293014623

2.    Funkcja świadcząca, czyli świadczenia usług publicznych lub ich świadczenia za pośrednictwem instytucji świadczących, należących do sektora publicznego (przedsiębiorstw użyteczności publicznej i zakładów administracyjnych). Rozwój tej funkcji nastąpił wraz z ewolucją państwa kapitalistycznego. W ramach tej funkcji organy administracji publicznej zaspokajają potrzeby społeczne, np. utrzymując szpitale, szkoły itp..

3.    Funkcja regulatora rozwoju gospodarczego przejawiającej się w zastosowaniu klasycznych instrumentów policyjnych i reglamentacyjnych w postacie zezwoleń, koncesji, kontyngentów, ceł, a także udziale państwa w zarządzaniu gospodarką narodową. Administracja publiczna może nie tylko ingerować w życie gospodarcze tzw. interwencjonizm, ale i samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą (etatyzm).

4.    Funkcja organizatorska, w ramach której organy administracji podejmują również działania twórcze, samodzielne i kreatywne, np. zdobywanie funduszy unijnych przez urzędy na wsparcie programowe.

5.    Funkcja wykonawcza, polegająca na wykonywaniu przepisów. Organy i instytucje administracji zobowiązane są przestrzegać prawa, zgodnie z konstytucyjnymi zasadami legalizmu, państwa prawa, państwa prawnego, państwa praworządnego. Wykonywanie prawa ma miejsce nie tylko w ramach prawa administracyjnego materialnego (urzędnik w sposób władczy reguluje prawa i obowiązki obywateli), ale i prawa proceduralnego (organ wydaje decyzję administracyjną na podstawie przepisów Kodeksu Postępowania Administracyjnego). Czasem urzędnicy mogą opierać swoje decyzje na podstawie uznania administracyjnego (swobodnego uznania).

6.    Funkcja kontrolno - nadzorcza, w ramach której państwo kontroluje i nadzoruje obywateli, np. stowarzyszenia, fundacje.

7.    Funkcja prognostyczno - planistyczna, dzięki której władza publiczna formułuje koncepcje rozwojowe, np. prognozy wzrostu gospodarczego, zanieczyszczenia środowiska naturalnego itp..

Funkcje administracji publicznej zwane są również płaszczyznami działania administracji publicznej.

W XXI wieku dużego znaczenia nabiera rola administracji publicznej w zakresie zaspokajania potrzeb zbiorowych społeczeństwa (funkcja świadcząca administracji). Duża część zadań państwa w tym zakresie cedowana zostaje na organizacje pozarządowe i samorządy. Zjawisko przenoszenia uprawnień z administracji rządowej na rzecz samorządowej administracji miejskiej, nazywa się komunalizacją administracji publicznej¹.

Administracja publiczna jest złożoną organizacją zarówno, gdy traktujemy ją jako całość (system administracji państwowej) jak i wówczas, gdy mówimy o jej poszczególnych fragmentach (rząd itp.).

Dlatego też podlega ona regułom, które dotyczą wszelkich organizacji.

■    Funkcje administracji publicznej (H. Fayol):

przewidywanie,

organizowanie,

koordynowanie,

rozkazodawstwo,

kontrolowanie.

■    Działanie organizatorskie (H. de Chateliera):

ustalenie celu działania,

określenie środków i metod umożliwiających osiągnięcie celu,

1

Jan Łukasiewicz, Zarys nauki administracji, Wydanie III LexisNexis, Warszawa 2007, s. 142-143.

Administracja publiczna. Skrypt.