II
wstęp
nie typu „tekst i obraz” czy „literatura i sztuka" me nalażą juz dzisiaj do rzadkości1. Prócz inspiracji całkiem współczesnych semiotyki czy teorii przekładu, najwięcej zawdzięczają ona osiągnięciom historii sztuki związanym z takimi nazwiskami, jak Max Dvorak (1874-1921), główny przedstawicie) szkoły wiedeńskiej, „pojmujący sztukę jako wyraz świadomości ideowej i światopoglądu epoki"2 3. Aby Warburg (1866-1929), „pierwszy i niewątpliwie najważniejszy przedstawiciel studiów interdyscyplinarnych przed drugą wojną światową*2. Kmtle Małe (1862-1954), pionier nowoczesnych, opartych na szerokiej podstawie źródłowej badań nad sztuką religijną francuskiego średniowiecza4, czy Erwin Panofsky (1892-1968), twórca interpretacji ikonologicznej, uwzględniającej w badaniach nad sztuką bogaty kontekst historii kultury5. Wspólnym mianownikiem metodologicznej postawy wymienionych badaczy było traktowanie sztuki jako równoległego w stosunku do innych przejawów twórczości, autonomicznego nośnika symbolicznie lub metaforycznie wyrażonych idei ogólnych, którego
Zob. np. M. Schaptro. Word* and Picture*. Ot tke Lutni and Ukt Sym• botic in the Illustration of o 7kxt, Den Hiif-Pim 1973; W. Stsaualac. Ofert undBild. Studien zu den Wtchoelbezzehungen twischan Scknfłtmm mmd 8M» kunst im Mittelalter, Berlin 1962; F. Pkkenng. Literatur «md darsteUemśe Kunst im Mittelalter, Berlin 1966; 1kxt and BddL ilędff des Immmnmmr* kens zweier Kunst* im Mittelalter und friiher NeuzeU. Wieebeśee 1900; H. Maguire, Art and Eloąuenc* in Byzantium, Princeton 1901, B Hspdis, 0 współistnieniu słów i obrotów w kulturze polskiego SmUmmcw Obśs-zno-Poznań 2000.
A. Różycka-Bryzek, Nowożytna sztuka włoska w badaniach Karetom? Lanckorońskiej, „Zeszyty Naukowe UJ” nr 806, 1909 (Prace Huftoryccna. z. 89), 8. 10.
s Zob. J. Białostocki. Posianie Aby Warburga: historia Sitaki ety historia kultury, w; Refleksje i syntezy z* świata sztuki. Cykl dragi. Warw*we 1907. s. 191.
4 Zob. np. £. Małe, L'Art retigieuz da XUP ssttśe on Fhenee. Pusto 1998; tenże, LArt religieut de la fin da kkayen Ags en France. Pnrto I90S
Zob. E. Panofsky, Studia t historii sztoki. oprać. J feibSuit Wsoatn-as 1971 (tu ulawi studia Ikonografia i ikaoołagsa eras Arrkttsktaoo go* tycka i scholastyka).