IMG�04

GLĄDY ORZECZNICTVv_a

>isu. 29.07.2008 r. ETPCzy^ od 29.10.2008 r.h ącc na tym, iż ***7 P^oisłtlc ni*

i izolacyjnego środka zapo^ alego okresu jego stosowa^ i trwał nadaI (w chwili wyd*^ tymczasowo aresztowany i, _Pfj >wego w E/bl^gu. oczekiwał u, wydaniu tego wyroku _pric? odcowai o uchylenie stosowy K ale sąd okręgowy odtnówn gdyż: „ani Konwencja, ^

| nie nakładają na sąd oho ar następstwie wyroku Eu^. ielu"*⁷, a „skarżący otrzymał stanowi wystarczającą kom. narodu sąd apelacyjny, wtrty. iu, meriti dodał jeszcze, ^ deklaratoryjny" oraz ^

<t jego stosowania"

' gdańskie do tego ETPCz nie jest anUmt^.

^ J«t sądem międzynaco-interpretacji Konwencji on jej standard wykładni, z, ani żaden inny sąd mię. Wyroki sądów międzyna-eawsze) naturę deklarato sam ETPCz**). Z tego den sposób "^rrsrinicfń.

polskiej dogmatyce przedmiotu. Anna Wyro-ił^^tkreśMtot ** „wyrok Trybunału jest wiążący 1 musi '£^'^,,ld#Sposób wykonywania orzeczeń ETPCz nie jest ‘ . —^v; : a.U«w iln nrawa IfrainwfDn" Ozna-

_h^*^CVKon*^^oci' > należy do prawa krajowego iift "

_%vs»ystkich organach państwa spoczywa obowią-**    sie do orzeczeń ETPCz. Sposób zapewnienia

j( w • „►jnia się °° ^Włtwl1

^•^att0t0^necaeniM należy przykrym do sfery autonomii państw - stron Konwencji”. Warto zauważyć, _n,edawnym wyroku Trybunału Sprawiedliwości

t**.

z 21.12.2011 r. w sprawach połączonych:

foki ^ ^493/10, N.S. v. Secretary of State for the Home

•^{M E}” ^ASM’ ^MmT" ^KR °^nZ BJL U **(*&* CornmissioTters, Minister for Justice, Eąuality and fomi” trybuna! ten zwrócił uwagę na konieczność Z*®⁴' łrtjjni.1 przez państwa członkowskie orzeczeń ETPCz, ^w sprawach wywołanych skargami nieskicrowa-danemu państwu członkowskiemu. Wreszcie ⁿ>¹!^u TK dostrzega i podkreśla konieczność uwzględnia-^ wiosŁów interpretacyjnych, formułowanych przez ETPCz ^    ^,ir"—nnenia, wykładni i stosowani.i prawa w Polsce”,

Inofć z Konwencją musi być traktowana jako skutku-"flurotnatycznie niezgodnością z Konstytucją RP⁷⁷.

2 tych wszystkich względów należy uznać, że stano-^ sądów gdańskich, powołane przez ETPCz, jest cał-ktndde nic do przyjęcia i świadczy o nieznajomości reguł ppągydi w systemie Konwencji i wiążących te sądy.

8. Naruszenie praw pacjenta

mawiające się Strony q ych orzeczeń ETPCz* nwcncji ma efektywne wiąziciem państwa jot czynienia zasądzonego ców natury generalną a ruszenie Kon ytuacji takiej, w

³. Stanowisko ro je*

Bardzo istotnym orzeczeniem, zapadłym w 2011 r., jest ffjrnk ETPCz w sprawie A.R. n Polskaⁿ. Skarżąca zarzuciła Polsce naruszenie srt. 8, a także art. 3 i art. 13 EKPCz. Euro-pejefa Trybunał Praw Człowieka podzielił zarzuty skargi _w odniesieniu do dwóch pierwszych przepisów. Okoliczności faktyczne sprawy koncentrują się zasadniczo wokół starań ciężarnej pacjentki, u której wstępnie podejrzewano, a następnie

untakou v. Polska, śsp

bkb (nr 2), w magik

i nie zaznaczono mt mdnteń orzeczeń £7Kc

79 r. w-sprawie Me* j iedrioesone Królestw* tułPiinniu. Rtpuł&\

TTTCzi30.062Q»t I k Szstrticaria,skupi

7} Zob. « A. fyioomb, Europejski Trybunał Presa Człowieka. Skandal, tryk kołója wyroku polskiego i strasbmskiego, „Rzeczpospolita" 14.03.2005 r., por. mvw,rzcczpospofita.pl.

74    Zob. np. R. Wieruszewski, Mechanizmy kontrolna Europejskie/ Konwencji Pme Człowieka, „Państwo i Prawo" 1991/12, s. 41 i 46 in fint.

75    W/nt TS z21.12.2011 r. w sprawach połączonych: C-411/10 i C-493/10, NS u Sarriary of State for the Home Department i ALE., ASM., M.T., KR ora EM v. Rzfugee Applications Commissioncrs, Minister for Justice. Efekty and Law Reform, por. http://cur-lex.europa.eu/LexUriSerT /UxUriSa*.do?uri-OJ:C:2012:049:0008:0009:PI.:PDF.

76 W na sposób TK np. w orzeczeniach: z 18.10.2004 r. <P 8/04), Dz. U. s 2004 r. Nr 232, poz. 2338; z 19.072011 r. <K 11/10), Dł U. z 2011 r. Ni 140, poz. 9<S3; z 15.04.2009 r. (SK 28/08), Dz. U. z 2009 r. Nr 67, po*.571;s*.! 1.2007r. (K 39/07), Dz. U. z 2007 r. Nr 230, pot 1698; f 17.112003 r. (SK 15/02), Dz. U. s 2003 r. Nr 220, poz. 2191.

7/Vata sposób orzeczenie TK z J9.02.2008 r. (P 48/06), Dz. U. z 2008 r.

Nr 39, poz. 222.

79 Zob szerzej fundamentalną pracę - E Łętowska, Mułticcnlryanodó współ-^rBn—ąu systemu prauta i/ej konsekumuje, .Państwo i lYawo" 2005/4, s. 3.

* CTKł z 26.05.2011 r. w sprawie RJL u Polska, skarga nr 27617/04. ZckteżB. Gronowska, Ciosa do wyroku ETPCz z 26.05.2011 r., w spra-_K Polska, skarga m276117/04, JPsksznT 2011/9-10, s. 126-131; Górski, Ciosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka t26.0S.2011 r. w sprawia KR. v. Polska, skarga nr27617/04, LEX/cL 2011.

ustalono, 7.c płód jest dotknięty zespołem Turnera, aby przeprowadzono u niej badania genetyczne, a w razie potwierdzenia nieodwracalnego uszkodzenia płodu albo jego nieuleczalnej choroby zagrażającej życiu - przerwanie ciąży. .Nieodpowiednie", jak to określił ETPCz¹*, zachowanie lekarzy doprowadziło do tego, że zabiegi pacjentki o przeprowadzenie | u niej zgodnych z prawem i wskazanych procedur medycznych trwały łącznie 45 dni. W rezultacie, Itśedy już potwierdzono, że płód jest dotknięty zespołem Turnera, odmówiono aborcji z uwagi na to, iż płód osiągnął zdolność do samodzielnego życia poza organizmem ciężarnej". W rezultacie, skarżąca urodziła dziecko z zespołem Turnera. Następnie skarżąca złożyła zawiadomienie o przestępstwie, dotyczące niedochowania obowiązków przez lekarzy (funkcjonariuszy publicznych) na szkodę skarżącej, jednak zostało ono prawomocnie umorzone. Skarżąca wytoczyła również powództwo cywilne, ale — jeżeli chodzi o odpowiedzialność za wrongful btrth I — powództwo zostało prawomocnie oddalone. Pb uchyleniu wyroku sądu apelacyjnego przez SN z przyczyn materialno-prawnych postępowanie apelacyjne przeprowadzono ponownie {zgodniczearakazanicm SN, sąd apelacyjny m.in. nic wziął pocLu wagę obowiązków lekarzy, którzy powinni byli z własnej inicjatywy skierować skarżącą na badanie genetyczne, a to mogło odpowiednio wcześnie wykluczyć albo potwierdzić poważne wady płodu i tym samym umożliwić przerwanie dąży), co doprowadziło do uwzględnienia roszczenia skierowanego przeciwko jednemu z lekarzy, który nie dopełnił obowiązku skierowania skarżącej na badanie genetyczne (ponadto, sąd apelacyjny zmienił wyrok sądu okręgowego, zasądzając od tego lekarza wyższą od pierwotnie zasądzonej lewocę zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych pacjentki poprzez zniesławienie jej w prasie, gdyż i tego nie oszczędzono skarżącej — zasądzono 30.000 zł zadośćuczynienia). Sąd zasądził też (uderzająco niewielkie) kwoty zadośćuczynień od szpitali (po 5000 zł i 10.000 zł).

Wnioski płynące z orzeczenia ETPCz wydają się następujące. Po pierwsze, zasądzenie zadośćuczynienia w ramach procedur krajowych niekoniecznie musi oznaczać, że skarżący trąd status ofiary naruszenia Konwencji. Istotna jest bowiem także wysokość zadośćuczynienia" - w sprawie R.R. v. Polska ETPCz zasądził na rzecz skarżącej 45.000 euro zadośćuczynienia na podstawie art. 41 Konwencji. Po drugie, ETPCz podkreślił, że ustawa o planowaniu rodziny" zakłada prawo kobiety do informacji i badań, bez względu na powagę podejrzeń co do ewentualnego nieprawidłowego przebiegu ciąży, a z usuwy o zawodzie lekarza wynika obowiązek zapewnienia przez lekarza kompleksowej informacji dostępnej dla pacjenta na temat stanu zdrowia tego ostatniego, tymczasem, jak zauważył ETPCz, nic nie wskazuje na to, aby powyższe zobowiązania

80 Zob. 5 160 wyroku ETPCz w sprawie RM. u Polska Słowo jkabby" może być jednak tłumaczone - zależnie od kontekstu - jako obdarzone silniej-srym ładunkiem pejoratywności, a więc jalco .podły", „nikczemny", czy też

.niecny"

81    Przyjmuje hę w tym względzie cezurę 23. tygodnia ciąży.

82    W ren sposób, $ 97 wyroku ETPCz w sprawie KK k Polska i cytowane tam orzeczenia ETPCz: z 14.06.2001 r. w sprawie Normsssn a Dornia. skarga nr 44704/98; z 20.03.2003 r. w sprawie Janson i Rasmussen K Dania, skarga nr S1620199.

83 Por. art. 2 ust. 2a ustawy z 7.01.1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78), dalej jako o.o.p.r.

ądowjmaj^W 38

^EuroP^ki Przegląd Sądowy maj 2012