Obrazek20

%. VV Pplsce sżsr^ko zakrojona todaraa nad «ięftsekwfchiye:vtl ptafczaiMo Ctfzaz policjantów ptzapacwtóól 0ud9k (2003).

iC łidiu

sam stresor u icducj osoby może wy^ff sian ogioleeao wy^czerpanig a u drugiej

lOBROll ||

dochrato do pojpmcm* »ę ótptatiji i pocatda pokrzywdzenia anocwoalnca). flgwuczaśących w awcapi stopom jego feM^wowrawe w nttnyai łfe^ il^toWiWKi^ican^^    adaplacyliydr (ICEH0_t-iOflO,

a- 136). ZghajgĄast ftg m"am« w cfeigs? | *pfę«fy* od aoizwKnw sile wydaree-aa»we trwają dłużzg kiż 6 ypjcwccfc

tlb, 9fnćrom yrtrwHlycw) ocalała jo

Studi* I feadsmń* Mttfezrw ned tótnjmf rtprail zaburzeń jtówssatyshi ns Utautefe stó-Nwfcwntt prusz s/osJbj ketikt*»r*/Ur, atocirf* to#nal]ia»ydN pakoywitf. ^ oćfafco-iwriyiiirt otoagiaaMawy^iactt^n^My SMor^tohaidsc^iitecBy«ul6»<to tpaywaraa wrtiUjt' o ffiwuflUwift iwyttariicfc, fw»ary»a«U ii zactewaraai otćfe, fcfófg ycwtflf sjprćyeczny sa®<v co zwuwstawto ^śatfissśsrea sif cpitów: jSynSsomu w#alpiww)|dl'. „ajfi-dwsw fc&6«M> /pMatosMyctt' czy .syiNlfsnau pazK&tiś/ctt przy Zyom (o&Astydrif..

czjir

trotlalfecrf ą^efedlj- *wii zfti^,^iⁱ Ptow afaisfe /ot wie hfc ezet&óe grono apfeHBr/y i ifctifeistśai cvwbr^ji «* *iaieułffjitóW Toter warty w rag^ta^tie, £%>prwae|( 'dźy teeg tiki* lyoN fcj*da, fctfozw erzcż*4 Btesfc ż/wistowe, awy teworyzmu cay owo tatwtó&A    ęuaos^ety fcudsUfetwl

~W fetkggr    ,aeaVnV;rii / &to&g£t# feyM.Ggfnt^rSQj(tra^> peum%wŁ£-

IA. ftgWWMfiUf hlftŁ' 1S641 A. tteaUiM flS7fiiflraiŁit. Or*ad (Ifififl.lilłfzy^ftoftaBró

^J^-*v,

I    acaflalMflhi 0/ai«abs feam^uencfe łafe cagpgmdwych

w/swięfcz^aiśojzsy <0 dufesTuuEffu abfctfaŁsłi wfu& zsOurzetWcń fiąołpfiEcgtydft I Oł0ń>-faigL^i^ica^CT^ w UMaąśaP|W]» &&?rdu m orrytAs^m^rki psydMezr^yrri i jgygusfflptr

pE5Srt®s«*4ą-‘ feasśajifie ftad fy^ęjjssf(»Oi#ra!tifisłir s.s&lii, które doświadczyły afestramatnegd mgNtfUflif t-yoa, tnetne ze LUsntm f 0^ia@p (197&1&(37) Slwiłrffiftlf. że ras syndrom ooafetejęg, pQZH isimmonefioń feysżwyff* ji fcąjcAogfcafiy^ stdadaśą &ę rasteuutaGe śte~

Gtf&w-jszjsia tffi&ri m&śf&eęlnifWió, to zbyt f-agtej, przedwczeenej i afesurdalr*4-VMiae&rm; sbe doe--.--t-ijraijćm jent&d zawsze wiąże się z przą^afem .^Łatonta*¹,

<£ ^o^iclte«»^ -iepU(g^afi>otai<Af za to.ża^a^dtoiat samumu. gdy ław zgiaętl ^ Osoby oaWi gŁ^wyf3it4at ^ że    aił co4denn» przfi^warue wie-

^ #«wy Ąi^i»6ąŻ6<^żp«3Bi<iamł«^wobeef#eobee»^łifcteskikiiaEykcl9g6w. jj    cdrfMwli - patena ns ^wŃ^saweji zdsfeesęa do edoiWMiia, co

MBMI3U& pf^3r«^%«ja    .s-y,fji;!r.o,r5Tierii;i zapi/atma- iuiinu^fiu w^iei-U’- Jiieuatute' fi.us

aMCfa feorzewif w rosfc^i ₁,#^'^}p.iiPłłt^i;E"_?. ;!<4Qrs c^ęelo v>y,^pwje tNMspo^odnto' po . i#*żo, cłwęmi^p    pf7-ed ^sfcy-ąserK <^az prz/arażeftłem i pocziiŁiewi winy.

Ą. pwtejrzttrtoiż < oieuktoroofcowsioy gyiimtt - fxz&$&\if.# ęią w po&atś ofił^ienb zwvQ?totM z '®0$m mćżttśj przy iodnoKaBWi^l    ^epąrgiś i gipjtefei Wotoc

c?§6b w&pk^ęoyjsh i i? es^cząe/cłJ się pr^gżyii^ą ruaidoo^ j fod&fziiwo^ć, oskar-2%*ąs >e c o&‘j<5ę i fteęz&mo&t. id) związki, fi^^eł z osobarni fctifekirei, aą powierz* * (łowne i Jonm.

■|f 9iotmUkw*mHenowego mo» |nccwtia ictnienła - po do&wiadftfientu traumy pc$8wis się paszucae przofws/nis rią^o&ó Unii w którym zmarie ©soby odg*_; • wwy wa’/nsAHj>ą. Prz&ś ocateśym stóje zwianie .pj})e$Ę<$ęę na ponownym zstangaio-wm4u ^ jm wp$ leuoutĄ. y^Turts^aka 2002^. i/joofięfne prjtf&b sytuj/omu ocatektęp przejawia £i.$ o /aekAorydi łudai jjeb^ełgąb ^TŁ

iy>Oy / ły^/afl^Tfffcsww wstn i eózk^iańem potffpoy tym ftBuży'prii3&yfi w k^astrotaoh gzy

wMunw^yc/no^o <*

Zakuucmm NBonutw < z»v6l nww kio

Clwć aktualnie tak wiele się robi, aby fańal był bezpieczay, «o zebroenia M> matyezne są częstsze, niż może się wydawać. Z jednej struny prowadzi się badania nad rozpowszechnieniem zdarzeń traumatycznych, z drugiej nad rozpowszechnieniem PTSD, Rozpowszechnienie zdarzeń traumatyczny eh w Połscc, jak pokazały badania Lts-Turicjsfcicj (2004) na grupie studentów, są częstsze uż w Stanach Zjednoczonych (60% popub^i), gdyż o doiwiadczcnai. ptzyaąmniq jednego zdarzenia rdacjonowalo 75,5% osćb. Biorąc pod uwagę rodzaj wydarzę-nia, badane osoby wskazywały, te 24% doświadczyło groźwy wypadku, 23% przemocy w dzieciństwie, 22% byk) świadkiem śmittd kogoś bliskiego tub napadu bandyckiego, a 21% przeżyło stratę osoby bliskiej.

Badania epidemiologiczne przynoszą rńtne rezultaty w zależności od tego, czy prowadzi się je na całej populacji ludności, czy w grupach wysokiego ryzyka. Na przykład badania całej populacji łmMn cywilnej Stanów Zjednoczonych pokazują, że razpowszedmiemc PTSD wynosi od 0,5 do 1,3% (McFaiiaite, dc Girolanio 1996, za: James, Gilldand 200$. s. 184), w nastgjstwie gwałtu ostra reakcja na stres powstaje u 80-90% ofiar, a u -ofcęjki 50% rozwija się PTSD (pot Frotnmberger 2005).

liii. Modele nad wrażliwości neurolagjczuej

Mózg «4nurlAa «ak podkreśla LJ. Cozolioo (2004, s. 187), jest d<ibree wyposażony do radzenia sobie nic tylko z krótkotrwałym <toacaC-lccg_tsfe-że z większością traumatycznych wydarzeń. W czasie stresu, dzidki aktywacji aa podwzgAze-przysadka-nadnercza (HPA), dodsodzi do nojawitnii pię wł|-piacyjnych wzorców zachowania, któredajaszanse na odzyskanie równowagi

Muiuinc, ruMicwiu tiicauuittna znuan ucuro-fizjołoglcznych i nrunńonnonalnydi w stresie zaprczettlowano przy okazji omawtania za^dnień związanych z powstanion l^ui (pot podrozdział 11.4,1), dlatego w tym miejscu zostaną przedstawione tylko te koncepcje i badania, które wskazują na możliwość pojawienia się osobniczej nadwrażliwości (reaktyw-L/y pr«datoości na działanie iUć-w. Kcaktj vkk>śC ukiadu uerwow^prtar 3. e-:iia mdyyyiduaifia, ponieważ nawet pobieżne obscrwacsig

Analiza rozlicznych koncepcji biologicznych na temat nadwrażliwości neurologicznej na stres pozwala stwierdzić, że badania zagadniez^ knacuutm^g gtg wol.ół dwóch kwestii: po pierwsze, na wyjaśnieniu zjgwisk związanych z uszko-dzci}icin komórek nerwowych, zwhiŁZ.cza łupokamna i ciała drugie, oa apąliae procesów neurochemicznych prowadzących do wzrośli Sir d/i^lania sic neuroprzekaźników pobudzających i spadku poziomu ncuropr/e-każnikćw liamujących W tych bardzo złożonych zjawiskach poszukiwano wy-" jaśnienia, jak dochodzi do utrwal^iia się symptootów ostrej reakcji aa stres, co prowadzi do ukształtowania objawów o charakterze przewlekłym.