie. Upowszechnienie sportów podwodnych (nurkowanie swobodne) i pasja kolekcjonerska ludzi powodują zniszczenia raf koralowych. Wiele państw wprowadza ochronę raf i zakaz pobierania ich fragmentów. Zanieczyszczenie wód głównie substancjami ropopochodnymi z awarii tankowców, powoduje zamieranie raf. Jedna z najsłynniejszych raf świata - australijska Wielka Rafa Koralowa niszczona jest ponadto przez rozgwiazdę - koronę cierniową Acanthaster plancii i papugoryby Scarus sp.

Głównymi obszarami pozyskiwania korali jubilerskich są wybrzeża Tunezji, Algierii, Maroka oraz wybrzeża Kalabrii we Włoszech, jak również rejony wokół Sycylii, Sardynii i Korsyki.

Rafy na Indo-Pacyfiku występują od Morza Czerwonego i Zatoki Perskiej do zachodniego wybrzeża Panamy. Ponadto korale stwierdzono w niektórych rejonach Zatoki Kalifornijskiej.

Dla celów jubilerskich używa się kawałków korala szlachetnego (Corallium rubrum lub Coral-lium nobile) o różnych odmianach koloru czerwonego. Koral składa się głównie z węglanu wapnia (około 85%) w formie kalcytu z niewielką domieszką węglanu magnezu, śladowymi zawartościami tlenków żelaza i materiału organicznego [Smith 1972].

Cenioną odmianą korali używanych w jubiler-stwie jest koral czarny. Występuje on głównie w wodach otaczających Chiny i Indie. Koral czarny prawie nie zawiera węglanu wapnia, a zbudowany jest głównie z konchioliny. Ponadto jednym z najbardziej znanych rejonów występowania i centrów obróbki czarnego korala jest Kuba.