, . j „ form mocy ,0°. Mc ta wiedza, która
WiCtd W ’ raec^wtótoścf umiejętnością działania, a w ostatecznej analizie - mTżnością działania, jest, jak już wiemy, właściwością
"ti wszechwiedzy magicznej niż wszechwiedzy wizualnej. Wszechwiedzę wizualną z kolei zaliczyć można do grupy atrybutów czujnej dobroci i słusznych sankcji absolutnej sprawiedliwości i moralności; a jest to grupa zasadniczo odrębna od grupy atrybutów twórczych i związanych z nimi atrybutów wszech-mocy, wiecznotrwałości, niewzruszalności („bezczynności ).
Różnica zaznacza się szczególnie jaskrawo między „bezczynnym” charakterem niektórych bóstw twórczych, które po akcie stworzenia usuwają się w niedosiężną obcość, a krańcowo dynamicznym charakterem owych istot wszystkowidzących, które kontrolując wszelkie ludzkie uczynki, interweniują w razie występku środkami meteorologicznymi, kataklizmami itd. Ten dualizm (który przywodzi na myśl scholastyczną klasyfikację atrybutów boskich na pozytywne i negatywne, przy czym te pierwsze są wynikiem rozszerzenia i wzmożenia zdolności twórczych, jak inteligencja, dobroć, prawda, te drugie zaś spowodowane są całkowitą negacją wszelkich ludzkich ograniczeń, a więc wiecznością niestworzoną, nieskończonością, niezmiennością, niewi-dzialnością, nicwymownością), ów efektywny dualizm między dwiema grupami atrybutów boskich w ten sposób zróżnicowanych, ma swoją realną i konkretną przyczynę w dwu odmiennych polaryzacjach dotyczących dwóch odrębnych zagadnień religijnych. Z jednej strony — świat i pochodzenie tego świata, specyficznego obiektu atrybutów związanych ze zdolnością stwarzania; z drugiej - człowiek i jego uczynki, a to znów jest specyf^ny obiefct; wszechwiedzy i innych atrybutów pokrew-
l J ?C ncj stlony stworzenie ładu kosmicznego i jego zachowanie m sta tu ąuo jako pierwszy warunek i gwarancja istnienia wszechświata, jego trwałości i stabilnoTch J -
gwaTcenL^o tzezP?C2ne8° f8° °dbud°Wa w wypadku po-
Plemiennego, a więc" czasowy nawrót n0rm życia
barbarzyństwa m*i nHnn»; * do chaosu pierwotnego
1 nastaniu picrwol„o»"ich”bU'“nl“'h l*d“ k«s„uc-W «w.„TOnych
32