DSCe94

NEUROPSYCHOLOGIA

Skala Pamięci Wechslera (WMS), wersja I

Zapamiętywanie opowi Odtwarzanie wzorów	iadań 6
wzrokowych	14
Uczenie się skojarzeń	12
	(6,0; 6,1; 6,2)
Test Zapamiętywania 15 W (AVLT)	Wyrazów Reya
Lista A	Lista B
Próby 12 3 4	5 Odtwarzanie
Poprawne 4 7 8 9	9 5
Lista A	Usta A
Próby Odtwarzanie	Rozpoznawanie
Poprawne 1	3
Duże trudności ze spontanicznym odtwarzaniem z pamięci oraz silny wpływ zakłócenia pozostały tak samo poważne, jak poprzednio i rokowanie zaczęło wyglądać ponuro. Starając się sprawdzić, czy na uczenie się i przechowanie w pamięci ma wpływ struktura logiczna

materiału, jakiego należy się nauczyć, przeprowadzono dwa testy, których autorami są Lhermitte i Signoret (1972) (por. Walsh, 1991). Test Układanek przestrzennych QT wykonał bezbłędnie po czterech próbach, co jest normą, a jeszcze lepiej poradził sobie w teście Układanek logicznych, osiągając kryterium już po dwóch próbach. Nasuwało to przypuszczenie, że w tym przypadku korzystny może być trening pamięci, ponieważ były powody, by sądzić, że QT ma stosunkowo dobrze zachowaną pamięć wzrokową oraz niewątpliwie zachował zdolność korzystania ze struktury logicznej, ułatwiającą uczenie się. Zaproponowano badanie kontrolne, lecz pacjent nie zgłosił się na umówione spotkanie.

Przypadek: YQ

Sześćdziesięcioletni konsultant w handlu nieruchomościami, z wyższym wykształceniem. Po kilku latach od śmierci żony ten odnoszący sukcesy w pracy biznesmen zaczął uprawiać skoki ze spadochronem. Kilkakrotnie nieprawidłowo wykonał skok, a przy jednym z nieudanych skoków doznał dużego wstrząsu, chociaż nie stracił przytomności.

Po tym zdarzeniu (28 grudnia 1983 roku) wystąpiły u YQ silne lewostronne bóle głowy, senność, wymioty, trudności z koncentracją i światłowstręt. Jednak w ciągu następnych dwóch tygodni, mimo uporczywych bólów głowy i trudności z koncentracją, nadal skakał ze spadochronem. 2 stycznia 1984 roku miał trzy stłuczki samochodowe. Następnego dnia w końcu zgłosił się do lekarza i został przyjęty do szpitala, gdzie tomografia komputerowa wykazała krwiak podtwardówkowy. Podczas operacji usunięto mieszaninę skrzepów i świeżej krwi z okolicy czołowo-skroniowej w lewej półkuli.

Po operacji wystąpiła afazja ruchowa oraz niewielkie osłabienie siły w prawej ręce, lecz wszystko było prawie w normie przy wypisie dwa tygodnie później.

Podczas badania neuropsychologicznego, przeprowadzonego po dwóch miesiącach, YQ współpracował, chociaż zachowywał się nieco lekceważąco i frywolnie. Powiedział, że jego pamięć, która przez kilka tygodni była słaba, wróciła do normy, ale kiedy jest zmęczony, nadal ma niewielkie trudności ze znajdowaniem słów.

Skala Pamięci W echslera (WMS), wersja 1 Wiadomości    6

Powtarzanie cyfr    13(8,5)

Orientacja    5

Odtwarzanie wzorów

wzrokowych    12

Kontrola umysłowa Uczenie się skojarzeń    8,5

(4,0; 5,1; 6,0)

Zapamiętywanie opowiadań 13 I. P.    122

Najważniejszym wynikiem były znaczne trudności w uczeniu się „trudnych” par sko-

Próby

Labirynt Austina (droga Milner)

Lista B	Próba	1	2	3	4	5	6 7	8	9	10
Odtwarzanie	Błędy	26	21	7	12	6	6 4	5	7	5
	Próba	11	12	13	14	15	16 17	18	19	20
	Błędy	5	2	3	3	1	1 2	4	1	2
ozpoznawanie	Próba	21	22	23	24	25	26 27	28	29	30
	Błędy	3	2	1	1	1	1 1	2	2	1
żne trudności rbalnego. Nie	Próba	31	32	33	34
lia materiału,	Biedy	|	1	o	o

jarzeń, co dalej badano Testem Zapamiętywania 15 Wyrazów Reya (AVLT).

Test Zapamiętywania 15 Wyrazów Reya

Mm

Lista A 12 3 4

Poprawne 5 5 7 7 Lista A

Próby Odtwarzanie Poprawne 3

ale także niesystematyczny porządek odtwarzania z pamięci w kolejnych próbach wskazywał na „amnezję czołową** (por. rozdz. 4).

Z powodu tego deficytu oraz znanej lokalizacji uszkodzenia, w dalszym ciągu badania, oprócz kilku testów, które często wychwytują dysfunkcję płata czołowego, przeprowadzono kilka podtestów Skali Inteligencji We-chslera dla Dorosłych (WAIS-R).

WAIS-R, wyniki przeliczone

Wiadomości

Klocki

Podobieństwa

Układanki

Symbole cyfr    8

Poza ogólnym spowolnieniem we wszystkich testach, które pozbaw iło go punktów za czas, wyniki YQ w pod teście Podobieństw świadczą o niższym poziomie myślenia pojęciowego niż oczekiwany na podstawie jego wykształcenia i statusu zawodowego.

TestFluencjiSłownej. Wynik testu (F- 11: A-10; S-12) był znacznie niższy od oczekiwanego, co uznano za wskaźnik utrzymującej się dysfunkcji lewej okolicy czołowej.

Złożona Figura Reya. Kopia: 34/36 punktów, ale słaba organizacja rysunku.

Odtworzenie z pamięci: 19/36 punktów. Wynik znacznie obniżony, zgodnie ze wstępnym rozpoznaniem amnezji czołowej.

Wykonanie labiryntu Austina przez YQ mocno potwierdziło hipotezę o utrzymującej się dysfunkcji płata czołowego. Po popełnieniu tylko czterech błędów w siódmej próbie, osoba o jego przedchorobowym poziomie kompetencji powinna osiągnąć stałe bezbłędne wykonanie w ciągu kilku najbliższych prób, jednak YQ potrzebował jeszcze ponad 25 prób, aby zredukować liczbę błędów do zera. W takim przypadku nie ma też gwarancji, że byłby w stanie stale utrzymać bezbłędne wykonanie. Trudności tego pacjenta bardzo klarownie pokazują, na czym polega problem uczenia się na błędach, opisany w rozdziale 4.

Poinformowano pacjenta o możliwym szkodliwym wpływie doznanego urazu mózgu na jego funkcjonowanie zawodowe.

Drugie badanie przeprowadzono po ośmiu miesiącach. YQ wrócił do pracy na swoje dawne stanowisko dyrektora krajowego dużej korporacji. Opisał wiele zmian osobowości. które nastąpił)' po urazie. Powiedział, że ..zwolni! obroty”, mniej się angażuje w sprawy zawodowe i woli przekazywać pracę innym. Przyznał, że jest teraz bardziej bezpośredni niż dawniej i szczerze mówi, co myśli. Poza niewielkimi trudnościami z przypominaniem sobie nazwisk nie zgłaszał żadnych