DSC74

rr

1. Typy barier

Barierę komunikacyjną, Heun i Heun (1978) definiują, jako coś co powstrzymuje bądź blokuje skuteczne komunikowanie się. Tych barier jest wiele. Trzeba je widzieć z perspektywy nadawcy i odbiorcy (Heun i Heun 1978, Haney 1973, Gamble i Gamble 1987, Gibb 1961). Wśród wielu (barier)wskażmy na takie, jak: nieostrożność, zniekształcenie motywu, nadmienterżaabsorbowanie sobą, przejawianie zachowań obronnych, brak zaufania, nastawienie do nadawcy, emocje, różnice językowe, niezgodność przekazów werbalnych i pozawer-balnyćh, percepcja.

Nieostrożność może przejawiać nadawca, gdy mówi bez zastanowienia się, przekazuje to co „przychodzi mu na myśl”. Pracownik może przypadkowo ubliżyć koledze, mówiąc co ma na myśli, nie przejawiając ostrożności i zastano¹ wierna na tym, czy takie treści rzeczywiście winien przekazać. Nieostrożność podczas komunikowania się może też przejawiać odbiorca wówczas, gdy nief słucha czynnie.

Zniekształcenie motywu. Odbiorca często słucha wybiórczo przekazywanych informacji, odbierając te, które potwierdzają jego przekonania, ignorując natomiast takie, które są z nimi sprzeczne, wobec których ma uprzedzenia. Niekiedy interpretuje wypowiedź nadawcy, zmieniając jej treść i na tej podstawie formułując wnioski. Prowadzi to do różnorakich zniekształceń. Tak się dzieje podczas żarliwych dyskusji na temat usprawniania funkcjonowania organizacji bądź podczas omawiania innych praktycznych problemów, istotnych dla przedsiębiorstwa. Bywa też i tak, że nadawca przedstawia daną sprawę „na swój sposób”. Akcentuje w niej, to co sam uznaje za ważne.

Nadmierne zaabsorbowanie sobą przejawia się w skłonności do mówienia o sobie i słuchania — siebie. Charakteryzujący się tym partnerzy procesu komunikowania się nie interesują się tym, co inni mają do powiedzenia, nie koncentrują się na odbiorze informacji i na nadawcy, ale nad ustalaniem tego, co znów przekażą i jakie wrażenie wywrze ta wypowiedź. Zabrawszy głos mówią na ogół dopóty dopóki nie przerwie zniecierpliwiony słuchacz. Gdy to nastąpi — okazują w różnej formie dyssatysfakcję, nawet brutalnie kończą komunikowanie się.

Przejawianie zachowań obronnych podczas procesu komunikowania się wiąże się z nadmierną troską o to* by sobie nie zaszkodzić. Takie zachowania demonstruje partner wówczas, gdy czuje się zagrożony, niezależnie od tego czy owo zagrożenie jest rzeczywiste czy wyimaginowane. Przykładowo, kierownik działu jest poproszony przez nowego prezesa, o którym słyszał, że jest apo-