str69

E. Biiik»civk/-Grsih<'<v»k.i. Z. Mikulski Hydn/kigm og>Hnu Wursznwu 20oJ ISBN 83-01 -M579-X. O by WN PWN 2005

Rys. 66. Delty wybranych rzek

□

cS

$

o.

c

7T

c

Estuarium jest to rozszerzone lejkowate ujście rzeki do morza lub oceanu, powstałe wskutek erozyjnego działania pływów morskich¹⁴. Fala przypływu jest wtłaczana w ujście rzeki rozszerzając je, a prąd odpływu wynosi materiał erodowany. Współczesne estuaria występują na wybrzeżach o dużej lub umiarkowanej skali pływów. W obrębie estuarium zachodzi mieszanie wody rzecznej ze słoną wodą morską. Charakterystyczną cechą rzeźby dna wielu estuariów jest występowanie dużych grzbietów piaszczystych, wydłużonych zgodnie z kierunkiem osi estuarium. Pomiędzy nimi znajdują się dość głębokie kanały modelowane przez prądy pływowe. Dość często prądy przypływu występują w innych kanałach niż prądy odpływu (rys. 67). Typowe estuaria stanowią: Rzeka Sw. Wawrzyńca (Ameryka Pn.), Para (Ameryka Pd.). Kongo (Afryka), Amur. Jalu oraz Meghna w obrębie delty Gangesu i Brahmaputry (Azja) i w Europie: Tamiza, Garonna, Loara, Sekwana i Łaba.

“ A. Majewski (1992) uważa, iż jest to definicja tradycyjna, która w ostatnich latach uległa przekształceniom. Dodziś nic ma innej zwięzłej definicji estuarium ze względu na brak jednolitej klasyfikacji. Do estuariów, oprócz estuariów w sensie definicji tradycyjnej, włącza się również zatoki morskie, fiordy, zalewy, laguny, jeziora przybrzeżne kontaktujące się z morzem, a także zatoki i odgałęzienia wtórne w obrębie samych estuariów (zob. rozdz. VIII. podrozdz. 1).

69

O

©

©

&