DSC55

62

BOGUSŁAW PLAWOO

3.6. PODSTAWOWE POJĘCIA Z ZAKRESU RACHUNKOWOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW

Praktyczne podejmowanie decyzji wewnątrz przedsiębiorstwa, jak i oć|| nianie jego rezultatów przez ewentualnych inwestorów — banki kredytujące czy instytucje państwowe, musi opierać się na rzetelnej informacji finansowej. Firmy są więc zobowiązane do prowadzenia rachunkowości, czyli jednolitego sys-temu ewidencji gospodarczej oraz do sporządzania sprawozdań finansowych, których najważniejszymi częściami są: bilans i rachunek wyników (koszttj* i przychodów). Obowiązująca jednolitość zasad prowadzenia rachunkowości i sporządzania sprawozdań umożliwia porównywanie wyników różnych przetfl siębiorstw i ocenę ich sprawności.

Bilans przedsiębiorstwa — to zestawienie wartości stanowiących własne* przedsiębiorstwa z jego zobowiązaniami wobec podmiotów zewnętrznych, j

Aktywa = pasywa + wartość netto przedsiębiorstwa

Aktywa przedsiębiorstwa — to wszystkie przedmioty materialne i niemą: terialne stanowiące własność przedsiębiorstwa (np. gotówka, wystawione rachunki. zapasy, urządzenia, nieruchomości, prawa patentowe).

Pasywa przedsiębiorstwa — to jego zobowiązania wobec podmiotów ■ wnętrznych (np. rachunki do zapłacenia, zadłużenie).

Wartość netto przedsiębiorstwa = aktywa -

przedsiębiorstwa z punktu widzenia jego właścicieli, rezydualnej po odjęciu od aktywów zobowiązań zewnę

obie strony bilansu przedsiębiorstwa są zawsze sobie ró Z wykorzystaniem nakładów czynników produkcji dóbr i usług wiąże się kategorie kosztów księgowy i kosztów okazji (alternatywnych).

Koszty księgowe (koszty własne) — są to wydatki czynników produkcji zużytych do wytworzenia określor Obok faktycznych kosztów wytworzenia dóbr | koszty alternatywne, związane z utratą korzyści zastos w innej działalności gospodarczej. Koszty okazji wyst^. _ stwo nie musi nabywać na rynku wszystkich potrzebnych mu czynników pro^B dukcji.

W ekonomii całkowite koszty przedsięwzięcia produkcyjnego lub usługo** wego traktuje się jako sumę kosztów faktycznych (księgowych) i kosztów -iltcr* natywnych.

Koszty ekonomiczne = koszty księgowe + koszty alternatywne zysk księgowy = przychód — koszty księgowe zysk ekonomiczny = zysk księgowy — koszty alternatywno