Do metod problemowych należy zaliczyć między innymi:
- wykład problemowy, czyli wzbudzanie i sterowanie procesem myślowym ucznia przez „głośne myślenie” nauczyciela;
- wykład konwersacyjny, polegający na połączeniu wykładu z wypowiedziami uczniów lub z wykonaniem przez nich wskazanych przez nauczyciela zadań teoretycznych bądź praktycznych;
- metode^ przypadku (zdarzeń), polegającą na rozpatrzeniu przez zespół uczniów przypadku (zdarzenia) zawierającego problem poddany analizie a następnie dyskusji; metoda przypadku ma wpływ na rozwój myślenia analitycznego i syntetycznego, zdolności podejmowania decyzji, a przede wszystkim umiejętności stosowania zdobytej wiedzy w praktyce; przypadek przedstawiony do analizy powinien mieć zwięzłą formę pisemną a jego treść nie powinna ujawniać wszystkich danych; uczniowie powinni dokładnie odpowiadać na zadane pytania; przebieg zajęć realizowany metodą przypadku na ogół składa się z 3 do 7 faz:
faza 0 - zawierająca przygotowanie opisu przypadku, wyjaśnienie celu i tematu zajęć oraz wyjaśnienie istoty metody przypadku; faza 1 - zawierająca prezentację opisu zdarzenia, wstępną analizę zdarzenia oraz uzupełnienie informacji wynikające z pytań; faza 2 - zawierająca analizę opisu zdarzenia, podział informacji na istotne i drugoplanowe;
faza 3 - zawierająca propozycję rozwiązań oraz wybór jednego rozwiązania i jego uzasadnienie;
faza 4 - zawierająca ocenę trafności stawianych pytań, ocenę prawidłowości wnioskowania i podkreślenie tych momentów, które mają najwyższą wartość dydaktyczną.
Ponadto, oprócz wymienionych, do metod aktywizujących należy zaliczyć:
- gry dydaktyczne: symulacyjne, decyzyjne, psychologiczne;
- dyskusje^ dydaktyczną: dyskusję okrągłego stołu, panelową, metaplan, burzę mózgów, związaną z wykładem;
- programowane z użyciem komputera lub maszyny dydaktycznej, z użyciem podręcznika programowanego;
- metody eksponujące: pokaz, film, ekspozycja;
- metody praktyczne: pokaz z objaśnieniem, pokaz z instruktażem, ćwiczenia przedmiotowe, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia produkcyjne, metoda przewodniego testu i metoda projektów.
Zajęcia dydaktyczne mogą być realizowane również innymi metodami, takimi jak:
- metoda zaplanowanych wycieczek dydaktycznych, które umożliwiają uczniom poznanie ewentualnych miejsc przyszłej pracy zawodowej;
- metoda pytań i odpowiedzi przydatnych w usystematyzowaniu i utrwaleniu wiedzy.