HAL2�SCR

Młyn wodny

Ten stary, prawie pół wieku liczący młyn postawiono w górnym biegu niewielkiej rzeczki Szeszupa na Północnej Suwalszczyźnie. niedaleko wsi Udziejek.

Wodę zbierano w stawie po drugiej strome drogi, skąd przez zastawę (stawidło) i przepust doprowadzano do kanału, w którym pracowało drewniane, typowe koło. Ze względu na mały spadek i niewielki przepływ zastosowano tu koło podsiębierne. Pracy ciągle przybywało, a wody było coraz mniej, coraz trudniej było zgromadzić w stawie zapas na kilka godzin pracy. Dobudowano więc z tyłu młyna pomieszczenie, gdzie zainstalowano silnik elektryczny napędzający urządzenia, gdy wody było za mało.

Wykonanie

Model nie jest trudny, do jego wykonania nie potrzebne więc będą specjalne umiejętności, wystarczą dobre chęci, trochę cierpliwości i sporo staranności. Może być zatem dobrą zachętą nawet dla początkujących modelarzy. Ze względu na przyjętą podziałkę 1:87, najpopularniejszą w modelarstwie kolejowym, model ładnie wykonany może być atrakcyjnym dodatkiem do makiety kolejowej.

Wykonanie samej bryły budynku jest zupełnie łatwe, trzeba tylko zwrócić uwagę na układ łączenia ścian między sobą i z podstawą. Najlepiej sprawdzić pasowanie jeszcze przed sklejeniem.

Okna w ścianach murowanych i drzwi w fundamencie (od strony kanału) trzeba wkleić do środka. Plastykę płaskich, drukowanych okien w ścianach murowanych można wzbogacić doklejając ramy. Części te jednak muszą być bardzo starannie wycięte, bo postrzępione brzegi, porwana ramka będzie szpeciła zamiast upiększyć.

Trudniejsze, a na pewno wymagające więcej staranności będzie sklejenie koła. Obydwie części każdego pierścienia (tekturową 12 i kartonową 12a) trzeba skleić ze sobą tak, aby punkty wskazane strzałką znalazły się dokładnie naprzeciw siebie, potem trzeba wkleić belki. Do jednej części trzeba dokleić (na styk), dokładnie w zaznaczonym miejscu 4-6 łopatek dodatkowo wzmacniając miejsce łączenia gęstym klejem. Po wyschnięciu dokleimy drugi pierścień i pozostałe łopatki.

I to wszystko.

A „teren”? Na takim małym skrawku kartonu chciałem zmieścić najcharakterystyczniejsze (no, może troszkę uproszczone) elementy topografii: staw i śluzę, przepust i kanał . drogę i kawałek placu. Nie trudno zauważyć wszystkie niedostatki tego uproszczenia: płaskie, martwe powierzchnie, ostre krawędzie, woda bez połysku. A cała konstrukcja musi być mocna - teren trzeba więc nakleić na sztywną tekturę, od spodu dokleić podstawki (13a, b, c).

Na pewno ładniejszy będzie „teren” wymodelowany w styropianie, pokryty modelarską trawką, z drzewkami i krzaczkami wykonanymi z gąbki lub -lepiej - z mchu islandzkiego. Powierzchnię stawu można pokryć cienką przeźroczystą folią lub pomalować lakierem bezbarwnym. To jednak już inny, nie „kartoniarski” temat.

Ładnym dodatkiem może być sieć energetyczna, ale wykonanie „osprzętu” słupów (imitacji izolatorów) i równe zawieszenie przewodów to prawdziwie koronkowa robota. Może jednak spróbować?

Jeśli starczy chęci w arto skleić wóz i konia i chociaż nie mogą konkurować z figurkami plastykowymi to i tak trochę dodadzą„życia” w tej scenerii. Wykonanie tego dodatku nie będzie trudne, ale potrzebna będzie wielka staranność przy wycinaniu małych przecież części .Namawiam do wycięcia części między szprychami kół, ale bez bardzo dobrego noża, wielkiej wprawy i dokładności lepiej do tego nie zabierać się. Brzydko wycięte wcale nie będą ozdobą. Szczególnej staranności wymaga wycięcie i bardzo równe sklejenie części konia. Konia lepiej wyprządz z wozu i postawić obok, bo wykonanie uprzęży to już jubilerska praca.

Koło mły na zawsze są worki z ziarnem, mąką. Kilka propozycji imitacji worków można będzie znaleźć na arkuszach.

Uwagi ogólne

Sporym ułatwieniem pracy może być poznanie umownych znaków' stosowanych na arkuszach.

Części oznaczone numerem czarnym to części kartonowe - wystarczy je wyciąć z arkusza. Numer niebieski oznacza części wymagające naklejenia na tekturę grubości 0,5-0,7 mm, a cyfry czerwone wskazuję miejsce przyklejenia części o takim numerze. Numery w nawiasach wskazują części dodatkowe, które nie muszą być wykorzystane, ale mogą wzbogacić model lub stanowić rezerwę.

Pola do wycięcia, o ile nie wynika to z samego kształtu części są oznaczone symbolem nożyczek, a kropla przy nożyczkach wskazuje, że to pole trzeba wycinać po sklejeniu.

Linie: osiowa (----) to linia bigowania i zaginania

krawędzi „na zewnątrz”, a taka linia z krzyżykami oznacza zaginanie „do wewnątrz”; znak C3- oznacza „złożyć i skleić” (dotyczy szczególnie workówj.Na wielu elementach, na których linie te mogłyby szpecić wykonaną część zaznaczono je tylko na krawędziach.

Linia kreskowa (---) wskazuje pole klejenia innej

części; nieraz pole klejenia jest zaznaczone tylko białą aplą.

Przyjemnej pracy i udanego modelu!

Tadeusz Dąbrowski

WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻOSE KOPIOWANIE FRAGMENTÓW LUB CAŁOŚCI BEZ ZGODY WYDAWCY ZABRONIONE