Art. 233 Konstytucji stwierdza jakie wolności nie mogą być ograniczane w czasie stanu wojennego.
- godność, obywatelstwo, ochrona życia, humanitarne traktowanie
- odpowiedzialność karna
- dostęp do sądu
- wolność sumienia i religii
- ochrona dóbr osobistych
- prawa dziecka
- prawa do wychowania w rodzinie
NIE MYLIĆ STANU WOJENNEGO Z ART. 116 -> STANEM WOJNY
Stan wojny jest wtedy, gdy mamy do czynienia ze zbrojną napaścią na terytorium lub na terytorium sojusznika (wynika to z sojuszu międzynarodowego).
Decyduje o tym sejm. Jak nie może się zebrać to prezydent.
Stan wojny ma charakter zewnętrzny, a nie wewnętrzny! Adresatem stanu wojennego są obywatele, stanu wojny inne państwa. Konstytucja nie określa maksymalnego terminu trwania tego stanu.
STAN WYJĄTKOWY
• Można go wprowadzić w razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.
• Może wprowadzić go Prezydent na wniosek Rady Ministrów na czas nie dłuższy niż 90 dni, na część lub cale terytorium państwa.
• Przedłużenie stanu wyjątkowego może nastąpić tylko raz, za zgodą sejmu, na czas nie dłuższy niż 60 dni.
• Podanie do publicznej wiadomości, kontrasygnowane przez premiera w ciągu 48 godzin. Sejm może je uchylić bezwzględną większością głosów przy obecności co najmniej połowy z ustawowej liczby posłów.
Cechy charakterystyczne:
- ograniczenie praw - tak jak przy stanie wojennym
- możliwość użycia sil zbrojnych (bez wprowadzenia stanu wyjątkowego nie można użyć sił zbrojnych
- dla wojennego i wyjątkowego: zmiana kwalifikacji prawnej niektórych czynów
STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
• wprowadza go Rada Ministrów na okres nie dłuższy niż 30 dni.
• Można go przedłużyć za zgodą sejmu na czas nieokreślony
• W celu zapobieżenia katastrofom naturalnym lub awarii technicznych
• Konstytucja wskazuje jakie prawa mogą być ograniczone
- wolność osobista
- wolność działalności gospodarczej
- prawo do strajku
- prawo własności
- prawo do odpoczynku
- prawo do higienicznych i bezpiecznych warunków pracy