David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
1. WPROWADZENIE DO GOSPODARKI I EKONOMII
podstawowe pojęcia i problemy rozwinięte w dalszych rozdziałach b.szczegółowo
EKONOMIA - nauka badająca, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co, jak i dla kogo wytwarzać
ZASÓB RZADKI (ograniczony) - przy cenie równej 0 popyt nań przewyższa dostępna podaż (ropa po drastycznym wzroście cen)
PODZIAŁ DOCHODU - informuje, w jaki sposób dochód jest dzielony pomiędzy różne grupy i jednostki - co, jak i dla kogo jest wytwarzane? (kluczowe zagadnienie!)- przesądza o tym stopień nierównom iemości
-dochód na 1 mieszkańca przybliżonym wskaźnikiem stopy życiowej w każdej grupie krajów -olbrzymie różnice w dochodach poszczególnych grup krajów (dla kogo gospodarka wytwarza? - dla 15% mieszkańców świata z kraii uprzemysłowionych, jak? - różnice w technice i technologii, wykształceniu - wydajność
- różnice wewnątrzkrajowe (kwestia rozdziału własności pomiędzy grupy mieszkańców)
- wpływ określonej polityki rządu
RZADKOŚĆ ZASOBOWI ICH ALTERNATYWNE ZASTOSOWANIA:
KRZYWA MOŻLIWOŚCI PRODUKCYJNYCH: - przedstawia przy każdej wielkości produkcji jednego dobra - maksymalna, możliwą produkcję drugiego dobra
KOSZT ALTERNATYWNY danego dobra - ilość innego dobra, z którego trzeba zrezygnować, aby możliwe stało się wytworzenie dodatkowej jednostki tego pierwszego dobra
RYNEK = proces prowadzący do tego, że decyzje gospodarstw domowych dotyczące konsumpcji alternatywnych dóbr, decyzje przedsiębiorstw o tym, co i jak wytwarzać oraz decyzje pracowników dot. tego jak wiele i dla kogo pracować, zostają wzajemnie uzgodnione dzięki odpowiedniemu dostosowaniu cen
-wiele perspektyw (pozycja kupca, sprzedawcy, ceny główną przesłanką decyzji
brak rynku - GOSPODARKA NAKAZOWA-wszystkie decyzje dot. produkcji i konsumpcji są podejmowane przez państwo. Państwowy urząd planowania decyduje o tym , co, jak i dla kogo się produkuje. Szczegółowe nakazy są następnie kierowane do gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, pracowników (niemożność realizacji, poziom skomplikowania paraliżuje).
GOSPODARKA WOLNORYNKOWA = brak ingerencji państwa, kierowanie się własnymi celami, maksymalne korzyści bez państwowej pomocy, Adam Smith „Bogactwo narodów" (1776) -prowadzenie jednostek przez „niewidzialna rękę" rynku
GOSPODARKA MIESZANA = Państwo i sektor prywatny współuczestniczą w rozwiązywaniu problemów gospodarczych. Państwo - kontrola znacznej części produkcji za pomocą podatków, płatności transferowych oraz dostarczania dóbr i usług publicznych (obrona narodowa, bezpieczeństwo wewnętrzne), kontroluje też zakres, w jakim jednostki mogą kierować się w swoim działaniu W odpowiedzi własnym interesem
EKONOMIA POZYTYWNA - EKONOMIA NORMATYWNA
EKONOMIA POZYTYWNA - obiektywne, naukowe objaśnienie zasad gospodarki (bezstronny badacz poszukujący prawdy) - eksperci - jednoznaczne wnioski w kwestii zasadniczych problemów
1