DSCN3744 (2)

Okres przejścia kentfynocytu / warstwy rozrodczej na powierzchnię (./Mrsowfi tfmr "). wynoszący w skórze ok. 26 dni, w obrębie błon śluzowych jest znacznie krótszy (5 dni), co warunkuje bardzo szybkie gojenie się ran. Procesowi gojenia sprzyja również to. że komórki błon śluzowych wykazują wzmożoną ekspresję naskórkowego czynnika wzrostowego (epidermaJ gruwth factor - EGF)

Gruczoł) śflnowr mają poduaw-owe znaczenie dla utrzymania wilgotności Non śluzowych. obrony przcciwbokimjnej. dla odczuwania smaku, prawidłowej mowy iuI

GRUCZOŁY ŁOJOWE

Większość gruczołów łojowych wykazuje ścisły związek z mieszkam; do których uchodzą tuż poniżej lejka. Tylko niewidka ich częsc ma średnio na powierzchni skóry. np. na brzegu czerwieni warg.

Należą do gruczołów hołokrynowych, w których proces wytwarza    czy

się z niszczeniem komórek wydziefniczych Komórki te /ostają n rzone przez warstwę rozrodczą.

Wydzielanie łoju jest wspomagane przez skurcz mięśni przyw ł« taki występuje pod wpływem zimna lub bodźców psychu /: określany jako ..gęsia skórka**.

Rola łoju polega prawdopodobnie na osłonie skóry przed działań u. mechanicznych, chemicznych i bakteryjnych. W jego skład wchod/ą • czowe powstające w wyniku działania lipaz bakteryjnych: iksaic-triglicerydy. wolne kwasy tłuszczowe i inne

Wydzielanie łoju podlega wahaniom w różnych okresach życia. Jest ono duże u noworodków, ulega znacznemu zmniejszeniu w wieku ok. 5 lat. n.t:    . ponow

nie w okresie pokwitania. Powyżej 40 rż. wydzielanie łoju zmniejsza saę. zwłaszcza u kobiet ok. 60 rż.

Czynność gruczołów łojowych podlega wpływom hormonalnym. Testosteron i progesteron powodują przerost gruczołów łojowych i ich wzmożone wydzielanie, estrogeny i antyandrogeny (np. octan cyprotcronu) zmniejszają wydzielanie łoju zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, gruczoły kory nadnerczy natomiast pobudzają wydzielanie łoju. być może w wyniku czynności androgennej.

Stwierdzono, że odnowa łoju jest szybsza, jeśli jest on często usuw wy / powierzchni skóry, co może mieć znaczenie w nasileniu łojotoku.

GRUCZOŁY POTOWE

Gruczoły potowe dzielą się na 2 typy:

1)    gruczoły ekrynowe. występujące w całej skórze.

2)    gruczoły apokrynowe. związane z mieszkami włosowymi i występujące głownie w okolicach pachowych, płciowych, odbytu, brodawek sutkowych oraz powiek.

Gruczoły polon składają saę z c/ęaci wydncliuczc). prwsodu srypnm ad/ają-ccfo i ujścia, które u gruczołach ckrynowrych znajduje tą * naakidu. a u apakfy-nowych - u kanale włosowym łub naskórku

GRUCZOŁY EKRYNOWE

Gruczoły ekrynowe odgrywąją rolę w regulacji cieplnej Wimohac wydzielanie potu zachodzi u przypadku a zrostu temperatury otoczenia (powyżej JIY) lub nadmiernego wytwarzania ciepła a ustroju.

Skład chemiczny poia zalety od wielu czynników - pokarmów, warunków klimatycznych* wpływów hormonalnych i tn Pot jea w istocie bardzo ruzcieńcjnnym roztworem soli. /.iwterającym ponadto związki mineralne (potas. wapft. magnez. Żelazo). a takie mocznik, kwas mlekowy, węglowodany, lipidy i m

H\ . l.mtc j*otu zaletne jest od układu nerwowego Przykładem tego jest pocenie s ę pod wpływem hodteów emocjonalnych Śeadkś (kn/Moiktar (acetyło* cholina, pilokarpina) pobudzają je, • środki przeciwcholtnergiczne (np atropina) wp^; h ają hamująco. Sympaicktomia powoduje prawie calkowtte zniesienie czyn* wy .i/łclmc/cj gruczołów potowych w okolicy unerwionej przez wycięty zwój umy układ nerwowy wywiera rów nic/ bardzo wyratny wpływ na czynność łów potowych (pocenie emocjonalne, zwłaszcza dłoni. stop. twarzy)

. lany na powierzchnię skóry poi tworzy z łojem zawiesinę olej woda tuh

ZOŁY APOKRYNOWE

C :    ' hw. gruczołów apokrynowych u ludzi me jest całkowici* jasna, me biorą

. tziału w icrmoregulacji. Rozpoczynają fimlurjonowanie po okresie pak witania.    : nabiją głównie na hodŁce hormonalne i emocjonalne. Są regulowane

przez wókbnr udiwirytoar. • mc jak gruczoły ekrynowe • przez włókna cho* bncrgiczne.

Zapach potu apokrynowego. uwalany dawniej za charakterystyczną cechę rasową lub osobniczy oka/al się związany / rozkładem potu pod wpływem bakterii i mole być całkowicie usunięty przez odpowiednie postępowanie prze* ci w bakteryjne.

WŁOSY

Mieszek włosowy składa nę z części nabłonkowej i tączzKakjakawąj / częSct nabłonkowej, nranrj    powsąc w wyndairogpwaoe— łodygiwłam Na

tym część »dan«it«wiwiwnypndigsitj dochodzącą do pnąarawm śłndda

Główną cręśrśę jji isałiasliiui| irsr brodawka wina. zaonmaana w skzjm krwionośne i nerwy, która jest ściśle związana / macierzą Isazumr tej cąkt