nie było
nie było
Logika jest dyscypliną filozoficzną. Podobnie jak etyka i filozofia przyrody. W XIX wieku okazało się, że jest ona bardzo przydatna w matematyce np. do wyjaśnia różnych twierdzeń i przeprowadzania dowodów. Z kolei dzięki powiązaniu z matematyką zostało zapożyczone do logiki wiele narzędzi i technik jak np. język symboliczny. Zadaniem logiki jest powiązanie oceny logicznej wypowiedzi z nadaną jej formą. I z tym właśnie wiąże się sylogistyka
Arystotelesa ( jest to pierwszy system rachunku zdań oparty na pewnikach, w którym formułuje się związki i prawa odnoszące się do zdań kategorycznych).
Pomysł Arystotelesa polegał na analizie często wypowiadanych zdań podmiotowo -orzecznikowych : „ coś jest czymś”. Badał związek formy tych zdań z ich oceną.
Podstawowe formy zdań krytycznych (spójki):
Każde..... |
......jest.... |
Pewne .... |
........jest.... |
Żadne .... |
.....nie jest. |
Pewne .... |
....nie jest. |
W miejsce kropek można wstawić tzw. nazwy, czyli cokolwiek co może służyć jako podmiot lub orzecznik ( rzeczownik, przymiotnik, wyrazy złożone). Nazwy nie są równe. Istnieją nazwy indywiduowe ( indywidua) - imię własne - czyli takie, któ®e mogą występować jedynie w roli podmiotu.
Teoretycznie zdanie „Autorem Pana Tadeusza jest Adam Mickiewicz” zaprzeczałoby definicji nazwy indywiduowej. Jednak tu słowo „jest” pełni inną funkcję. Wyraża jednakowość, tożsamość, a nie określa cechę, czy własność podmiotu.
Pozostałe to nazwy ogólne, które równie dobrze mogą pełnić funkcję podmiotu jak i orzecznika, i nimi będziemy się zajmować na wykładzie.
Zmiany formalne to np. zamiana podmiotu z orzecznikiem, która nie powoduje zmiany sensu wypowiedzi.
Substancje pierwsze - konkretne np. Jan Kowalski, dąb Bartek Substancje drugi - ogólne np. kot, drzewo, idee
Nazwy ogólne - wydobywane dźwięki, w nowożytności stwierdzono, że jest to zbiór przedmiotów (zakres nazwy), do której ta nazwa odnosi się trafnie.
Desygnaty nazwy - określenia, które są prawdziwe dla danego zakresu nazwy. (np. dla nazwy pies , desygnatą będzie jamnik, Azor itp.)
Skrajne przypadki:
gdy zakres nazwy jest zbiorem pustym - nie ma desygnaty np. smok
gdy zakres nazwy obejmuje wszystkie pojęcia - np. przedmiot rozważań (uniwersum
świata mowy)