DSC51 (2)

iii

Zachód i NATO zostają same na scenie 81

iii

Zachód i NATO zostają same na scenie 81

SćU

de.

JUy

stał

dii,

/ia.

*ar-oie, ;ze-ym iza-sia-ary en-yło :eń-

ga-

ł^ię-

cie.

lło-

wi-

N2i-

>wa lko 'ng, niu do-ng, lia-od-vy-izie lal-ym

P°'

the

Oprócz rewitalizacji Organizacji Narodów Zjednoczonych, od początku lat 90. podejmowane były inne próby ustanowienia globalnych form regulacji odzwierciedlających koncepcję Jednego świata”, świata niepodzielonego na obozy, bloki czy regiony. Reprezentatywnym przedstawicielem tego nurtu była utworzona w 1991 roku Komisja ds. Globalnego Rządzenia (Commission on Global Gover-nance), lansująca właśnie ideę globalnego rządzenia {global governance). Skupiająca kilkadziesiąt wybitnych osobistości, byłych szefów państw, rządów, organizacji międzynarodowych, korporacji finansowych i gospodarczych, Komisja postulowała dokonanie zmian instytucjonalnych w strukturze sterowania porządkiem międzynarodowym, w sposób lepiej odzwierciedlający nową współzależność i pojawienie się globalnych problemów. Oprócz gruntownej reformy ONZ, Komisja proponowała powołanie światowego forum społeczeństwa obywatelskiego, skupiającego podmioty pozarządowe działające w różnych dziedzinach życia społecznego. Od początku lat 90. karierę robiło Globalne Forum Davos, alternatywne wobec organów ONZ zgromadzenie najważniejszych przedstawicieli globalnego świata finansów i gospodarki. Najpełniej tę ideę „nowego porządku międzynarodowego” i tworzącej się jednej „wspólnoty międzynarodowej” miały uosabiać konferencje światowe, których cykl rozpoczęła w 1992 roku (3-14 czerwca) konferencja w Rio de Janeiro, poświęcona związkom pomiędzy ochroną środowiska naturalnego na Ziemi a rozwojem, zwana „szczytem Ziemi”. W spotkaniu wzięli udział najwyżsi przedstawiciele niemal 180 państw. Uznano, że dalsza dewastacja przyrody zagraża przetrwaniu ludzkości. W uzgodniono nowe porozumienia i formy współpracy zmierzające do zachowania środowiska, zwłaszcza w obliczu ocieplenia klimatu i przeludnienia {Agenda 21 oraz dwie konwencje ws. ochrony klimatu i różnorodności biologicznej). Konferencja przyniosła zaakceptowane przez wszystkich jej uczestników doprecyzowanie koncepcji zrównoważonego rozwoju i dała impuls do dalszych działań w tej dziedzinie¹⁵. Waga nowej formuły globalnego współdziałania, wychodzącego poza ramy ONZ, polegała na dopuszczeniu do udziału w wypracowywaniu ważnych dla całego świata rozwiązań organizacji społeczeństwa obywatelskiego, mediów oraz sektora prywatnego. W latach 90. miało się odbyć jeszcze kilka światowych konferencji dotyczących wielkich problemów międzynarodowych (szerzej o tej formule międzynarodowego współdziałania w dalszej części pracy).

ZACHÓD I NATO ZOSTAJĄ SAME NA SCENIE

„Zimna wojna zakończyła się zwycięstwem Zachodu” - pisał Michael Man-delbaum w Foreign Affairs — „Było to nie tyle zwycięstwo siły militarnej Zachodu, choć była ona z pewnością ważna dla powstrzymania sowieckiej ekspansji

¹⁵ A. Przyborowska-Klimczak, „Ochrona środowiska - w trosce o przyszłość ludzkości”, w: I Symo-mdes (red.), Organizacja Narodów Zjednoczonych. Bilans i perspektywy, Warszawa 2006.