DSC 77

14

1. Wułęji

ryczno-pnlitvcznc powołanie człowieka lub jego charyzmatyczne uzdolnieni* „Ważna, przyrodzona forma charyzmatycznego wyznaczania prawa i rozwią/y*,. nia sporów jest ogłaszaniem wyroku przez pana lub mędrca i uznawaniem k przez społeczność wyznaniową lub wojskową za obowiązujący”**. Dlatego chary, zmatyczny autorytet bazuje na wierze w charyzmatycznego bohatera (wojennego) i jednocześnie na obowiązku wiaty w niego oraz szacunku, którego ów charyżtnl. tycznie legitymowany żąda dla swojej osoby i którego naruszenie karze. Kiedy jednak zabraknie tej charyzmatycznej postaci, a struktura panowania mimo to nadal istnieje, to obserwujemy, zdaniem Webera, tendencję powszednienia charyzmy. Oznacza to. że jest ona tradycjonali/ownna, kryterium charyzmy przechodzi na „ucznia" lub sama charyzma jest treściowo przekształcana, thk Weber definiuje socjologiczny stosunek między panującym a poddanymi, bez etycznego oceniania tego stosunku, przykładając jedynie wagę do legitymizacji prawa bycia wodzem. O ile Weber ogranicza się tylko do charyzmatycznej funkcji, a schematu prawowitego panowania nie opiera na żadnej empirycznej podstawie, to zdaniem Franza Neumana*¹ można znaleźć także empiryczne argumenty, tym bardziej że zanikająca w nowoczesnych społeczeństwach legitymizacja monarchów z łaski Boga musiała zostać zastąpiona innymi uzasadnieniami*⁴. O tyle więc charyzmatyczne panowanie nie tylko zastępuje tradycyjne panowanie monarchy, lecz również brak innych legitymizacji, jak np. demokratyczne wybory. Ponieważ z jednej strony kult politycznego wodza jako „jednoosobowo działającego organu" danego ruchu masowego stawia na pierwszym planie wybitną rolę, jaką dana jednostka spełnia w historii kraju łub systemie rządzenia, a z drugiej chce oddolnie legitymizować i umacniać jej prawo do panowania lub panowanie przy pomocy jej zwolenników, oznacza to, że kult jednostki musi wybijać i upowszechniać charyzmatyczne cechy przywódcze obiektu kultu. Dlatego zdaniem Thomasa Geigera charyzma panującego daje się zobiektywizować. Jest znaczeniem, przypisywane jest tej osobie z mocy opinii publicznej. Zbiorowość nie jest wcak prowadzona przez Wielkiego Pana, jest prowadzona do Wielkiego Pana”?. Wizerunek charyzmatycznego przywódcy musi więc być dokładnie zdefiniowany przez tę mcdiatyzację charyzmy przywódczej, dopiero przy pomocy takiego publicznie uznanego image istniejąca „emocjonalno-racjonalna podstawowa wola”³⁴ rn<>/<. być ad hoc rozciągnięta na racjonalne uzasadnienia. Może się tak stać tylko dzięki temu. ze mit. | więc pewien obraz osoby, opisujący ważne charakte-roiogKznc cechy charyzmatycznej postaci, został stworzony i jest upowszechniany Kub jednostki mozc zyskać w opinii publicznej powszechne uznanie jedynie Inirfljr jrjrr prrfitTy treściowe są silnie osadzone w tradycji historycznej

kraju lub t cie”“, któr runktmam Mity*¹ s/loici". ( uważyć, iż niższym p o osobac w związki historyce nadmicn jaśn lania funkcję ( przebieg roszcząc tylko pr niotta ni badań r. id człoJ myśleni wszystk

*N

»e

»fl

**l

jest żart taras k Schmid dalej pi tusioryi teorety S.JM-

Stierle

WMGia

oporni

diun

MO

jedni