GRUPY ZORIENTOWANE BEHAWIORALNIE, POZNAWCZO I EDUKACYJNIE 139
ZADANIA I TECHNIKI
Grupy dla wdów i wdowców są finansowane przez domy kultury, organizacje religijne oraz prywatne, nienastawione na zysk organizacje samopomocowe. Przeważnie mają ograniczoną liczbę spotkań (8 do 12) i charakter zamknięty, ale niektóre trwają dłużej i są otwarte.
Grupy dla osób, które spotkała tragedia życiowa, taka jak strata kogoś bliskiego, zazwyczaj przynoszą wyraźne pozytywne efekty. Uczestnicy głęboko się angażują; poziom zaufania, spójności i otwartości jest wysoki; spotkania często są bardzo intensywne emocjonalnie, a frekwencja - znakomita. Badania wykazały, że osoby, które pół roku po stracie małżonka uczestniczyły w ośmiu sesjach grupy wsparcia i których wyjściowy poziom cierpienia był wysoki, rok po zakończeniu grupy czuły się znacznie lepiej niż osoby z grupy kontrolnej, nie-uczestniczące w żadnej formie terapii grupowej (6).
Prowadzący musi ustalić normy dla bezpiecznej i wspierającej grupy, zachęcać do delikatnego przyglądania się procesowi grupowemu, w stosownych momentach podejmować interwencje zogniskowane na tu i teraz i dopasowane do konkretnych spraw związanych z żałobą i zmianą osobistą, w miarę jak kwestie te wypływają na forum grupy. Gdy na przykład w grupie dla wdów i wdowców, Mary, starsza, nieśmiała kobieta zawsze w przeszłości podporządkowana porywczemu mężowi, wyraziła niepokój, że mówiąc, zabrała zbyt dużo czasu innym, terapeuta skoncentrował się na jej skłonności do zaniedbywania siebie: „Jak widzą to inni uczestnicy? Co mówią nasze normy na temat powinności w tej grupie? Skąd się te powinności wzięły?".
Interwencja zogniskowana na „powinnościach" - osobistych albo postrzeganych jako oczekiwania społeczne - jest szczególnie ważna w grupie dla osób po tragicznych wydarzeniach życiowych. Uczestnikom bez wątpienia pomoże refleksja nad jarzmem „powinności", które dźwigają: człowiek powinien nosić żałobę przez cały rok, trzeba szybko pozbyć się wszystkich rzeczy należących do zmarłego małżonka, czy też przez określony czas nie wolno nawiązywać nowych relacji seksualnych.
Dla osób w żałobie strata jest głównym problemem, dlatego prowadzący grupę ma bardzo istotną rolę strażnika czasu. W grupach zamkniętych, o ograniczonym czasie trwania, prowadzący może dopingować uczestników za pomocą potężnego narzędzia, jakim jest antycypacja żalu: „Zostały nam tylko cztery spotkania. Gdyby grupa miała się skończyć teraz, to czego byście żałowali, że się tym z nami nie podzieliliście?".
Specjalnie pomyślane ustrukturalizowane ćwiczenia, na przykład prośba, by uczestnicy przynieśli swoje fotografie ślubne, pomagają w wydobyciu nowe-