DSC09565

xuv UWAGI WYDAWCY

sprzed paru lat (por, rozds. I), rozdzielił te utwory» W historii literatury nie było jednak dalej powszechnej zgody co do autorstwa, choć jui opublikowane zostało decydujące świadectwo w tej mierze. W tym: miejscu zamknąć można uwagi wprowadzające do lektury poetyc-kiego tomiku Szymona, końcowy bowiem fragment sporu

0    braci Zimorowiców przedstawiony został w rozdz. I.

VII. UWAGI WYDAWCY

Roksolanki ukazują się w Bibliotece Narodowej powtórnie; pierwsze wydanie opracowane przez Aleksandra Brucknera nosiło datę 1924.

Podstawę edycji stanowi pierwodruk z r. 1654, dostępny w unikalnym egzemplarzu Ossolineum. Jest on zdefektowany, brakuje kilku kart, na których znajdowały się fragmenty dwu pieśni (II 31, w. 13—24; III 7, w. 1—18)

1    sześć całych (III 1—6). Druk jest bardzo niestaranny, zawiera szereg widocznych pomyłek i opuszczeń tekstu.

Tym samym egzemplarzem posługiwali się Aleksander Bruckner ^{1 2} (nie korzystał jednak z oryginału, ale z kopii sporządzonej przez Jana Łosia) oraz Leszek Kukulski³⁹. Brakujące fragmenty uzupełnili na podstawie opracowanej przez Juliana Ursyna Niemcewicza antologii Sielanki polskie z różnych autorów zebrane (1770); autor jej miał jeszcze do dyspozycji niezdefektowany egzemplarz pierwodruku. Wprowadzili też korekty tekstu, przy czym Kukulski wykorzystał — na ile było to możliwe -g$ przedruki utworów w anonimowych śpiewnikach. Z wielu|f>ro-

UWAGI WTftłAWCV

XLV

pozycji obu wydawców skorzystano w niniejszym opracowaniu, co zostało zaznaczone w odpowiednich miejscach komentarza.

Ponowne sięgnięcie do pierwodruku okazało się celowe, pozwoliło bowiem wyeliminować pomyłki, które znalazły się w wydaniu Brucknera, a powtórzone zostały w edycji Kukulskiego (np. Dz., w. 8: „Synek" zamiast „Syn"; w. 249: „w [.ii] konsze” zamiast „w [...} nawie"; w. 283; „okopcił" zamiast „ukopcil"; pieśń U 11, w. 4: „Pocznie” zamiast „Poczniesz”).

Transkrypcję tekstu podporządkowano normom zalecanym dla wydawnictw popularnonaukowych przez Zasady wydawania tekstów staropolskich *°. W myśl zawartej tam instrukcji nie naruszano pisowni wyrazów znajdujących się w pozycji rymowej, w kilku jednak przypadkach wprowadzono znaki sygnalizujące samogłoski pochylone. Zachowane zostały przypadki niekonsekwentnie występującego mazurzenia i zmiękczeń (typu: „żwierząteczko”), bezdźwięczny wygłos w wyrazie „łabędź" (występuje bowiem równolegle forma: „łabęci"). Transkrypcję imion i nazw miejscowych obcego pochodzenia, które występują w obrębie wiersza, podporządkowano jego wymogom (a więc pisano: Dyjona nie Diona, Pafija nie Pafia), czego nie uczynił Briickner (utyskując na wykolejenia rytmu), a co wprowadził Kukulski.

Najwięcej kłopotu sprawił graficzny zapis strof. Pierwodruk nie zawsze je wyodrębniał, układając wersy w dwóch, a nawet trzech kolumnach, z zachowaniem w inicjale każdej kolumny dużej litery, tak więc np. pieśń Marelli (II 15) miała układ:

Ukochane dziatki Te różane kwiatki Zrywajcie nim miną! Jako jednodzienne Róże, tak odmienne Lata wasze giną.

⁴⁸ Wrocław 1955,

1

ⁿ J. B. Zimorowic, Sielanki. Wyd. K. J. Turowski Bibl. Pol., Przemyśl 1857.

2

Por. przyp. 3.    „ ,

» Sz. Zimorowic, Roksolanki. Oprać. L. Kukulski, Warszawa 1981.