MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Ewa Pogorzelska
Projektowanie elementów zespołu modelowego
722[01].Z1.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr inż. Rafał Suwart
mgr inż. Marian Cymerys
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Ewa Pogorzelska
Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 722[01].Z1.04
Projektowanie elementów zespołu modelowego, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu modelarz odlewniczy.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Tworzywa używane w modelarstwie odlewniczym
11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Ogólne wiadomości o konstruowaniu modeli 13
5.2.1. Ćwiczenia 13
5.3. Klasyfikacja i szczegóły konstrukcyjne modeli i rdzennic 16
5.3.1. Ćwiczenia 16
5.4. A
ączenie i wykończanie modeli 18
5.4.1. Ćwiczenia 18
5.5. Skrzynki formierskie i sprawdziany oraz ich elementy konstrukcyjne 20
5.5.1. Ćwiczenia 20
5.6. Formy metalowe do odlewania grawitacyjnego (kokile) 22
5.6.1. Ćwiczenia 22
5.7. Formy metalowe do odlewania metodami specjalnym 23
5.7.1. Ćwiczenia 23
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 24
7. Literatura 38
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela  Projektowanie elementów zespołu
modelowego , który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole
kształcącej w zawodzie modelarz odlewniczy 722[01].
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne,
- wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- wykaz literatury, z której uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami aktywizującymi
ze szczególnym uwzględnieniem:
- metody ćwiczeń praktycznych,
- metody projektów,
- metody tekstu przewodniego,
- pokazu z objaśnieniem.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane  począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może się
posłużyć zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktacje zadań i uczenia się,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcjÄ™ dla nauczyciela,
- instrukcjÄ™ dla ucznia,
- kartÄ™ odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
Moduł 722[01].Z1
Podstawy modelarstwa odlewniczego
722[01].Z1.02
722[01].Z1.01 Wykonywanie pomiarów warsztatowych i
Posługiwanie się dokumentacją techniczną trasowanie
722[01].Z1.03
Rozpoznawanie oprzyrzÄ…dowania modelowego
722[01].Z1.04
Projektowanie elementów zespołu
modelowego
Schemat układu jednostek modułowych
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji tej jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z różnych z
ródeł w celu znalezienia potrzebnych informacji,
- stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i ochrony ppoż,
- zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy,
- wyszukiwać potrzebne informacje w dokumentach,
- zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
- pracować indywidualnie,
- współpracować w grupie,
- prezentować wyniki pracy własnej i grupowej,
- uczestniczyć w dyskusji,
- interpretować wskazany tekst,
- posługiwać się instrukcją przy wykonywaniu ćwiczeń,
- wykonywać proste obliczenia techniczne,
- charakteryzować procesy wykonania odlewów,
- rozróżniać maszyny i urządzenia odlewnicze,
- scharakteryzować podstawowe metody formowania ręcznego i maszynowego,
- wykonać ręcznie rdzenie i formy piaskowe,
- dobrać narzędzia , przyrządy i metody do wybranej metody przygotowania odlewów,
- scharakteryzować specjalne metody odlewania,
- rozróżnić formy odlewnicze,
- scharakteryzować piece odlewnicze,
- porównać metody wykonywania odlewów,
- zinterpretować zjawiska zachodzące w formie zalanej ciekłym metalem,
- określić pojęcie jakości,
- rozróżnić wady odlewów i określić przyczyny ich powstawania,
- określić zadania kontroli wstępnej, międzyoperacyjnej i ostatecznej,
- wyjaśnić wpływ cech modelu na jakość odlewu,
- wyjaśnić związek między jakością odlewu a kosztami produkcji,
- rozpoznawać podstawowe maszyny i urządzenia stosowane w odlewniach,
- określić zastosowanie oprzyrządowania modelowego w produkcji odlewów,
- sklasyfikować modele, rdzennice i wzorniki,
- rozróżniać rodzaje osprzętu modeli drewnianych,
- rozróżnić i stosować znakowanie barwne modeli drewnianych,
- rozróżnić rodzaje znaków rdzeniowych i rdzenników,
- rozróżnić odmiany konstrukcyjne płyt modelowych,
- rozróżnić odmiany konstrukcyjne rdzennic metalowych,
- rozróżnić modele z tworzyw sztucznych i ceramicznych,
- sklasyfikować układy wlewowe,
- dokonać klasyfikacji skrzynek formierskich, tulejek ustalających, sworzni do składania,
- dokonać klasyfikacji narzędzi specjalnych i wyposażenia formierskiego,
- dokonać klasyfikacji sprawdzianów do form i rdzeni.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
Po zrealizowaniu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- określić wpływ jakości wykonania modelu na jakość odlewu,
- dobrać tworzywa używane w modelarstwie odlewniczym,
- rozróżnić kategorie rysunków modelu,
- określić powierzchnie podziału modeli i rdzennic,
- zinterpretować zjawisko skurczu odlewniczego,
- rozróżnić pochylenia formierskie modeli i rdzennic,
- scharakteryzować promienie i zaokrąglenia oraz naddatki na obróbkę odlewu,
- rozróżnić konstrukcje znaków rdzeniowych i rdzenników,
- rozpoznać części odejmowane modeli i rdzennic,
- rozróżnić konstrukcje i oznaczenia elementów układu wlewowego i zasilającego,
- klasyfikować modele według ich konstrukcji, klas dokładności wykonania, jakości,
sposobu wykonania oraz rodzaju tworzywa,
- rozpoznać rdzennice,
- rozróżnić szczegóły konstrukcyjne modeli i rdzennic,
- rozróżnić sposoby łączenia i wykańczania modeli,
- zidentyfikować modele i rdzennice metalowe, ceramiczne oraz z tworzyw sztucznych,
- scharakteryzować płyty modelowe,
- zidentyfikować skrzynki formierskie,
- rozróżnić przyrządy i sprawdziany formierskie,
- rozróżnić formy metalowe do odlewania grawitacyjnego,
- rozróżnić formy metalowe do odlewania metodami specjalnymi.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Modelarz odlewniczy 722[01]
Moduł: 722[01].Z1
Jednostka modułowa: Projektowanie elementów zespołu modelowego
722[01].Z1.04
Temat: Wykonanie szkicu modelu niedzielonego, naturalnego na podstawie rysunku części.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania szkiców modelarskich..
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- rozróżnić kategorie rysunków,
- zdefiniować pojęcie naddatków na obróbkę,
- dobrać naddatki na obróbkę,
- nanieść na rysunek naddatki na obróbkę,
- zdefiniować pojęcie pochylenia i zbieżności,
- dobrać pochylenia i zbieżności,
- nanieść na rysunek pochylenia i zbieżności,
- dobrać promienie i zaokrąglenia,
- nanieść na rysunek promienie i zaokrąglenia,
- przestrzegać odpowiednich przepisów bhp podczas pracy,
- zaprezentować efekty swojej pracy.
Metody nauczania:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz z wyjaśnieniem,
- pogadanka.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna
Åšrodki dydaktyczne:
- rysunek części,
- kalka techniczna,
- przybory do rysowania,
- ołówek,
- gumka,
- poradniki,
- literatura fachowa.
Czas: 90 minut.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Podanie tematu, omówienie celów zajęć.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
3. Omówienie czynności podczas wykonywania szkicu modelu.
4. Wydanie dokumentacji, materiałów i narzędzi.
5. Zorganizowanie stanowiska do wykonania ćwiczenia.
6. Realizacja tematu:
- każdy uczeń otrzymuje rysunek części,
- uczeń, wykorzystując posiadany rysunek części, wykonuje rysunek modelu,
nanosząc odpowiednie naddatki na obróbkę, zbieżności, promienie i łuki.
5. Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów.
6. Po wykonaniu ćwiczenia uczeń próbuje dokonać analizy wykonanej pracy.
7. Uczeń wskazuje swoje słabe i mocne strony.
8. Nauczyciel dokonuje analizy pracy ucznia.
9. Uczeń prezentuje swoją pracę.
10. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Klasyfikacja i szczegóły konstrukcyjne modeli
i rdzennic.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania ćwiczenia i zdobytych umiejętności.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca& & & & & & & & & ..
Modułowy program nauczania: Modelarz odlewniczy 722[01]
Moduł: 722[01].Z1
Jednostka modułowa: Projektowanie elementów zespołu modelowego
722[01].Z1.04
Temat: PrzyrzÄ…dy i sprawdziany formierskie.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności rozróżniania przyrządów i sprawdzianów
formierskich oraz określanie ich zastosowania w procesie wykonywania rdzeni.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- rozpoznawać i nazywać sprawdziany uniwersalne,
- rozpoznawać i nazywać przyrządy oraz sprawdziany formierskie specjalne,
- precyzować, jakie pomiary i sprawdzanie dokonywane są przy pomocy określonego
przyrzÄ…du i sprawdzianu,
- dobrać odpowiednie przyrządy i sprawdziany do rdzeni,
- opisać sposób użycia przyrządów i sprawdzianów,
- określić zasady bhp, obowiązujące podczas używania przyrządów i sprawdzianów.
Metody nauczania:
- pogadanka,
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne,
- metoda tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna
- grupowa
Åšrodki dydaktyczne:
- przyrzÄ…dy i sprawdziany formierskie,
- plansza,
- ołówki,
- kartki samoprzylepne.
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest poznawanie przyrządów i sprawdzianów formierskich i określanie
ich przydatności do wykonywania pomiarów i sprawdzania.
FAZA WST
PNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, podział klasy na grupy,
zaznajomienie uczniów z metodą przewodniego tekstu.
FAZA WA
AÅšCIWA
INFORMACJE
Zapoznaj się z zadaniem, które masz wykonać, dokonaj przeglądu materiałów z
ródłowych,
podobnych rozwiązań zadania. Postaraj się odpowiedzieć na następujące pytania:
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
1. Jakie przyrzÄ…dy uniwersalne i specjalne stosuje siÄ™ w praktyce odlewniczej?
2. Jakie przyrzÄ…dy i sprawdziany formierskie wykorzystywane sÄ… do sprawdzania
dokładności kształtu i wymiarów rdzeni?
3. Jakie przyrzÄ…dy i sprawdziany wykorzystywane sÄ… do sprawdzania ustawienia rdzeni w
formie?
4. Do czego służą poszczególne przyrządy i sprawdziany?
5. Jak należy dobierać odpowiednie przyrządy i sprawdziany formierskie?
Uczniowie wykorzystujÄ… katalogi, foliogramy, plansze.
PLANOWANIE
1. Ustal nazwy i przeznaczenie przyrządów i sprawdzianów formierskich.
2. Ustal, jakich przyrządów i sprawdzianów użyjesz do kontroli rdzeni.
3. Ustal, w jakiej kolejności użyjesz przyrządów i sprawdzianów do kontroli rdzeni.
4. Ustal, jakich przyrządów i sprawdzianów użyjesz do kontroli ustawienia rdzeni w formie.
5. Ustal, w jakiej kolejności użyjesz przyrządów i sprawdzianów do kontroli ustawienia
rdzeni w formie.
6. Zaplanuj czynności prezentacji tych przyrządów i sprawdzianów.
UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty fazy planowania z nauczycielem.
2. OdnieÅ› siÄ™ do uwag i propozycji nauczyciela.
WYKONANIE
1. Ułóż na planszy przyrządy i sprawdziany do kontroli konkretnego rdzenia.
2. Na kartkach samoprzylepnych napisz nazwy tych przyrządów i sprawdzianów.
3. Pod każdym przyrządem i sprawdzianem przyklej kartkę z jego nazwą i sposobem
zastosowania.
4. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy. Zespoły uczniów wybierają lidera grupy,
który dokonuje prezentacji ćwiczenia.
SPRAWDZANIE
Odpowiedz na następujące pytania:
1. Czy przyrządy i sprawdziany na planszy zostały ułożone w odpowiedniej kolejności?
2. Czy poprawnie zostały napisane nazwy tych przyrządów i sprawdzianów?
3. Czy poprawnie zostało określone zastosowanie tych przyrządów i sprawdzianów?
4. Czy poprawnie zostały przyklejone kartki z nazwami przyrządów i sprawdzianów ?
ANALIZA
Uczniowie wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej trudności. Nauczyciel
podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe, ważne umiejętności zostały
wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.
FAZA KOC
COWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa:
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat odlewania grawitacyjnego.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania ćwiczenia i zdobytych umiejętności.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Tworzywa używane w modelarstwie odlewniczym.
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj nazwy materiałów stosowanych do wyrobu modeli, do odpowiednich
próbek tych materiałów.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tworzyw modelarskich,
3) ułożyć modele na planszy,
4) przykleić kartki z nazwami tworzyw pod modelami,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Åšrodki dydaktyczne:
- modele z różnych materiałów,
- kartki samoprzylepne z nazwami materiałów,
- literatura fachowa,
- plansza.
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- pogadanka,
- tekst przewodni.
Ćwiczenie 2
Podaj zastosowanie poszczególnych gatunków drewna umieszczonych w zestawie,
do wyrobu modeli.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z podstawowymi wiadomościami, dotyczącymi rodzajów drewna
stosowanych w modelarstwie,
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
3) napisać na kartkach samoprzylepnych zastosowanie poszczególnych gatunków drewna
do produkcji modeli,
4) przykleić kartki pod próbkami drewna,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- pogadanka,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- zestaw używanych gatunków drewna w modelarstwie odlewniczym,
- kartki samoprzylepne,
- literatura fachowa,
- ołówek,
- gumka.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Ogólne wiadomości o konstruowaniu modeli.
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj rysunek surowego odlewu na podstawie rysunku części.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z ogólnymi zasadami wykonywania rysunków surowego odlewu,
3) wykonać rysunek surowego odlewu na podstawie rysunku części,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- rysunek części,
- literatura fachowa,
- kalka techniczna,
- przybory kreślarskie,
- ołówek,
- gumka.
Ćwiczenie 2
Wykonaj szkic modelu niedzielonego, bezrdzeniowego, na podstawie rysunku części.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z ogólnymi zasadami wykonywania szkicu modelu,
3) dobrać naddatki na obróbkę, zbieżności, promienie i łuki,
4) wykonać rysunek, nanosząc dobrane naddatki na obróbkę, zbieżności promienie i łuki,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz z objaśnieniem,
- pogadanka.
Åšrodki dydaktyczne:
- odbitka rysunku części,
- literatura fachowa,
- kalka techniczna,
- przybory kreślarskie,
- ołówki kolorowe,
- gumka.
Ćwiczenie 3
Ustaw model na płycie uniwersalnej.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się zasadami oznaczania rzędów i szeregów otworów na płycie uniwersalnej,
3) zapoznać się zasadami oznaczania kołków ustalających model na płycie,
4) ustawić prawidłowo model na płycie,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz z objaśnieniem.
Åšrodki dydaktyczne:
- płyta uniwersalna,
- model,
- kołki ustalające,
- literatura fachowa.
Ćwiczenie 4
Nazwij poszczególne elementy, zaznaczone na rysunku układu wlewowego i określ ich rolę.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z budową układu wlewowego,
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
3) podać nazwy elementów układu wlewowego, oznaczonych na rysunku,
4) napisać jakie funkcje pełnią te elementy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- rysunek układu wlewowego z oznaczonymi liczbowo elementami,
- kartka papieru,
- ołówek,
- gumka,
- literatura fachowa.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Klasyfikacja i szczegóły konstrukcyjne modeli i rdzennic
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Nazwij umieszczone na planszy rodzaje modeli grupy pierwszej, drugiej i trzeciej.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z podstawowymi wiadomościami na temat rodzajów modeli,
3) napisać na kartkach samoprzylepnych nazwy modeli z każdej z trzech grup,
4) przykleić kartki z nazwami pod rysunkami modeli w tabelce,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- tabela z rysunkami modeli podzielonymi na trzy grupy,
- literatura fachowa,
- kartki samoprzylepne,
- ołówek,
- gumka.
Ćwiczenie 2
Podaj nazwy rdzennic, których rysunki są zamieszczone w tabelce.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien rozdać uczniom
przygotowane tabelki z rysunkami rdzennic, omówić zakres i techniki wykonania ćwiczenia
oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z podstawowymi wiadomościami na temat rodzajów rdzennic,
3) przykleić kartki samoprzylepne z nazwami pod rysunkami modeli w tabelce,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- pogadanka,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- tabela z rysunkami rdzennic,
- literatura fachowa,
- kartki samoprzylepne z nazwami rdzennic.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.4 A
ączenie i wykończanie modeli.
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na zestawie przykładów łączenia i klejenia drewna, naklej samoprzylepne kartki,
z napisanymi pisakiem nazwami połączeń.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z wiadomościami na temat sposobów rozłącznego i nierozłącznego łączenia
drewna,
3) napisać i przykleić kartki w miejscach przykładów połączeń,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- zestaw przykładów łączenia i klejenia drewna,
- literatura fachowa,
- kartki samoprzylepne,
- pisaki.
Ćwiczenie 2
Wykonaj projekt modelu pośredniego dzielonego na podstawie rysunku części.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z ogólnymi zasadami wykonywania projektu modelu,
3) wykonać rysunek modelu z uwzględnieniem baz obróbkowych i zbieżności,
4) zapoznać się ze sposobami łączenia drewna w modelu,
5) wykonać projekt modelu uwzględniający sposób łączenia drewna,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- rysunek części,
- literatura fachowa,
- kalka techniczna,
- przybory kreślarskie,
- ołówek,
- gumka.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.5. Skrzynki formierskie i sprawdziany oraz ich elementy
konstrukcyjne
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Do rysunków elementów konstrukcyjnych skrzynki formierskiej, przypisz nazwy
i funkcje, jakie spełniają.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z elementami konstrukcyjnymi skrzynek formierskich,
3) zapoznać się z funkcjami, jakie spełniają te elementy,
4) napisać nazwy elementów konstrukcyjnych na kartkach samoprzylepnych,
5) napisać pod nazwami funkcje tych elementów,
6) przykleić przygotowane kartki pod odpowiednimi rysunkami,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- plansza z rysunkami elementów konstrukcyjnych skrzynek formierskich,
- literatura fachowa,
- kartki samoprzylepne,
- ołówek,
- gumka.
Ćwiczenie 2
Określ, do czego służą sprawdziany pokazane na rysunkach.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z elementami konstrukcyjnymi sprawdzianów formierskich,
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
3) zapoznać się z funkcjami, jakie spełniają te sprawdziany,
4) napisać funkcje tych sprawdzianów na kartkach samoprzylepnych,
5) przykleić przygotowane kartki pod odpowiednimi rysunkami na planszy,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- plansza z rysunkami sprawdzianów formierskich,
- literatura fachowa,
- kartki samoprzylepne,
- ołówek,
- gumka.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.6. Formy metalowe do odlewania grawitacyjnego (kokile)
5.6.1. Ćwiczenie
Z podanych stwierdzeń, dotyczących odlewania w kokilach i formach metalowych,
wybierz te, które dotyczą odlewania w kokilach i ułóż je na planszy.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z podstawowymi wiadomościami o odlewaniu w kokilach,
3) przypomnieć sobie podstawowe wiadomości o odlewaniu w formach piaskowych,
4) z kartoników z zapisanymi informacjami wybrać te, które dotyczą odlewania w kokilach,
5) ułożyć wybrane kartoniki na planszy,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania- uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- kartoniki z informacjami dotyczÄ…cymi odlewania w formach piaskowych i w kokilach,
- literatura fachowa,
- plansza.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
5.7. Formy metalowe do odlewania metodami specjalnymi.
5.7.1. Ćwiczenie
Do przygotowanych schematów form do odlewania metodami specjalnymi,
przyporządkuj nazwy metody i omów sposoby odlewania tymi metodami.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z podstawowymi zasadami odlewania odśrodkowego,
3) zapoznać się z podstawowymi materiałami do odlewania metodami specjalnymi,
4) zapoznać się z podstawowymi materiałami do odlewania pod ciśnieniem,
5) napisać na kartkach samoprzylepnych nazwy metod odlewania,
6) przykleić kartki w odpowiednich miejscach planszy,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia
Zalecane metody nauczania - uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- tekst przewodni.
Åšrodki dydaktyczne:
- plansze ze schematami,
- literatura fachowa,
- kartki samoprzylepne,
- ołówek,
- gumka.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej Projektowanie elementów
zespołu modelowego
Test składa się z 23 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania: 1, 2, 3, 4, 5, 6 ,7 ,8 ,9 ,10, 11, 12,13, 14, 15, 16, 17 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania: 18, 19, 20, 21, 22, 23 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań,
- dobry  za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi:1.a, 2.c, 3.b, 4.c, 5.b, 6.a, 7.c, 8.a, 9.c, 10.c, 11.a, 12.d, 13.a,
14.c, 15.d, 16.c, 17.a, 18.a, 19.a, 20.c, 21.d, 22.c, 23.b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
(mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

zad.
Podać definicję modelu odlewniczego A P a
1
Określić tworzywo na modele pozostawiane w B P c
2
formie podczas zalewania metalem
Podać kryteria wykonywania uproszczonego B P b
3
rysunku modelu
Ustalanie naddatków na obróbkę B P c
4
Podać kryteria zastosowania różnych rodzajów C P b
5
rdzennic
Podać szczegóły konstrukcyjne modeli i rdzennic B P a
6
Podać sposoby łączenia elementów drewnianych B P c
7
modeli
8 Podać cele wykończania modeli C P a
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
9 Przedstawić szczegóły wykonania modeli i C P c
rdzennic metalowych
10 Omówić modele i rdzennice z tworzyw sztucznych C P c
11 Przedstawić zasady łączenia modeli z płytami C P a
modelowymi
12 Omówić stosowane przyrządy i sprawdziany C P d
formierskie
13 Wyjaśnić cel stosowania pochyleń odlewniczych C P a
14 Wyjaśnić cel stosowania użebrowania skrzynek C P c
formierskich
15 Podać definicję skurczu odlewniczego A P d
16 Podać definicję znaków rdzeniowych A P c
17 Podać specjalne sposoby odlewania B P a
18 Wyjaśnić cel stosowania modeli i rdzennic z C PP a
częściami odejmowanymi
19 Objaśnić szczegóły projektowania modeli D PP a
drewnianych
20 Omówić zasady łączenia elementów drewnianych C PP c
modeli
21 Podać zastosowanie skrzynek formierskich C PP d
specjalnych
22 Omówić konstrukcje płyt modelowych D PP c
23 Podać zastosowanie sprawdzianów specjalnych B PP b
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę udzielenia odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 23 pytania o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego
wyboru. Dla każdego pytania podane są cztery odpowiedzi a), b), c), d0. Tylko jedna jest
poprawna.
5. Za każdą poprawną odpowiedz
otrzymujesz 1 punkt, za błędną odpowiedz
lub jej brak
otrzymujesz 0 punktów.
6. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X ( w przypadku pomyłki błędną odpowiedz
zaznacz kółkiem, a następnie
ponownie zakreśl odpowiedz
prawidłową).
7. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część- poziom podstawowy,
II część  poziom ponadpodstawowy.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie ci czas wolny.
10. Po rozwiÄ…zaniu testu sprawdz
, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
11. Na rozwiÄ…zanie testu masz 60 minut.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
I część
1. Model odlewniczy odtwarza
a) kształt odlewu.
b) kształt rdzenia.
c) kształt skrzynki formierskiej.
d) kształt rdzennicy.
2. Model, który pozostaje w formie podczas zalewania jej metalem jest wykonany z
a) metalu.
b) styropianu.
c) drewna.
d) gipsu.
3. Rysunek uproszczony modelu wykonuje siÄ™ w przypadku produkcji
a) średnioseryjnej.
b) jednostkowej.
c) seryjnej i masowej.
d) wielkoseryjnej i masowej.
4. Wielkość naddatku na obróbkę ustala się
a) na oko.
b) na podstawie wymiarów odlewu w cm.
c) na podstawie wymiarów odlewu w mm.
d) na oko, a wymiary podaje siÄ™ w cm
5. Rdzennica z pancerzem stosowana jest do wykonywania rdzeni
a) prostych.
b) złożonych.
c) mających górną i dolną powierzchnię płaską.
d) małych.
6. Do szczegółów konstrukcyjnych modeli i rdzennic zaliczamy
a) żebra i piasty.
b) żebra i wały.
c) piasty i wały.
d) wały i łożyska.
7. A
ączenie elementów modeli drewnianych odbywa się przy pomocy
a) spawania.
b) zgrzewania.
c) klejenia.
d) lutowania.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
8. Wykończanie modeli ma na celu
a) ulepszenie powierzchni roboczych.
b) poprawę właściwości chemicznych.
c) ulepszenie sposobu połączenia.
d) poprawę właściwości mechanicznych.
9. Korki odpowietrzajÄ…ce wykonuje siÄ™ z
a) stali.
b) żeliwa.
c) mosiÄ…dzu.
d) brÄ…zu.
10. Metoda warstwowania (laminowania) stosowana jest do wykonywania omodelowania
a) ceramicznego.
b) metalowego.
c) z tworzyw sztucznych.
d) gumowego.
11. Sposób łączenia modeli z płytą uniwersalną to
a) Å‚Ä…czenie odejmowane.
b) Å‚Ä…czenie dodawane.
c) Å‚Ä…czenie ruchowe.
d) Å‚Ä…czenie spoczynkowe.
12. Do kontroli wymiarów rdzeni używa się
a) suwmiarek.
b) mikrometrów.
c) liniału kreskowego.
d) sprawdzianów.
13. Pochylenia odlewnicze wykonuje siÄ™ w celu
a) ułatwienia wyjmowania modelu z formy.
b) poprawy estetyki modelu.
c) polepszenia właściwości fizycznych modelu.
d) polepszenia właściwości wytrzymałościowych modelu.
14. Użebrowanie skrzynki formierskiej służy do
a) ułatwienia składania formy.
b) ułatwienia wyjmowania modelu.
c) ułatwienia utrzymania masy w skrzynce.
d) ułatwienia zalewania formy.
15. Skurcz odlewniczy polega na
a) zmniejszaniu wymiarów modelu.
b) zmniejszaniu wymiarów formy.
c) zmniejszaniu wymiarów rdzenia.
d) zmniejszaniu wymiarów odlewu.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
16. Znaki rdzeniowe służą do
a) zamocowania rdzenia w formie.
b) ustawienia rdzenia w formie.
c) odtworzenia w formie gniazda rdzennika.
d) odtworzenia w formie wewnętrznych kształtów odlewu.
17. Do odlewania metodami specjalnymi zaliczamy
a) odlewanie odśrodkowe.
b) odlewanie kokilowe.
c) odlewanie w formach piaskowych.
d) odlewanie grawitacyjne.
II część
18. Model z częściami odejmowanymi wykonuje się, gdy
a) części wystające mogą utrudnić wyjęcie modelu z formy.
b) model jest za ciężki.
c) model ma skomplikowane kształty.
d) model jest za duży.
19. Promienie i zaokrÄ…glenia stosuje siÄ™ w celu
a) uniknięcia wad odlewniczych przy ostrych krawędziach.
b) ułatwienia wyjmowania modelu z formy.
c) ułatwienia zalewania formy.
d) polepszenia estetyki odlewu.
20. A
Ä…czenie drewna na zamek stosujemy podczas
a) łączenia drewna na długość.
b) Å‚Ä…czenia drewna pod kÄ…tem.
c) łączenia drewna na szerokość.
d) Å‚Ä…czenia drewna klejem.
21. Żakiety służą do
a) formowania w gruncie.
b) formowania w skrzynce formierskiej.
c) wzmacniania skrzynek formierskich.
d) ochrony form bezskrzynkowych podczas zalewania.
22. Płyty rewersyjne to inaczej płyty
a) małe.
b) duże.
c) odwrócone.
d) ukośne.
23. Do sprawdzania prawidłowości położenia rdzeni w formie służą
a) rdzenniki.
b) sprawdziany specjalne.
c) liniały krawędziowe.
d) znaki rdzeniowe
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko....................................................................................
Projektowanie elementów zespołu modelowego
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
Razem
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Projektowanie elementów
zespołu modelowego
Test składa się z 23 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania: 1, 2, 3, 4, 5, 6 ,7 ,8 ,9 ,10, 11, 12,13, 14, 15, 16, 17 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania: 18, 19, 20, 21, 22, 23 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi:1.c, 2.c, 3.b, 4.a, 5.a, 6.b, 7.d, 8.d, 9.a, 10.c, 11.d, 12.a, 13.b,
14.b, 15.a, 16.b, 17.b, 18.a, 19.c, 20.d, 21.a, 22.d, 23.c.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
(mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

zad.
Określić podstawę do wykonania rysunku modelu B P c
1
Podać definicję modelu odlewniczego A P c
2
Przedstawić skutki skurczu odlewniczego B P b
3
Podać definicję znaków rdzeniowych A P a
4
Określić cel stosowania pochyleń odlewniczych C P a
5
Określić zastosowanie płyty modelowej B P b
6
Podać rodzaje połączeń stosowanych przy B P d
7
wykonywaniu modeli
8 Określić cel stosowania części odejmowanej C P d
modelu
9 Podać definicję odlewania odśrodkowego A P a
10 Omówić szczegóły konstrukcyjne rdzennic B P c
metalowych
11 Przedstawić zastosowanie rdzennic metalowych B P d
12 Podać sposoby łączenia elementów drewnianych B P a
13 Przedstawić elementy konstrukcyjne skrzynek C P b
formierskich
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
14 Podać sposoby rozłącznego łączenia elementów B P b
drewnianych
15 Podać określenie modelu B P a
16 Podać definicję kokili A P b
17 Podać zastosowanie rdzenia B P b
18 Określić rodzaje płyt modelowych B PP a
19 Przedstawić sposoby zabezpieczania form w B PP c
odlewaniu bezskrzynkowym
20 Przedstawić klasyfikację modeli C PP d
21 Określić sposoby wypełniania formy metalem przy C PP a
odlewaniu ciśnieniowym
22 Określić technologię odlewania kokilowego C PP d
23 Określić zakres stosowania odlewania D PP c
ciśnieniowego
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę udzielenia odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
12. Przeczytaj uważnie instrukcję.
13. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
14. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
15. Test zawiera 23 pytania o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego
wyboru. Dla każdego pytania podane są cztery odpowiedzi a), b), c), d0. Tylko jedna jest
poprawna.
16. Za każdą poprawną odpowiedz
otrzymujesz 1 punkt, za błędną odpowiedz
lub jej brak
otrzymujesz 0 punktów.
17. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X (w przypadku pomyłki błędną odpowiedz
zaznacz kółkiem, a następnie ponownie
zakreśl odpowiedz
prawidłową).
18. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część- poziom podstawowy,
II część  poziom ponadpodstawowy.
19. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
20. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie ci czas wolny.
21. Po rozwiÄ…zaniu testu sprawdz
, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
22. Na rozwiÄ…zanie testu masz 60 minut.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
I część
1. Rysunek surowego odlewu powstaje na podstawie
a) szkicu modelu.
b) pomiarów odlewu.
c) rysunku konstrukcyjnego.
d) obserwacji odlewu.
2. Kształt odlewu odtwarzany jest przez
a) skrzynkÄ™ formierskÄ….
b) skrzynkÄ™ rdzeniowÄ….
c) model.
d) znak rdzeniowy.
3. Skutkiem skurczu odlewniczego jest
a) zwiększenie wymiarów odlewu.
b) zmniejszenie wymiarów odlewu.
c) brak zmian w wielkości odlewu.
d) stabilizacja odlewu.
4. Znaki rdzeniowe służą do
a) odtworzenia w formie gniazda rdzennika.
b) odtworzenia w formie odlewu.
c) wykonania rdzenia w rdzennicy.
d) odpowietrzania rdzenia.
5. Do ułatwienia wyjmowanie modelu z formy służą
a) pochylenia odlewnicze.
b) zaokrÄ…glenia.
c) wzmocnienia formy.
d) żebrowania formy.
6. Płyta modelowa służy do
a) ustawiania na niej skrzynek formierskich.
b) mocowania na niej modeli.
c) formowania.
d) wyjmowania modelu z formy.
7. Połączenie na  jaskółczy ogon jest to
a) połączenie układu wlewowego z płytą modelową.
b) połączenie dwóch elementów metalowych.
c) połączenie klejone.
d) połączenie części odejmowanej z modelem.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
8. Część odejmowana modelu jest wyjmowana z formy
a) przed wyjęciem modelu.
b) po zalaniu formy.
c) po wybiciu odlewu.
d) po wyjęciu modelu.
9. Odlewanie odśrodkowe zalicza się do odlewania
a) specjalnego.
b) grawitacyjnego.
c) ciśnieniowego.
d) skorupowego.
10. Grubość żeber wzmacniających powinna być
a) mniejsza od grubości ścianek rdzennicy.
b) większa od grubości ścianek rdzennicy.
c) taka sama jak grubości ścianek rdzennicy.
d) mniejsza lub większa od grubości ścianek rdzennicy.
11. Rdzennice metalowe stosuje siÄ™ przy produkcji
a) małych ilości dużych rdzeni.
b) małych ilości drobnych rdzeni.
c) rdzeni metalowych.
d) dużych ilości rdzeni.
12. A
ączenie drewnianych elementów modeli może odbywać się przez
a) klejenie
b) spawanie
c) zgrzewanie.
d) lutowanie.
13. Korki odpowietrzajÄ…ce wykonuje siÄ™
a) ze stali.
b) z mosiÄ…dzu.
c) z żeliwa.
d) ze staliwa.
14. A
Ä…czenie drewna na zamek stosuje siÄ™ przy Å‚Ä…czeniu
a) na długość.
b) na szerokość.
c) pod kÄ…tem.
d) na zakładkę.
15. Model odlewniczy odtwarza
a) kształt odlewu.
b) kształt rdzenia.
c) kształt wlewu głównego.
d) kształt rdzennicy.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
16. Kokila jest to
a) narzędzie do wykonywania formy.
b) forma metalowa.
c) forma piaskowa.
d) skrzynka rdzeniowa.
17. Rdzeń służy do
a) zalewania formy.
b) odtworzenia kształtów wewnętrznych odlewu.
c) odtworzenia kształtów zewnętrznych odlewu.
d) odpowietrzenia formy.
II część
18. Płyta koordynatowa jest to płyta
a) uniwersalna.
b) dwustronna.
c) jednostronna.
d) rewersyjna.
19. Do zabezpieczania form bezskrzynkowych podczas zalewania służą
a) skrzynki usuwalne.
b) ramki nadstawne.
c) żakiety.
d) sworznie ustalajÄ…ce.
20. Wzorniki sÄ… to
a) modele naturalne.
b) modele ze znakami rdzeniowymi.
c) modele niedzielone.
d) modele uproszczone.
21. Sprężone powietrze jest wykorzystywane przy odlewaniu
a) ciśnieniowym.
b) kokilowym.
c) grawitacyjnym.
d) odśrodkowym.
22. Przy stopach wolno krzepnących można obniżyć temperaturę kokili do
a) 100÷250°C.
b) 300÷450°C.
c) 200÷350°C.
d) 50÷100°C.
23. Stopy, których nie można odlewać pod ciśnieniem to
a) łatwotopliwe ciężkie.
b) trudnotopliwe lekkie.
c) trudnotopliwe ciężkie.
d) Å‚atwotopliwe lekkie.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko....................................................................................
Projektowanie elementów zespołu modelowego
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
23 a b c d
Razem
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
7. LITERATURA
1. BÅ‚aszkowski K.: Technologia i mechanizacja odlewnictwa. WSiP, Warszawa 1992.
2. Data L.: Technologia odlewnictwa. Cz.1. WSiP, Warszawa 1975.
3. Chudzikiewicz R.: Mechanizacja odlewni. WN-T, Warszawa 1974.
4. Falęcki Z.: Podstawy formowania z modeli odlewniczych. Wyd. AGH, Kraków 1994.
5. Górecki A.: Technologia ogólna. WSiP, Warszawa 1996.
6. Reymer B (red): Poradnik inżyniera: Odlewnictwo. Cz1 i 2. WN-T, Warszawa 1986.
7. Reszel E.: Modelarstwo.WSiP, Warszawa 1984.
8. Ziemkiewicz J.: Technologia odlewnictwa. PWSZ, Warszawa 1970.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38