Podstawowe pojęcia dotyczące systemów zarządzania
Do podstawowych pojęć z zakresu systemów zarządzania można zaliczyć m.in.: zarządzanie, funkcje zarządzania, system, organizacja, organizacji, zasoby organizacji, inspekcja, monitorowanie, audit, przegląd.
Zarządzanie jest obecnie popularną dziedziną wiedzy i praktyki, która jest definiowana na wiele różnych sposobów, a wśród licznych definicji zarządzania można wymienić m.in.:
Z Zarządzanie (wg J. Penca) jest to działalność kierownicza, która polega na podejmowaniu decyzji oraz sterowaniu zasobami, procesami i informacjami w organizacjach w istniejących warunkach zewnętrznych jej działania (np. prawnych, społecznych, ekonomicznych) w celu osiągnięcia optymalnych efektów w sposób jak najbardziej sprawny, wydajny i oszczędny.
Z Zarządzanie (wg L. Habera) jest to formą praktycznej działalności, która jest związana z podejmowaniem decyzji dotyczących jak najlepszego wykorzystania posiadanych zasobów ludzkich, rzeczowych, kapitałowych i informacyjnych w celu realizacji założonych zadań.
Z Zarządzanie (wg H. Bienioka) uczy jak planować, organizować, motywować i kontrolować swoje działania oraz działania innych ludzi tak, aby uruchomić w ludziach wszystkie wyzwania i siły dla wspólnego dobra.
Funkcje zarządzania są to powiązane ze sobą logicznie grupy czynności, które powinny być wykonywane w sposób ciągły przez każdego kierownika lub menedżera. Obecnie wyróżnia się najczęściej cztery podstawowe funkcje zarządzania:
Z planowanie to wyznaczanie ogólnych kierunków działania oraz szczegółowych celów i zadań do wykonania;
Z organizowanie to dobór i koordynacja odpowiednich sił i środków do realizacji określonych celów i zadań;
Z motywowanie to pobudzanie pozytywnego nastawienia ludzi do realizacji określonych celów i zadań;
Z kontrola to porównanie rzeczywistego przebiegu realizacji działań z przyjętymi wstępnie założeniami.
Cechy zarządzania są to podstawowe zasady charakteryzujące proces zarządzania, wśród których można wyróżnić przede wszystkim następujące:
Z zarządzanie dotyczy przede wszystkim ludzi, jego celem jest takie współdziałanie wielu osób, które pozwala zneutralizować słabości oraz maksymalnie wykorzystywać talenty i silne strony uczestników;
Z zarządzanie jest głęboko osadzone w kulturze, musi uwzględniać uznawane przez daną społeczność normy właściwego zachowania;
Z zarządzanie wymaga prostych i zrozumiałych wartości, celów działania i zadań, jednoczących wszystkich uczestników organizacji, a wartości i cele powinny prowadzić do emocjonalnego zaangażowania się uczestników,
Z zarządzanie powinno doprowadzić do tego, by organizacja była zdolna do uczenia się, czyli do adaptacji do zmiennych warunków oraz stałego doskonalenia się uczestników;
Z zarządzanie wymaga komunikowania się, czyli obiegu informacji wewnątrz organizacji oraz wymiany informacji z otoczeniem;
Z zarządzanie wymaga rozbudowanego systemu wskaźników, pozwalających stale i wszechstronnie monitorować, oceniać i poprawiać efektywność działania,
Z zarządzanie musi być jednoznacznie zorientowane na podstawowy i najważniejszy rezultat, jaki wynika ze strategii organizacji.
1