293017307

Makroekonomia - Wykłady dr D. Mitręga

Wykład 2 - Model makroekonomiczny    08.10.2002r.

Model makroekonomiczny - stara się uchwycić podstawowe związki i zależności występujące w gospodarce. Jest bardziej sformalizowanym przedstawieniem gospodarki (np. równanie matematyczne).

Modele są również uproszczeniem rzeczywistości.

W uproszczeniach:

1.    pomija się rzeczy nieistotne (szczegóły),

2.    świadome uproszczenie niektórych aspektów rzeczywistości.

W modelach makroekonomicznych istotną rolę odgrywają zmienne określane jako zmienne agregatowe.

Występują między nimi zależności o charakterze:

a)    funkcjonalnym - gdy jedna zmienna określa inną (np. inwestycje i wielkość produkcji), zmiana jednej powoduje zmianę drugiej.

b)    definicyjnym - gdy jedna zmienna jest określona w kategoriach innych zmiennych (np. globalny dochód obejmuje część wydatkowaną na konsumpcję i część oszczędzaną).

Zależności pomiędzy zmiennymi można przedstawić w postaci równań lub przy pomocy metod graficznych (np. krzywa Philips'a - zależności między stopą inflacji a bezrobociem czy krzywa Laffer'a - między stopa podatkową a wpływami do budżetu).

Zmienne występujące w modelach można podzielić na 2 grupy:

a)    w postaci zasobów - charakteryzują się tym, że przedstawiają pewne wartości ekonomiczne w danym momencie czasu (np. PKB na rok 2001, stan zapasów na dzień...)

b)    w postaci strumieni - wyrażają wartość pewnych wielkości ekonomicznych w określonym przedziale czasowym.

Zasoby zmieniają się poprzez ruch strumieni (np. w przeciągu miesiąca produkcja wzrosła o..., wielkość produkcji, sprzedaż).

Zmienne w postaci zasobów i zmienne w postaci strumieni trudno rozróżnić (np. pieniądz to zasób a wydatki to strumień).

Jednym z najtrudniejszych problemów w gospodarce jest problem agregacji.

Do tworzenia modeli musimy mieć „wspólny mianownik" dla różnych wielkości. Przechodzi się z jednostek fizycznych na wartościowe. Podstawą do wyrażenia wartości w jednostkach wartościowych jest wyrażenie pieniężne (ceny). W gospodarce występują zjawiska inflacyjne więc ceny nie zawsze są odbiciem wartości. Jednak dla pewnych celów porównanie w cenach bieżących jest potrzebne (w wartościach nominalnych). Dla badań naukowych i badania trendów w gospodarce nie możemy korzystać z wartości nominalnych tylko realnych.

Płaca realna - ilość dóbr i usług możliwych do nabycia za płacę nominalną.

Jeśli wzrost cen wyprzedza wzrost płacy nominalnej to realnie zarobki są mniejsze. Rzeczywisty wzrost płac jest wtedy gdy tempo wzrostu płac nominalnych jest wyższe niż stopa inflacji.

Do badania trendów używa się wartości realnych. Przyjmuje się stały poziom cen i mierzy się wielkość produkcji w cenach stałych lub bazowych. Unikamy wtedy wpływu inflacji na wytężenie wartościowe. Przeprowadza się deflowanie - sprowadzanie wartości nominalnych do realnych przy pomocy indeksu zwanego deflatorem.

Deflator może być traktowany jako wskaźnik inflacji odnoszący się do całej gospodarki.

CPI (consument price index) - wskaźnik zmian cen dóbr konsumpcyjnych; konsumpcja stanowi 70% popytu globalnego rozwiniętych gospodarek.

Inwestycje netto -

zasób -> nakłady poniesione na wzrost kapitału, napływ kapitału <- strumień odpływ - deprecjacja.

Leteecia & DeX Str. 3