1109145876

wego. Obowiązek ten - zgodnie z polskim prawem - nie dotyczy jednak przedsiębiorstw będących spółkami cywilnymi. W tym przypadku działalność gospodarczą rejestrują indywidualnie wspólnicy spółki.

Posiadanie przez przedsiębiorstwo osobowości prawnej jest cechą pozwalającą odróżnić je od zakładu. Choć potocznie zakład bywa utożsamiony z przedsiębiorstwem, to jednak pojęcia te należy wyraźnie odróżniać. Przedsiębiorstwo jest kategorią ekonomiczną i prawną, a zakład (podobnie jak filia) jest kategorią techniczną i produkcyjną. Zarówno zakład jak i filia są częściami składowymi przedsiębiorstwa, najczęściej wydzielonymi terytorialnie, ale nieposiadającymi osobowości prawnej i mającymi ograniczoną samodzielność ekonomiczną.

Możliwe jest usamodzielnienie się zakładów lub filii, które w takim przypadku stają się samodzielnymi przedsiębiorstwami. Możliwy jest również proces odwrotny: samodzielne dotąd przedsiębiorstwa łączą się, tworząc wspólne przedsiębiorstwo, a pierwotne przedsiębiorstwa stają się częściami nowego w formie zakładu lub filii.

Od przedsiębiorstwa należy odróżnić różne ich związki. Ich podstawą może być tzw. koopetycja, a więc sytuacja, w której przedsiębiorstwa równocześnie konkurują i kooperują z sobą. Tradycyjnie w teorii mikroekonomii konkurowanie podmiotów gospodarczych postrzegano jako mechanizm powodujący obniżanie cen produktów i sprzyjający rozwojowi innowacyjności. W tym sensie rozumiane jest ono jako proces prokonsumencki. Zgodnie z mającą swe początki we wczesnych latach dziewięćdziesiątych XX wieku koncepcją i praktyką biznesową koopetycji przedsiębiorstwa, nie rezygnując z konkurowania, ale jednocześnie współpracując z sobą w określonym obszarze i zakresie, doprowadzają do sytuacji, w której nie tylko one osiągają z takiego zachowania korzyści, ale osiągają je również konsumenci.

W praktyce gospodarczej można spotkać kilka form organizacyjno-prawnych podmiotów nawiązujących w swej działalności do idei koopetycji. Generalnie różnią się one trwałością i siłą powiązań łączących tworzące je przedsiębiorstwa.

Przykładami takich tworów są:

•    stowarzyszenia, związki, porozumienia itp.,

•    konsorcja,

•    kartele.

Stowarzyszenia zrzeszają przedsiębiorstwa, które - nie rezygnując z konkurowania między sobą - postanawiają jednocześnie współdziałać w pewnych obszarach. Są to obszary, w których, działając w pojedynkę, przedsiębiorstwa te byłyby mniej skuteczne i efektywne niż w przypadku połączenia sił. Często są to przedsiębiorstwa z jednej lub pokrewnych branż, które w ramach stowarzyszenia realizują swoje wspólne interesy np. w zakresie standaryzacji produkcji lub reprezentacji wobec władz państwowych i samorządowych.

Konsorcjum jest porozumieniem przedsiębiorstw i ewentualnie także innych jeszcze instytucji (np. banków) zawartym w celu realizacji określonych przedsię-

11