tworczosc jana kochanowskiego j Nieznany (5)

Twórczoœ�Ś Jana Kochanowskiego jako wyraz renesansowego pogl�ądu na œwiat i �życie ludzkie.

W renesansie nast�ąpi�ło odrodzenie kultury antycznej, a wraz z ni�ą powsta�ł nowy idea�ł cz�łowieka. Przeciwnie do œredniowiecza, gdzie wzorem by�ł asceta wiecznie umartwiaj�ący siê, spêdzaj�ący swój czas na modlitwie, ciê�żkiej pracy lub mê�żny rycerz, W œredniowieczu powsta�ł nowy cz�łowiek, cz�łowiek szczêœliwy, �żyj�ący na �łonie natury, wyznawaj�ący has�ło "carpe diem". Poeci i pisarze renesansu w swoich utworach ukazywali w�łaœnie takich szczêœliwych bohaterów, spêdzaj�ących swe �życie na �łonie natury.

Wyraz renesansowego pogl�ądu stanowi�ła twórczoœ�Ś Jana Kochanowskiego. By�ł to poeta, który przyczyni�ł siê do rozwoju literatury polskiej oraz podniós�ł j�ą do rangi europejskiej.

Jan Kochanowski w swoich utworach ukazuje nam renesansowego cz�łowieka. Najsilniej jest to uwidocznione w jego pieœniach. Poeta jest zdania, �że cz�łowiek powinien cieszy�Ś siê z �życia, spêdza�Ś ka�żd�ą chwilê jak najlepiej oraz cieszy�Ś siê ze swojej pracy. Dla Kochanowskiego najwa�żniejsze wydaje siê �życie na wsi. Wieœ ta ("Pieœ�ą o sobótce") jest widziana oczyma szlachcica. Posiada ona wyidealizowany obraz. Poeta nie widzi �żadnych ujemnych stron wsi, lecz tylko same jej zalety. Cz�łowiek �żyj�ący na wsi potrafi prawdziwie odetchn�ą�Ś od drêcz�ących go k�łopotów i sta�Ś siê szczêœliwym. Miasto w oczach Kochanowskiego jest pe�łne zak�łamania, fa�łszu, ob�łudy, niesprawiedliwoœci itd. Rolnik na wsi mo�że za pomoc�ą swojej pracy wy�żywi�Ś ca�ł�ą swoj�ą rodzinê, ma czas na ró�żnego rodzaju zabawy, ta�ące i rozrywki. �Życie jego sk�łada siê z samych uciech i radoœci, jest sielank�ą, rajem na ziemi. W dalszych pieœniach dowiadujemy siê, �że cz�łowiek powinien, ma nawet obowi�ązek, bawi�Ś siê, pi�Ś, szale�Ś, hula�Ś póki mo�że. Zbêdn�ą rzecz�ą w �życiu ka�żdego cz�łowieka to zamartwianie siê niepotrzebnymi rzeczami. Mimo u�żywania �życia cz�łowiek nie powinien zatraci�Ś w sobie pewnych wartoœci moralnych i humanistycznych. Powinien by�Ś cz�łowiekiem szczêœliwym jak i cnotliwym o dobrym sumieniu. W swojej "Pieœni o cnocie" Kochanowski wyra�ża pogl�ąd na ten temat w formie mora�łu:

"A jeœli komu droga otwarta do nieba, tym , co s�łu�ż�ą ojczyŸnie".

Oznacza to, �że najwiêksz�ą cnot�ą cz�łowieka jest dobro i zdolnoœ�Ś poœwiêcenia siê ojczyŸnie. Cz�łowiek renesansowy powinien jak najlepiej s�łu�ży�Ś ojczyŸnie. Kochanowski mówi, �że poeta jest w�łaœnie takim cz�łowiekiem – oddzia�ływuje on wychowawczo na swój naród. Drugim godnym cz�łowiekiem do naœladowania jest rycerz, który mê�żnie broni kraju, w którym siê urodzi�ł i wychowa�ł. Bardzo wa�żne dla Kochanowskiego jest czyste sumienie. W pieœni "Serce roœnie�Ś" ukazuje dwóch ludzi o ró�żnych sumieniach. Jeden to cz�łowiek, którego owe sumienie gryzie, a tym samym nie pozwala mu na u�żywanie �życia. Cz�łowiek taki jest wiecznie zatroskany, niespokojny. Drugi cz�łowiek posiada czyste serce (sumienie), nikogo on nie skrzywdzi�ł, wiêc nie ma powodu do zmartwie�ą. Z tego porównania mo�żna �łatwo wywnioskowa�Ś nowy pogl�ąd Kochanowskiego – aby bawi�Ś siê i cieszy�Ś trzeba dobrze postêpowa�Ś w �życiu, zgodnie ze swoim sercem. Cz�łowiek renesansowy w pieœniach Kochanowskiego nie zniechêca siê, nie ufa fortunie, lecz przyjmuje wszystkie troski i radoœci spokojnie. Zdaniem poety fortuna zmienn�ą jest, cz�łowiek raz mo�że znaleŸ�Ś siê na wozie, raz pod wozem, lecz nigdy nie powinien z tego powodu rozpacza�Ś, za�łamywa�Ś siê ale kroczy�Ś dalej z rozeœmian�ą twarz�ą.

"Nie porzucaj nadzieje, jako�Ś siê kolwiek dzieje".

Poeta bardzo, ceni cz�łowieka. Uwa�ża on, �że ka�żdy powinien robi�Ś w swoim �życiu tak, zby go póŸniej inne pokolenia pamiêta�ły. Kochanowski jest zdania, �że s�ława jest bardzo wa�żna, poniewa�ż cz�łowiek mo�że równa�Ś siê ze zwierzêtami, ma swój rozum i dlatego powinien go wykorzysta�Ś dla dobra ogó�łu. Poeta uwa�ża tak�że, �że cz�łowiek nie tylko mo�że cieszy�Ś siê z �życia, ale i tak�że by�Ś dobrym patriot�ą, który wiernie s�łu�ży swojej ojczyŸnie. Dobro swojego kraju powinien przek�łada�Ś nad wszystko, nawet gdyby zrezygnowa�Ś ze swoich potrzeb.

Twórczoœ�Ś Jana Kochanowskiego jest przepojona pogl�ądami renesansowymi na œwiat i �życie. Na podstawie jego utworów mo�żemy stwierdzi�Ś, �że cz�łowiek renesansowy cieszy�ł siê �życiem, spêdza�ł czas na �łonie przyrody, na wsi, bawi�ł siê i u�żywa�ł wszelkiego rodzaju uciech i rozrywek. Mimo, �że cz�łowiek ów podchodzi�ł do �życia bardzo lekko to jednak lubi�ł pracowa�Ś, cieszy�ł siê z plonów w�łasnej pracy, by�ł dobrym patriot�ą oraz mia�ł pewne zasady (wartoœci), których nie stara�ł siê przekroczy�Ś.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
bogactwo tematów lirycznych w poezji jana kochanowskiego
Mit arkadyjski w twórczości Reja i Kochanowskiego
Mit arkadyjski w twórczości Reja i Kochanowskiego
Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego
odprawa postow greckich jana ko Nieznany

więcej podobnych podstron