w pobliżu, zarówno pasażerów, jak i osób, które chcą udzielić pomocy. Zagrożeniem jest ruch drogowy w pobliżu miejsca wypadku - możliwość najechania na uszkodzone pojazdy kolejnych samochodów, których kierowcy nie zachowują ostrożności. Uszkodzonym pojazdom grozi pożar lub stoczenie (osunięcie) się do rowu. Poruszanie się wewnątrz pojazdu, który został uszkodzony i w którym nie uaktywniły się poduszki powietrzne, grozi ich nagłą, przypadkową aktywacją, a zatem obrażeniami ciała u osoby ratującej23.
W wypadkach drogowych uwagę ratujących rozprasza jednocześnie wiele problemów. Zawsze należy stosować się do przepisów ruchu drogowego. Ratowanie poszkodowanych wymaga podejmowania szybkich decyzji. Jeżeli zauważy się wypadek na drodze, należy wtedy:
- Zorientować się co do rodzaju wypadku i ewentualnych zagrożeń, zatrzymać prawidłowo własny samochód, wyłączyć silnik, zaciągnąć ręczny hamulec, włączyć światła ostrzegawcze (awaryjne), założyć kamizelkę odblaskową, zabrać ze sobą apteczkę, trójkąt ostrzegawczy, koc termiczny i gaśnicę. Na pasie ruchu, po którym poruszał się uszkodzony pojazd, ustawić w odległości 30-50 m odblaskowy trójkąt bezpieczeństwa, zatrzymać nadjeżdżające pojazdy.
- Wrócić na miejsce zdarzenia, zabezpieczyć samochód przed toczeniem się, wkładając pod koło klocek, wyjąć kluczyki ze stacyjki, zaciągnąć hamulec ręczny i - jeżeli jest to możliwe -włączyć pierwszy lub wsteczny bieg.
- Zatrudnić kogoś do pomocy - zlecając wykonanie prostych czynności (wezwanie służb ratunkowych, usunięcie istniejących zagrożeń, udzielanie pomocy poszkodowanym, pomoc w wynoszeniu poszkodowanych).
- Ponownie dokonać oceny sytuacji, usiłując odpowiedzieć sobie na kilka prostych pytań (np.: Jak doszło do wypadku? Czy zagrożenie nadal istnieje? Ilu jest poszkodowanych? Czy jest ktoś kto może pomóc? Jakie służby ratunkowe wezwać?).
- Sprawdzić czynności życiowe poszkodowanych, zaczynając od najpoważniejszych obrażeń (zaburzenie oddychania i silne krwawienia), wstępnie zakładając, że nastąpiło uszkodzenie kręgosłupa24.
Jeżeli w wypadku uczestniczą pojazdy z oznakowaniem wskazującym na niebezpieczny ładunek lub są wątpliwości dotyczące oznakowania pojazdu, należy zawsze zachować bezpieczną odległość. Zasada ta obowiązuje zwłaszcza, gdy jest rozlany płyn lub w oznakowaniu mówiącym o rodzaju przewożonej substancji widnieje litera „E”. Należy zapisać oznakowania i przekazać pełną informację, dzwoniąc pod numer 11225.
Jedna z podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy zaleca wykonywanie czynności ratunkowych w miejscu, w którym poszkodowany został znaleziony. Nie tylko przyspiesza to
23 J. Słoma, G. Zając, Żyję i działam bezpiecznie. Nowa Era, Warszawa 2010, s. 110-111.
24 B. Breitkopf, D. Czyżów, op. cił., s. 80-81.
25 Ibidem, s. 81.
14