l.Rozwói układu wydałniczeeo
Układ wydalniczy powstaje w procesie Gastrulacji W miejscu gdzie znajdowała się pragęba powstaje wpuklenie endodermalne, rozrasta się w kierunku ektodermy. W miejscu zrastania się tych dwóch listków zarodkowych powstaje szczelina, z której rozwija się otwór odbytowy. Z mezodermy pośrodkowej powstaje początkowo sznur nerkotwórczy, z którego różnicują się nefronty, dalej powstaje z nich właściwy układ wydalniczy.
Układ moczowy łączony jest w opracowaniu wspólnie z układem płciowym, albowiem istnieją między nimi obiema bliskie związki rozwojowe i anatomiczne, dzięki którym różne części układu moczowego wchodzą w skład lub tylko w różnym stopniu obsługują układ płciowy.
Narządy moczowe uczestniczą w uwalnianiu z organizmu ryby części niepotrzebnych i szkodliwych substancji w postaci moczu. Układ moczowy ryb zbudowany jest z nerek (ren), wytwarzających mocz oraz moczowodów (ureter), które odprowadzają go na zewnątrz. Nerki ciągną się pod szkieletem osiowym jako długie, parzyste narządy i sięgają przeważnie od okolicy serca aż do nasady ogona.
Nerka u ryb kostnoszkieletowych skład się z:
1/ przednercza (nerka głowowa) - pronephros;
2/ śródnercza (nerka tułowiowa, pranercze) - mesonephros.
Jednostką morfologiczne - funkcjonalną nerek jest nefron. Każdy nefion zbudowany
jest z:
- kanalika głównego (kanalik kręty I rzędu),
- ciałka netronu (kłębek nerkowy, ciałko Malpighiego),
- pętli Henlego (zstępujące i wstępujące ramię pętli nefronu),
- kanalika krętego II rzędu.
Ciałko nerkowe jest strukturą, która składa się z:
(a) kłębka naczyniowego (glomerulus) tj. poskręcanych (2 - 6) pętli naczyń włosowatych, pomiędzy którymi znajduje się istota podstawowa tkanki łącznej, zawierającej białka i mukopolisacharydy oraz komórki typu makrofagów;
(b) torebki Bowmana - otaczającej glomerulus i składającej się z blaszek: wewnętrznej (nabłonek jednowarstwowy płaski), przylegającej do błony podstawowej naczyń krwionośnych i blaszki zewnętrznej, przechodzącej następnie w ścianę kanalika głównego.
Nefrony rozwijają się ze sznura nerkotwórczego mezodermy i wykazują początkowo układ metameryczny. Stopniowo jednak metameria zaciera się, wskutek wrastania dalszych nefronów pomiędzy już istniejące. Wydłużają się też kanaliki nerkowe, co prowadzi w efekcie do zagęszczenia tkanek i wytworzenia zwartego ciała nerki. Na podstawie położenia, rozwoju i czynności nefronów rozróżnia się dwie nerki: przednercze (pronephros) i śródnercze (mesonephros). Przednercze jako nerka głowowa, u większości ryb kostnoszkieletowych, przekształca się po zaniku ciałek nerkowych w narząd limfoidalny, zdolny do wytwarzania białych krwinek. U niektórych jak np. węgorzycy czy ostrosza