3307664360

Rozdział I

EWOLUCJA SYSTEMÓW OPERACYJNYCH

Podczas 50-letniego rozwoju systemy operacyjne przeszły bardzo złożoną drogę, wypełnioną licznymi ważnymi odkryciami. Duży wpływ na rozwój systemów operacyjnych miał rozwój elektroniki i architektur systemów komputerowych. Z tego powodu poszczególne etapy rozwoju systemów operacyjnych (SO) są ściśle związane z pojawianiem się nowych platform sprzętowych, takich jak minikomputery, komputery osobiste itp. Szczególny wpływ na ewolucję systemów operacyjnych ma rozwój lokalnych oraz globalnych sieci komputerowych, a zwłaszcza rozwój intemetu.

Pierwsze systemy operacyjne pojawiły się w połowie lat 50., gdy rozpoczęto produkcję systemów komputerowych opartych na półprzewodnikach. Dzięki nowym technologiom wzrosła znacznie moc obliczeniowa procesorów a także pojemność pamięci operacyjnych oraz pamięci masowych w stosunku do wcześniejszych komputerów lampowych. Znacznie wzrosła także niezawodność systemów komputerowych, co pozwoliło na ich zastosowanie do rozwiązywania szeregu zadań praktycznych.

Jednocześnie z rozwojem sprzętu komputerowego odbywał się analogiczny proces w zakresie automatyzacji procesu tworzenia programowania oraz organizacji prac obliczeniowych. W tym czasie pojawiły się pierwsze algorytmiczne języki programowania, a co za tym idzie translatory tych języków. Wykonanie każdego programu było związane ze znaczną liczbą czynności, a mianowicie: załadowanie odpowiedniego translatora (np. ALGOL, FORTRAN, COBOL), uruchomienie translatora w celu uzyskania programu binarnego zawierającego kody rozkazów procesora, konsolidacja programu poprzez dołączenie odpowiednich procedur bibliotecznych, załadowanie programu do pamięci operacyjnej, uruchomienie programu, wyprowadzenie wyników na urządzenie zewnętrzne. W ośrodkach obliczeniowych byli zatrudnieni operatorzy wykonujący te czynności dla wszystkich użytkowników ośrodka obliczeniowego.

Niestety stopień wykorzystania procesora w takim systemie byl niewielki, gdyż większość czasu procesor oczekiwał na wykonanie odpowiednich prac przez operatora. Przy znacznej wartości komputera uzyskiwano bardzo niską efektywność systemu komputerowego. W celu rozwiązania tego problemu zastosowano przetwarzanie wsadowe, które automatyzowało całą sekwencję operacji związaną z organizacją procesu obliczeniowego. Systemy przetwarzania wsadowego były pierwszymi programami systemowymi, przeznaczonymi do organizacji procesu obliczeniowego, a nie do przetwarzania danych. W celu organizacji procesu obliczeniowego opracowano formalny język sterowania zadaniami, pozwalający programiście określić poszczególne działania oraz ich sekwencję. Operator zestawiał pakiet zadań, które następnie były wykonywane przez system komputerowy bez udziału operatora. Program, który realizował przetwarzanie wsadowe, określany byl mianem monitora i byl