3582321090

Teoria zmian społecznych - geneza powstania, dylematy praktyczne i teoretyczne Zasadność teorii, czy potrzebna nam teoria zmiany?

S Potrzeba zrozumienia, wyjaśnienia otaczającej rzeczywistości S Po to by docenić i zrozumieć znaczenie historii i zakorzenienia w przeszłości S Teorie zmiany - pozwalają na konstruowanie idealnych opisów typologicznych dotyczących przyszłych i przeszłych epok, kierunków zmian i przeobrażeń ■S Ułatwiają planowanie, antycypowanie nadchodzących zmian ■S Umożliwiają precyzyjniejszą identyfikację mechanizmów, czynników S Socjologia zrodziła się w XIX stuleciu jako próba zrozumienia zachodzących zmian S Pytanie „ skąd, dokąd?” - nie traci na znaczeniu

S P. Sztompka - badanie zmiany społecznej jest jądrem socjologii - powracanie do korzeni, tradycji

S Ale Z. Bauman - socjologia zmiany nie jest potrzebna, zasadna - chaotyczność rzeczywistości

(Wielkie) Problemy teorii zmiany społecznej

1.    Trudność zdiagnozowania rzeczywistości - („świeżość", prognozy)

S Ponowoczesność czy późna nowoczesność?

S Transformacja - okazała się dla nauk społecznych zaskoczeniem S Wątpliwość czy jest możliwa teoria zmiany, która powie skąd, dokąd? J. Szacki -wątpliwości

2.    Tendencje i błędy wczesnych teorii

S Rozdzielenie socjologii na statykę i dynamikę S Społeczeństwo jako systemu; ład, samoodtwarzanie

■S Charles Tilly- 8 błędów XX teorii socjologicznej 5 dotyczyło teorii zmiany społecznej (modernizacyjnej)

3.    Tendencje do powielania błędów_

S Szukanie jednego czynnika, procesu

•/ Tworzenie modeli imitacyjnycb, „utartych ścieżek" - brak otwartości na trzecią drogę

-    J, Szacki - po 1989 roku pojawiła się w wielu środowiskach nadmierna pewność co do tego, czego należy się spodziewać miał się po prostu dokonać „powrót do Europy”

-    Negatywny wpływ schematu „mutacyjnego modelu transformacji" - przyczynił się on do daleko posuniętej symplifikacji poglądów

-    Od prognoz blisko do wizji, utopii Teorie zmiany - stan obecny - podstawowe założenia

•S Istnieje tyle teorii zmian społecznych ile grup i społeczeństw - niepowtarzalny bieg procesów zmiany

•/ Nie - teoria zmiany społecznej - teorie zmian społecznych, (socjologia zmiany i socjologia zmian)

S Wieloczynnikowość

■S Nie ma jednego powszechnego trendu procesów (Sprzeczne tendencje zmian w świecie: np. kulturowa homogenizacja i heterogenizacja)

■S W życiu społecznym zmienność, płynność są nieustanne S Przewidzieć się nie da - ale prognozować

Zmiana społeczna - podstawowe definicje