30
7) INFLACJA
RODZAJE I PRZYCZYNY
Inflacja
to trwały wzrost przeciętnego poziomu cen rynkowych na dobra i usługi, przyczyny jej powstawania są różnorakie, a najczęściej:
- polityce pieniężnej i kredytowej,
- polityce budżetowej państwa (wydatki bez pokrycia),
- nadmiernym inwestowaniu;
- dotacjach i subwencjach;
- wzroście cen surowców energii i paliw,
- stopnia monopolizacji gospodarki.
Jakiekolwiek jednak są przyczyny inflacji, to nie może ona zaistnieć bez wzrostu zasobów pieniądza.
Pomiaru inflacji dokonuje się z pomocą zmian zachodzących w sile nabywczej pieniądza.
Roczna stopa inflacji = (CPIti
CPIto) x 100% / CPIto
Rodzaje inflacji ze względu na jej tempo:
1. Pełzająca, jednocyfrowa.
2. Krocząca, kłusująca.
- to rodzaje inflacji, które mogą mieć tendencję do wymykania się z pod kontroli i przyspieszania swojego tempa.
3. Galopująca, ponad 50% rocznie, aż do 1000% rocznie.
4. Hiperinflacja, ponad 1000% rocznie bez górnej granicy.
Rodzaje inflacji ze względu na źródła jej powstawania:
Inflacja ciągniona przez popyt (demand
pull inflation)
inflacja nabywców występuje wówczas gdy całkowita wielkość planowanych wydatków wzrasta szybciej niż całkowita wielkość produkcji, a jej powodem są m. in. nadmierne wydatki państwa, niska stopa procentowa w bankach zasilająca gospodarkę "tanimi kredytami", co powoduje nadmierny popyt inwestycyjny i kredytowy, nadmierny deficyt budżetowy (finansowanie świadczeń socjalnych, programy socjalno gospodarcze, wydatki na administrację państwową, ochronę środowiska, inwestycje publiczne).