3582320687

ROMANTYZM

WIKTOR HUGO - „Batalia o Hernaniego" - początek rozdziału klasycyzmu oświeceniowego od romantyzmu

LIRYKA - dominanta rodzajowa romantyzmu

Dramaty romantyczne - miały nie być wystawiane, lecz często były (np. w operze) BALLADA - dominanta gatunkowa

Dziedziny piśmiennictwa romantycznego :

•    Wolność, liberalizm ( początek - Rewolucja Francuska )

•    Narodowy charakter twórczości (nierzadko nacjonalizm) - dlatego dotyczył głównie państw, których wolność polityczna była naruszona

•    Przyczynił się do niego sentymentalizm (Jane Austen) - „Rozważna i romantyczna" , „Duma i uprzedzenie" , „Emma"

Anglia ( William Wordsworth, Samuel Coleridge, George Byron) i Niemcy ( bracia Schlegel, j. W, Goethe) były głównymi ośrodkami romantyzmu. Wszyscy pisali ballady, lecz Anglicy czerpali od Niemców - prekursorów.

Cechy charakterystyczne dla liryki :

•    Brak jakichkolwiek reguł, norm = brak poetyki normatywnej

•    Wykształcenie nowego typu wrażliwości (wyraża ból, cierpienie)

•    Twórczość smutna

•    Tradycje ludowe

•    Sekularyzacja Biblii i tradycji religijnych

•    Szczególna rola poety ( poeta - wizjoner, prorok ) - związany z niemożnością przekształcenia rzeczywistości (społecznej, politycznej, osobistej)

•    Utwory w pewnej mierze autobiograficzne

•    Liryka - głównie fantastyczna, miłosna, patriotyczna, polityczna, elegijna (smutek, melancholia)

•    Poezja elegijna - Branko Radicevic (serbski), John Keith

•    Poezja miłosna - Elizabeth Browning

•    Poezja religijna (b. często postać diabła, np. „Demon" Michała Lermontowa),

Juliusz Słowacki

•    Tematyka przyrodnicza - natura - główny temat, rozbudowane opisy przyrody - W. Wordsworth

•    Patriotyczna - w państwach zmagających się z własną niepodległością, np, Polska, Francja, Niemcy, Rosja. Puszkin.

•    Poezja epicko - liryczna , powieści poetyckie, Walter Scott

•    Opisywanie tęsknoty za czymś, poczucie niespełnienia ( rozwiązanie : samobójstwo, używki, postawa cyniczna i sarkastyczna)

MODEL POETY WYKLĘTEGO (np. Konrad z Dziadów) : Sylvia Plath, Edgar Allan Poe, Przybyszewski, Baudelaire, Rimbaud. Dziś np. Wojaczek.

Twórcy, do których sięgali romantyczni poeci to Petrarka, Tibullus.

Rozwój liryki romantycznej - De Lamartine - „Medytacje" 1820, poezje b. spontaniczne, intymne, emocjonalne, melodyjne.

Twórcy romantyczni, zwł. poeci często nie byli w stanie prześcignąć swojego pierwszego dzieła (np. W. Hugo)