Makroekonomia - Wykłady dr D. Mitręga
Wskaźnik zmian cen dóbr produkcyjnych (PPI). Pozwala szacować przyszłą inflację, (bo producenci przerzucą ceny na klientów)
2 rodzaje źródeł inflacji:
-> wewnętrzne - impuls w gospodarce krajowej,
-> zewnętrzne - impuls w gospodarce zagranicznej.
Czynniki zewnętrzne odgrywają znacznie mniejszą rolę ale są.
Najsilniejszy impuls przechodzi przez rynek towarów [ale są jeszcze kapitałowy i pracy]. Lata 70 :
Stagflacja - stagnacja gospodarcza połączona z inflacją,
Deflacja - proces ogólnego spadku cen.
Najbardziej istotne źródła tkwią w czynnikach wewnętrznych. Są różne teorie:
■ł Teoria monetarystyczna - źródła inflacji mają źródła wyłącznie pieniężne przyczyny - głównym winowajcą jest Bank Centralny, który niedostatecznie kontroluje podaż pieniądza. Zakładają, że podaż pieniądza nie jest powiązana ze strefą realną (charakter egzogeniczny) i jest pod wyłączną kontrolą Banku Centralnego. Nie wszyscy się z tym zgadzają - bo przy niewykorzystanych mocach produkcyjnych musi dojść do wzrostu cen).
Inflacja popytowa - inflacja ciągnięta przez popyt - główne źródła inflacji są w nadmiernych wydatkach budżetu państwa co doprowadza do wzrostu popytu w stosunku do realnego PKB.
Budżet - planowane zestawienie wydatków i dochodów państwa.
Gdy państwo musi wydać więcej niż dostanie -> deficyt - do 3% PKB nie zagraża stabilności cen (w kryteriach konwencji traktatu z Maastrich) - jest to wartość orientacyjna - nie narzucona przez literaturę.
Jak pokryć deficyt:
-> zadłużenie w bankach obligacje (dług publiczny),
-> dług zagraniczny.
Im bardziej musimy korzystać z oszczędności to nie będzie czynnik inflacjogenny. Jeśli trzeba wyemitować dużo pieniądza bezgotówkowego.
Banki komercyjne mogą pełnić funkcję paraemisyjną - udzielić bezgotówkowego kredytu na wielokrotność swoich wkładów - to może nakręcać inflację.
Najgorzej gdy pokrywa się deficyt emisją dodatkowego pieniądza - jest to bardzo inflacjogenne zjawisko - jest to pompowanie „pustych pieniędzy”.
■ł Teoria kosztowa (podażowa) - inflacja pchana przez koszty - przyczyną jest kosztów produkcji niezależny od agregatowego popytu a towary:
-> wzrost płac - stanowi główną przyczyną inflacji - bo koszty rosną bardziej niż wzrost płacy /o różne dodatkowe płatności - wzrost kosztów zatrudnienia/ - dlatego korekty płac dokonywane są raz na jakiś czas (rok, 2 lata) żeby nie destabilizować.
zmienny cen czynników produkcji [surowców],
-> wzrost podatków [np. pośrednie],
-> przedsiębiorstwa monopolistyczne ustalające ceny administrowane też mogą oddziaływać na pobudzanie inflacji.
Wykład 10-Inflacja c.d. /Bezrobocie 03.12.2002r.
Inflacja ciągnięta przez popyt - jest krzywa podaży GS - punkt przecięcia GS - GD1 - wyznacza poziom cen w gospodarce a przesunięcie do GD2 obrazuje wzrost popytu i w punkcie przecięcia wyznacza nowy poziom cen.
Leteecia & DeX Str. 17