36
Doboru materiału izolacyjnego dokonuje się, rozważając wpływ różnych czynników na jego przewodność oraz charakterystykę i własności. Przykładowo, materiał izolacyjny traci swoje własności, jeżeli zawiera pewne ilości wolnej, nie zv»ńązanej wody. Woda wskutek doprowadzenia ciepła może odparowywać z powierzchni jednej ścianki i wykraplać się na powierzchni sąsiedniej ścianki. Ten proces, zwany dyfuzją pary wodnej, charakteryzuje się wymianą ciepła i masy oraz powoduje wzrost X.ef. W celu zabezpieczenia się przed wpływem wilgoci na efektywny współczynnik przewodzenia ciepła materiału izolacyjnego należy stosować impregnowanie, np. zamykanie porów w styropianie stearyną, oraz izolację przeciwwilgociową.
Na części silników lotniczych, rakiet i turbin gazowych, elementy grzejne, świece do silników spalinowych wykorzystuje się spieki ceramiczne. Są to spieki: tlenków, siarczków, węglików, azotków, borków i krzemków z ewentualnymi dodatkami, ułatwiającymi formowanie. Spieki ceramiczne charakteryzują się wysoką temperaturą topnienia, dużą odpornością na korozyjne i erozyjne działanie gazów o wysokiej temperaturze, dużą twardością, wytrzymałością na ściskanie i kruchością. Ogólnie cechuje je brak jednorodności fizycznej oraz porowatość. Dane niektórych spieków ceramicznych zawiera tab. 2.2.
Tabela 2.2. Własności i zastosowanie niektórych spieków ceramicznych
Materiał |
Temperatura topnienia |
P |
X |
Zastosowanie |
°C |
kg/m3 |
W/(mK) | ||
Korund (spiekany tlenek aluminium - A1,03) |
2040 |
3750-3950 |
40 |
izolatory świec zapłonowych, pokrycia łopatek turbin gazowych, dysz wylotowych silników odrzutowych |
Spiekany tlenek berylu; - BeO |
2750 |
2700-3025 |
157 |
elementy silników lotniczych, głowice rakiet i pocisków |
Ceramika litowa (mieszanina LiO,, Al-,0, i SiO,) |
- |
2340 lub 1600 (porowaty) |
- |
pokrycia łopatek turbin, wykładziny dysz silników odrzutowych |
2!akłada się, że przepływ ciepła przez rurę, o przekroju okrągłym i nieskończonej długości, jest ustalony w czasie, temperatura zaś na powierzchni wewnętrznej i zewnętrznej jest stała; temperatura zmienia się tylko w kierunku promieniowym (rys. 2.3). W tym przypadku gęstość strumienia cieplnego
(2.1)
i zmienia się pomimo stałej mocy cieplnej Q, gdyż w kierunku przewodzenia ciepła zmienia się powierzchnia:
A = 27irL (2.2)
Moc cieplna, przewodzona przez ściankę cylindryczną o elementarnej grubości dr,
• . . dT .. dT
Q = -AA— = -2 7t AL r— = idem dr dr
(2.3)
Rys. 2.3. Przewodzenie ciepła przez ściankę walcową