I. WYTYCZNE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY PRZY NARAŻENIU NA DZIAŁANIE SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA CZYNNIKÓW BIOLOGICZNYCH (CB)
1. Definicja CB
Szkodliwe dla zdrowia czynniki biologiczne (CB) obejmują drobnoustroje komórkowe, w tym również genetycznie zmodyfikowane, a także pasożyty wewnętrzne, jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie hodowle komórkowe, które mogą być przyczyną następujących rodzajów zachorowań:
• zakażenia - wywołane przez bakterie, grzyby, wirusy, pasożyty
• alergie - na skutek kontaktu z różnymi czynnikami biologicznymi (np. w wyniku działania pyłów zanieczyszczonych przez drobnoustroje i innymi substancjami wytworzonymi przez drobnoustroje)
• zatrucia lub inne działanie toksyczne (np. endotoksyny, mykotoksyny).
2. Klasyfikacja CB
2.1. Cztery grupy zagrożenia
CB zakwalifikowano do czterech grup zagrożenia w zależności od stopnia, w jakim mogą one wywołać choroby oraz od możliwości uniknięcia tych chorób i ich leczenia (tabela 1).
Tab. 1 Podział czynników biologicznych na 4 grupy zagrożenia
Grupa zagrożenia |
Czynniki biologiczne (CB) |
Grupa 1 |
czynniki, przez które wywołanie chorób u ludzi jest mało prawdopodobne |
Grupa 2 |
mogą wywołać choroby u ludzi, mogą być niebezpieczne dla pracowników, ale rozpowszechnianie ich w populacji ludzkiej jest mało prawdopodobne; zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia |
Grupa 3 |
mogą wywołać u ludzi ciężkie choroby, są niebezpieczne dla pracowników, a rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest prawdopodobne; zazwyczaj istnieją skuteczne metody profilaktyki lub leczenia |
Grupa 4 |
wywołują u ludzi ciężkie choroby, są niebezpieczne dla pracowników', a rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne; zazwyczaj nie istnieją skuteczne metody profilaktyki lub leczenia. |
3