DSC50 (8)

Mentalność, wrażliwość, postawy ...

s l morał Ludwika Świętego:

■ {towinniście się ubierać dostatnio i czysto, bo tak będziecie mila waszym niewiastom.

I a wasi ludzie będą was bardziej szanowali. Powinniście się ubierać w taki sposób, by Hf ludzie stateczni nie mogli was oskarżyć, że przywiązujecie za wiele wagi do rihrama.

H 1 młodzi - że za mało.

H Strój kobiecy wydłuża się i skraca, stosownie do okresów dobrobytu i kry-lysujfospodarczego (wydłuża się w połowie XII wieku ku wielkiemu oburzę-iśu moralistów, którzy tę modę uważają za wyuzdaną i niestosowną, skraca ^połowie wieku XIV), zaś bielizna zaczyna być noszona w XHI i XIV stuleciu: ^Hpowszechnia się w miarę postępów higieny i uprawy lnu. Koszula przyjmuje I sBwszędzie. Zjawiają się kalesony. Podobnie jak i z gastronomią - używanie mielizny jest jednak związane ze wzrostem znaczenia mieszczaństwa.

* * *

^wewnętrzną oznaką społecznego zróżnicowania jest wreszcie dom, w któ-Irym (Człowiek mieszka. Dom chłopski jest zrobiony z gliny albo z drewna, kamienia używa się rzadko i tylko na fundamenty; chłopska chata ma zwykle I jedną izbę i dziurę w suficie zamiast komina. Umeblowana i wyposażona ubogo,

I n|$4fątrzymuje chłopa. Do ruchliwości średniowiecznego chłopa przyczynia się | także i ubóstwo jego chaty.

ŁMiasta również są jeszcze przeważnie drewniane. Nader często trawi je | pożar. Ogień jest wielką plagą średniowiecza. Rouen w latach 1200-1225 spk>-I nęło sześciokrotnie. Kościołowi nie jest trudno przekonać ludzi średniowiecza.

że są oni na tej ziemi tylko pielgrzymami. Nawet i ten, kto siedzi na miejscu, Itzadko zdąży się przywiązać do swojego domu.

B Z ludźmi bogatymi sprawa przedstawia się inaczej. Zamek warowny jest l &znaką bezpieczeństwa, potęgi, dostojeństwa. W XI wieku stoi najeżony wieżami, wszystko jest w nim podporządkowane trosce o obronność. Później pojawia się dbałość o wygodę. W zamkach, nadal obronnych, coraz więcej miejsca ząj-mują komnaty, wewnątrz warownych murów rozwija się budownictwo miesz-f kalne. Zycie jednak koncentruje się w dalszym dągu w głównej, wielkiej sali. Kneblowanie jest wciąż bardzo skąpe. Stoły są rozstawiane, wynosi się je po Ippsiiku. Istotną częścią wyposażenia pozostaje skrzynia, w której przechowuje się odzież albo naczynia stołowe. Oznaką luksusu są właśnie te błyszczące pBCzynia, stanowiące zarazem rezerwę gospodarczą. Ponieważ wielcy panowie njjpwadzą wciąż jeszcze życie wędrowne, trzeba mieć wzgląd na bagaże, by ‘można je łatwo zabierać w drogę. Joinville zabiera na wyprawę krzyżową tylko klejnoty i relikwie. Innym zbytkiem są tkaniny ozdobne, a zarazem i użyteczne: Bwieszone, tworzą zasłony, dzielą dużą salę na pokoje. Wozi się je ze sobą n zamku do zamku. Przypominają wojownikom ich prawdziwy dom: namiot K,Możliwe, że wielkie damy (mecenat kobiecy) bardziej dbają o urządzę-mejiozdobność wnętrz. Według Baudri z Bouiguefl w sypialni Adeli z Błoć. córki Wilhelma Zdobywcy, ściany były ozdobione tkaninami przedstawiającymi sceny ze Starego Testamentu i Metamorfoz Owidiusza, nhiriami. na których wyhaftowano sceny z podboju Anglii. Malowidła na suficie przedstawiały niebo