Geografia turyzmu2

K. Zmiany w środowisku społecznym i przyrodniczym pod wpływem turystyki ..................................... 203

^l>. Planowanie rozwoju turystyki i marketing turystyczny......... 233

9.1.    Polityka turystyczna.......................... 233

9.2.    Planowanie zagospodarowania turystycznego............ 237

9.3.    Produkt i marketing turystyczny................... 250

10. Perspektywy rozwoju turystyki na świecie................ 255

Podsumowanie.................................. 265

1 .ileratura..................................... 267

Wstęp

Turystyka jest zjawiskiem społecznym i obejmuje wszystkie zjawiska ruchliwości przestrzennej związane z dobrowolną, czasową, zmianą miejsca pobytu, rytmu i środowiska życia oraz z wejściem w styczność osobistą ze środowiskiem odwiedzanym (przyrodniczym, kulturowym bądź społecznym) [Przecławski 1973, 1979, 1986, 1994]. Tym samym turystyka jest zjawiskiem wielowymiarowym i można ją rozpatrywać jako zjawisko: psychologiczne, społeczne, ekonomiczne, przestrzenne oraz kulturowe. Gwałtowny rozwój turystyki w końcu XX w. jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów przechodzenia od społeczeństwa uprzemysłowionego do postindustrialnego i jest istotnym miernikiem rozwoju cywilizacyjnego. Wzrost znaczenia turystyki w skali światowej najlepiej obrazuje ciągłe zwiększanie się wielkości zagranicznego ruchu turystycznego w latach 1950-1995 (ryc. 1).

1950    1955    1960    1965    1970    1975    1980    1985    1990    1906

Zagraniczny ruch turystyczny (min osób) (500

500 400 300 200 100 o

Kyc. 1. Rozwój turystyki międzynarodowej na świecie w latach 1950-1995

/ińilło: opracowano na podstawie: Rocznik staiyityki mipłtvnuntihwj IW4, GUS, Warszawa; Statistical Yearbook lW2/Ałmuultr Miili.tlhiHf IW2, Unileil Niitions/Nations Unieś, New York; J. Wum/yiMii. A Jackowski [1978]; E. Cater [1995], B. Wuwrzewukn I l^lWft|

Innym wskaźnikiem wzrostu znaczeniu turystyki może być przyrost dochodów z tej gałęzi gospodarki - w 1985 r. światowe dochody z turystyki międzynarodowej wyniosły 116 mld USD, w 1990 r, 261 inki, a w 1995 r. już 372 mjd USD (dla porównania w 1950 r. jedynie 2 mld, w 1960 r, 6 mld, w 1970 r. 19 mld,