MATERIAŁY METALICZNE - LABORATORIUM |
PWSZ- Tarnów 2014/2015 | ||
Sroka Michał |
Rok III |
LI | |
Zespół E | |||
Ćwiczenie nr5 |
Tłoczenie metali |
Ocena |
Tłoczenie obejmuje szereg różnorodnych procesów obróbki plastycznej realizowanych głównie na zimno i stosowanych do rozdzielania, kształtowania i łączenia materiałów w postaci blach, folii i płyt (metalowych lub niemetalowych). Tłoczenie przeprowadza się za pomocą przyrządów zwanych tłocznikami, przeważnie na prasach mechanicznych lub hydraulicznych. Ponieważ jeden z wymiarów (grubość) półwyrobu jest istotnie mniejszy od dwóch pozostałych - stan naprężenia (poza pewnymi wyjątkami) można uważać za płaski. Procesy tłoczenia, podczas których nie dochodzi do rozdzielania materiału stanowią oddzielną grupę (tzw. tłoczenie - kształtowanie).
Podczas wytłaczania następuje przekształcenie płaskiego półwyrobu w powłokę trójwymiarową (wytłoczkę), której nie da się rozwinąć na płaszczyznę. Przykładowy schemat wytłaczania naczynia cylindrycznego z płaskiego krążka blachy pokazano na rys. 1. Pod działaniem stempla materiał ulega uplastycznieniu i stopniowo przemieszcza się w głąb płyty ciągowej. Jak widać, strefa kontaktu materiału z płytą ciągową (tzw. kołnierz) jest oddzielona od strefy kontaktu ze stemplem powierzchnią swobodną. W czasie trwania procesu wymiary kołnierza i powierzchni swobodnej zmniejszają się, natomiast wzrasta obszar strefy kontaktu materiału ze stemplem.
Warunkiem poprawnej realizacji wytłaczania jest, aby śdanka powstającej wytłoczki mogła w każdej chwili procesu przenieść niezbędne obciążenia. Nakłada to ograniczenie na stopień odkształcenia, który wyraża się umownie za pomocą tzw. współczynnika wytłaczania
d
Gdzie: d - średnica matrycy, D - średnica krążka
Jeżeli współczynnik mi obliczony z jest większy od pewnej wartości granicznej mE,:
to proces przebiega prawidłowo. W przeciwnym przypadku dochodzi do silnego pocienienia