3582492972

Przeczytaj uważnie tekst, a następnie odpowiedz na pytania. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu i tylko własnymi słowami. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszony.

Adam Szostkiewicz

Jeśli Londyn Cię męczy, jesteś zmęczony życiem

1.    Dostojewski gdy wybrał się w podróż na zachód Europy, tak się ponoć przeraził nędzy i bezbożnego zgiełku ubiegłowie-cznego Londynu, że porównał go do wszc-tecznicy-Babilonu.

2.    Sto lat temu i dzisiaj nie brak moralistów skazujących Londyn na wieczne potępienie. I.ista grzechów jest długa i zwykle zaczyna się od przekleństw pod adresem Mamony i kapłanów jej kultu, dziś noszących białe koszule, mniej łub bardziej dyskretne krawaty i telefony komórkowe. Ja na szczęście pojechałem do Londynu pracować jako dziennikarz, mogłem zabrać rodzinę, nie czułem potrzeby miotania gromów na kogokolwiek lub cokolwiek tylko dlatego, że jest inne niż swojszczyzna.

3.    Jeśli są miasta „magiczne", to Londyn do nich nie należy. Co może być „magicznego" dla przybyszy z Europy centralnej w mieście, które ma swój imperialny Akropol, szarą, leniwą rzekę, tysiące kilometrów podziemnej kolei i nie kończące się rządki takich samych jednorodzinnych domków z takimi samymi ogródkami na tyłach? Jaka „magia" może emanować z se-wonych autobusów miejskich wyglądających jakby się miały zaraz wywrócić, czarnych taksówek udających limuzyny? No cłtyba że „magiczna" może też. być kosmopolityczna normalność. Że „magiczne" może być poczucie wyzwolenia, jakie daje anonimowość w tłumie istot ludzkich, z których każda podąża w znanym sobie kierunku lub zupełnie bez celu, nie zważając na ukradkowe spojrzenia tych, co ją mijają. I wszyscy udają, że to, co całkowicie obezwładniające, chwytające za gardło, to w końcu nic takiego: po prostu normalność. Nie myślę o turbanach z brylantami na głowach Sikhów, ani o czarnych szatach Saudyjek.

4.    Myślę raczej o tym, że w pobliżu wspaniałego British Museum stoi sobie stylowy, osiemnastowieczny domek z księgarnią na parterze. W witrynie dzieła wszystkie Swe-denborga. Na błękitnym tynku gustowna owalna tabliczka informuje, że w domku ma siedzibę Towarzystwo Swedenbor-giańskie.

5.    A w innym miejscu, w pobliżu Notting Hill, na innym skromnym i srhluHnum tanów; i kwakrów, surowych, mężnych, często bezl i tosnych chr/eścijan-koloniza-torów w objęcia mistyki Zachodu i Wschodu? Chyba w żadnej innej europejskiej metropolii nie było tak żywego, nie ustającego i twórczego zainteresowania tym, co egzotyczne w dziedzinie ducha, jakąś alternatywą, a może syntezą. Jeszcze w epoce triumfów Rozumu William Blake i jego żona siadywali nago w ogrodzie na przedmieściach Londynu, a poeta czytał na głos „Raj utracony". Ziclono-szaro-mglista Brytania straciła 8. pewność siebie w zetknięciu z tęczą zamorskiej Wspólnoty, którą zbudowała. Teraz, u progu nowego milenium, w stolicy upadłego Imperium powstaje nowa kultura. Nie wiem, czy spójna, na pewno symbfcłtyczna, rozwijająca się przez ostrożną osmozę. Przybysz z krainy jednego języka, jednej religii, jednej etnicznej kultury nie może się nasycić tym bogactwem. Więc w każdej wolnej chwili podróżuje: a to do Indii (Southall), a to do dzielnicy żydowskiej (Bethnal Green), a to do Czarnych (Brixton), a to do Chińczyków (Solio).

6.    Zmęczony tą mozaiką ras, religii, języków może zrobić przystanek na polskim halingu albo poszukać domu przy Gilling-ham Street nr 17, gdzie mieszkał Joseph Conrad, i podpinać raz jeszcze nad sekretem polskości.

7.    Conrad przypomina się także w innych miejscach Londynu, pod „Zamkiem", pod pomnikiem ku pamięci polskich lotników,

samolotów - jak często myślą o Polsce w Londynie? Jak się nie musi, to się nie myśli. Dziś nie muszą. Na szczęście nie muszą. Mogą powtórzyć za Chopinem, który odwiedził Londyn na krótko, tak jak oni, i zachwycał się końmi, pałacami, pompą, powozami, a nawet toaletami, mydłem i brzytwami. Dla niego wszystko było „nadzwyczajne"; my, prawie sto pięćdziesiąt lat później, nazywamy to „normalnością", za którą tęsknimy w kraju,

0    którym nie można „myśleć zbyt często". Londyńska normalność jest oczywiście złudzeniem, ale miłym i doskonale pielęgnowanym. Urzędnicy i ekspedienci są grzeczni, nieznajomi przechodnie spieszą z pomocą, życzliwie uśmiechnięci. Wczesnym ranem miasto budzi się do życia

1    można być pewnym, że w sklepie dostanie się to, co się chciało kupić; że list dojdzie do adresata najpóźniej nazajutrz, że mleczarz zostawi pod drzwiami pełne butelki i zabierze puste (jak się zapomni wystawić pustych, to nic nie szkodzi, nie zadzwoni z awanturą); że na targu będą jak zawsze ci sami sprzedawcy głośno wykrzykujący rewelacyjnie niskie ceny za le same świeże owoce i ryby; że policjant będzie bez spluwy, za to zawsze w nieskazitelnie białej koszuli i krawacie; że nikomu nic przyjdzie do głowy ustawiać w parkach tabliczek: Uprasza się nie deptać zieleni; że poważne gazety będą poważne, ale nic nudne, a po południu, przed każdą stacją metra pojawią się aicy-