18 Podstawy elektrotechniki - zagadnienia wybrane
przesunięcia, który doprowadza do zgromadzenia się ładunków elektrycznych na elektrodach w sposób trwały, dodatnich po stronie wyższego potencjału, a ujemnych na drugiej elektrodzie. Taki układ (rys. 7) magazynuje energię elektryczną przesunięcia ładunków i nazywa się kondensatorem elektrycznym. Energię tę wyzwala się przez połączenie przewodem obu elektrod, co wywołuje przepływ krótkotrwałego prądu wyrównania ładunków, w kierunku przeciwnym do prądu przesunięcia (rys. 8).
kondensatorze przy ładowaniu oraz rozładow aniu prądem /
Natężenie statycznego pola elektrycznego utrzymuje trwale powłoki elektronowe atomów ośrodka izolacyjnego w wymuszonym stanie odkształcenia, tym silniejszego, im większa jest wartość natężenia pola. Po przekroczeniu tzw. wytrzymałości elektrycznej następuje wyrwanie elektronów z zewnętrznych orbit atomów, co prowadzi do przepływu między' elektrodami prądu elektronowego, zwanego prądem przebicia lub wyładowaniem elektrycznym. Taki jest na przykład mechanizm powstawania krótkotrwałej iskry elektrycznej, rozladownjącej kondensator, która może się przekształcić w luk elektryczny przy zasilaniu kondensatora z zewnętrznego źródła energii elektrycznej (rys. 9).
Łuk elektryczny
Rys. 9. Kulowy kondensator powietrzny, w którym nastąpiło wyładowanie elektryczne
W przeciwieństwie jednak do przepływu prądu elektronowego w ośrodku przewodzącym (w którego budowie wewnętrznej występują elektrony swobodne) prąd przebicia w ośrodku izolacyjnym jest związany ze zmianą jego struktury' na przewodzącą.