D

j^. cje seryjną pod oznaczeniem Fokker y E.V. Seryjne maszyny, po wprowadzeniu na uzbrojenie, wykazały poważną wadę skrzydeł, co było powodem kilku katastrof. Wstrzymano loty na tym typie jednocześnie uruchamiając produkcję nowych, wzmocnionych piatów. Samolot z poprawionym skrzydłem otrzyma) nowe oznaczenie - D. VIII, jednak często używano także poprzedniej nazwy (E.V). Samoloty te musiały zostać wysoko ocenione przez alianckich pilotów skoro powszechnie określali je „Flying Razor". czyli .Latająca brzytwa”.

Po zakończeniu I wojny światowej kilkanaście maszyn Fokker E.V. (D. VIII) znalazło się na terenach Polski. Powsta-jące polskie lotnictwo wojskowe dysponowało w latach 1918-19 wieloma typami maszyn bojowych, głównie niemieckich, zdobytych między innymi na lotnisku tawica. Pośród nich znalazły się także Fokkery E.V - razem 17 maszyn. Byty one używane bojowo w pięciu polskich eskadrach do końca 1920 roku. Szczególnie zaznaczyły swą obecność w walkach z Ukraińcami o Lwów w 1919 r. Najbardziej znany byt samolot E.V o numerze 180/18 (numer CWL - 001), na którym latał por. pilot Stefan Stec. 29 kwietnia 1919 r. nad Lwowem stoczył on powietrzną walkę z samolotami ukraińskimi, w wyniku której został zestrzelony nieprzyjacielski Nieuport. Fokker por. pilota Stefana Steca miał wymalowane na skrzydłach i kadłubie szachownice w barwach - białej i czerwonej. Stały się one wkrótce wzorem do oznaczania wszystkich maszyn bojowych polskiego lotnictwa, w tym także przedstawionego wtym numerze Fokkera E.V 193/18 (numer CWL 002).

Fokker E.V (D. VIII) byt jednomiejsco-wym, zastrzałowym górnoplatem (parasol) mieszanej konstrukcji. Kadłub kratownicowy, spawany z rur stalowych, kryty sklejką i płótnem. Piat dwudźwiga-rowy konstrukcji drewnianej i charakterystycznym, grubym profilu kryty byt sklejką. Usterzenie drewniane z pokryciem sklejkowym i płóciennym. Podwozie stale, owugoleniowe, z płozą ogonową. Do napędu używano najczęściej 9-cylindro-wych silników Oberursel UR II lub Le Rnone (110 KM). Uzbrojenie tworzyły dwa, zsynchronizowane karabiny maszynowe Spandau 08/15 kal. 7,92 mm.

OPIS BUDOWY

Model kartonowy został opracowany w popularnej podziatce 1:33. Przedstawia on jedną z maszyn z okresu walk

0    Lwów w 1919 r. Należy do prostych

1    mato pracochłonnych w budowie. 2 tego też względu może być zalecany najmłodszym i początkującym modelarzom. Prawidłowe wykonanie modelu będzie zależało przede wszystkim od dokładności w wycinaniu poszczególnych elementów i przestrzeganiu ustalonej w opisie kolejności montażu. Na początku należy dokładnie zapoznać się z treścią opisu budowy oraz wszystkimi rysunkami montażowymi. Ponadto, aby uniknąć ewentualnych niepowodzeń, warto przyjąć znaną zasadę: trzy razy przymierz zanim przykleisz. Przed przystąpieniem do budowy należy zgromadzić następujące materiały i narzędzia: tekturę grubości 0,8-1,0 mm, drut średnicy około 1,0

4 - MAŁY MODELARZ

mm, nożyczki (do wycinania części), nożyk uniwersalny (do nacinania kartonu), klej Wikol, Hermol itp. oraz tusz kreślarski lub farbki modelarskie (do retuszy kolorystycznych).

MONTAŻ MODELU

Budowę modelu rozpoczynamy od montażu SZKIELETU KADŁUBA.

Potrzebne nam będą części zawarte w arkuszu 1. Arkusz ten podklejamy najpierw tekturą (oprócz cz. 35) 0,8-1,0 mm. W przypadku zastosowania tektury innej grubości należy indywidualnie dopasowywać klejone elementy. Szkielet montujemy z części oznaczonych literą „A“. Najpierw tączymy ze sobą cz. A4,

A5, A6, A2L i A2P. W cz. A4 i A5 należy uprzednio wyciąć małe otworki niezbędne do późniejszego zamocowania silnika. Później doklejamy cz. A1 i A7. Tyl kadłuba montujemy z cz. A3, A10. A11 i A8. Szkielet w części przedniej wzmacniamy dodatkowo cz. A9. Uzupełnieniem gotowego już szkieletu są: cz. B1 i B2 (przykleić do wręgi A4 od wewnętrznej strony) oraz B3 i B4 (mocować do cz, A10). Ten etap budowy ilustruje rys. 2.

Teraz najwygodniej będzie wykonać WNĘTRZE KABINY pilota (patrz rys. 3). Najpierw wklejamy podłogę - cz. 1 oraz ścianki - cz. 3 (do cz. A6), cz. 4 (do wręgi A7), cz. 2L i P (odpowiednio do A2L i A2P). Do cz. 3 przyklejamy cz. 5

i cz. 6. Na ściankach bocznych w oznaczonych miejscach mocujemy cz. 7.8, 8a i 10. Tablicę przyrządów (cz. 11) po wzmocnieniu tekturą przyklejamy do ścianek (cz. 2L i P). Drążek sterowy wykonujemy z nawiniętej na drut (Z1) cz. 9 uzupełnionej cz. Z2 (patrz arkusz 4) i cz. 9a. Fotel pilota to cz. 14 i 14a (mocujemy do tylnej wręgi kabiny - cz. 4). Można go wzbogacić o pasy pilota - cz. 15 i 15a. Fragment kabiny zakrywamy od gorycz. 12,12a i 12b.

Przystępujemy do końcowego montażu kadłuba. Gotowy szkielet oklejamy cz. 16 (od dołu), cz. 17L i P (boki kadłuba) oraz cz. 18 i 19 (od góry). W cz. 18 należy przed jej przyklejeniem wyciąć