3582326294

Prof. Maria Bi jak- Kaszuba Gospodarka światowa Wykład XVI - Ekonomia rozwoju

Teoria rozwoju pierwszej generacji

Cechy wspólne podejścia pierwszej generacji:

Praktyczne podłoże teorii-próba rozwiązania realnego problemu krajów opóźnionych w rozwoju gospodarczym I ub zniszczonych(ll WW|

Związek ekonomistów z instytucjami Mn (takich jak ONZ i Bank Światowy)

Uznawanie niezbędności interwencjonizmu państwowego przy akceptowaniu roli rynku w funkcjonowaniu gospodarki

Przekonanie, ze jedyna droga do przyspieszenia wzrostu gospodarczego prowadzi przez industrializację (uprzemysłowienie)

Zmiany gospodarce wymagają akumulacji kapitału, część kapitału musi przyjść z zewnątrz

Teorie rozwoju drugiej generacji

Cechy wspólne podejścia drvigiej.gengracji;

Spostrzeżenie, że wzrost nie zawsze jest tożsamy z rozwojem

Rozwój jest utrudniony przez bariery instytucjonalne (słaba ochrona praw własności, niewydolność administracji) i strukturalne (dualna struktura gospodarek, podział na centrum i peryferie w skali Mn).

Deformacja struktur gospodarczych państw słabo rozwiniętych (peryferie) pod napływem wymuszonych (przez centrum) nie ekwiwalentnych stosunków międzynarodowych.

Teoretyczne uzasadnienie dla strategii industrializacji przez substytucję importu.

Koncepcja zrównoważonego rozwoju

Zrównoważony rozwój (sustainable development) jest rozwojem ukierunkowanym na zapewnienie obecnym i przyszłym pokoleniom dostatecznie wysokich standardów ekologicznych, ekonomicznych i społeczno kulturowych, w granicach naturalnych wytrzymałości Ziemi, przy poszanowaniu zasad sprawiedliwości wewnątrzpokoleniowej i międzypokoleniowej(równość w poziomie życia).

Zrównoważony rozwój ma trzy aspekty;

Społeczny-zdolność zachowania pożądanych wartości społecznych, tradycj, instytucji, kultury Ekologiczny- zachowanie równowagi pomiędzy wzrostem gospodarczym, a ochroną środowiska naturainego(człowiek nie powinien wykorzystywać zasobów naturalnych wstopniu nie pozwalającym na ich odtworzenie)

Ekonomiczny- zachowanie w procesie zmian gospodarczych, całkowitych zasobów na niezmiennym lub zwiększonym poziomie.

Główne postulaty ekonomii zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do MSG:

1.    MN system walutowy- w odróżnieniu od ekonomii tradycyjnej, która na ogół opowiada się za elastycznymi kursami walutowymi i minimalizowaniu ingerencji państwa, EZR proponuje wprowadzanie systemu (Bretton Woods II) ze

stałymi kursami wal utowy mi ścisłą współpraca banków central rrych

stosowaniem instrumentów przeciwdziałających Mn spekulacji, praniu brudnych pieniędzy i wykorzystywaniu rajów podatkowych

2.    Teoria handlu Mn - postulat przeformułowania teorii przewagi komparatywnej, tak by uwzględniała nie tylko koszty produkcji, ale i zewnętrzne koszty społeczno-ekologiczne związane z handlem (zużycie energii i obciążenie środowiska transportem)

Zewnętrzne koszty powinny zostać zinternaiizowane, wymianie Mn powinny podlegać tylko te dobra, które -po uwzględnieniu zintemalizowanych kosztów - posiadają na danym rynku przewagę konkurencyjną

3.    Polityka handlowa - zakwestionowanie wolnego handlu jako polityki zwiększającej globalny dobrobyt.

Wolny handle w różny sposób odpowiada interesom poszczególnych krajów, w zależności od poziomu ich zaawansowania gospodarczego. Tymczasem system GATT/WTO, zdominowany przez interesy krajów uprzemysłowionych promuje liberalizację obrotów Mn dla wszystkich uczestników systemu.

4.    Ramy instytucjonalne MSG - zrównoważony rozwój nie jest możl iwy w warunkach niepohamowanej giobal izacji, bez globalnych ram porządkujących wymianę Mn. EZR proponuje m.in.:

Wprowadzenie nowego porządku w handlu i konkurencji Mn ustalającego zasady dla przedsiębiorstw Mn, w tym zakaz stosowania praktyk, które są niedozwolone dla tych przedsiębiorstw w ich krajach macierzystych

Wprowadzenie systemu regulacji i stabilizacji Mn rynków finansowych, w tym opodatkowanie transferu kapitału i dochodów z kapitału

Wprowadzenie standardów społeczno-ekonomicznych kontrolowanych przez nową ONZ lub reformowaną WTO