13 I Zrosty: Białystok, Rzeczpospolita, Wielkanoc, zmartwychwstanie podziel krakam! na wyrazy podstawowe. Uzupełnij zdania tymi zrostami.
'pT ■ znajduje się piękny, barokowy pałac Branickich.
Pierwszym prezydentem fl był Lech Wałęsa,
święto jest obchodzone na pamiątkę
Jezusa Chiystusa.
Kiedy stosować łącznik w przymiotnikach złożonych F Z łącznikiem piszemy przymiotniki złożone z członów równorzędnych znaczę-! niowo. np. bakhzUbna fkga (w części biała, a w części zielona).
Baz piszemy przymiotniki złożone z członów nierównorzędnych zna
czeniowo, tzn. przymiotniki, w których pierwszy człon jest tylko określeniem drugiego, np. jasnozielony (zielony o jasnym odcieniu).
14. Wpisz odpowiednie przymiotniki złożone.
sezon (jesienny I zimowy)
województwo (obąjnnąjące Kiyawy i Pomorze)
ośrodek (ząjmujący się wychowaniem i opieką)
problemy (społeczne i gospodarcze)
kościół (zbudowany w późnym średniowieczu)
I Se Odgadnij I wpisz przymiotniki złożone. Niektóre zapisz wielką literą.
NATO to Pakt
Polsce.
Przemyśl leży w
Onomatopeja to wyraz
Szlak Orlich Gniazd z najdiye się na Wyżynie
Biegi lekkoatletyczne na 5 i 10 km to biegi
I • a) Zastanów się, którzy z wymienionych królów Polski nosili przydondSjj’ a którzy nazwiska. Podkreśl nazwiska.
Stanisław Leszczyński, Bolesław Krzywousty, Kazimiera Odnowiciel,. Zygmunt Stary, Stanisław August Poniatowski. Jan Sobieski I
b) Ułóż nazwiska i przydomki królów w kolejności chronologiczną.
W Polsce do końca średniowiecza nie używano nazwisk. Pierwsza nazwiska I pojawiły się w XVI w. i były to nazwiska szlacheckie i mieszczańskie. Dopiero I na początku XIX w. w wyniku zarządzeń władz zaborczych nazwiska utrwaliły I się również wśród chłopów,
Nazwiska powstawały w bardzo różny sposób, np.:
* od przydomków związanych z wyglądem, charakterem lub zajęciem kidtf, np, Czarnecki od czarny\ Wesołowski od wesoijylub Piekarz od piekarz
* od imienia ojca. np. Janik (potomek Jana), Pawłowski (potomek Pawła). Szymczak (potomek Szymona);
* od nazwy miejscowości, np. Siedlecki (od miejscowości Siedlce). Zateski (od 1 miejscowości Zalesie), Nowowiejski (od miejscowości Nowa Wieś).
Uwaga. Wiele nazwisk Polaków jest pochodzenia obcego, np. Mickiewicz j (z języka białoruskiego), Radziwiłł, Piłsudski [z litewskiego), Miller, Szuk I i (z niemieckiego).