3307664361

protoplastą współczesnych systemów operacyjnych. Monitor reagował także na najczęściej spotykane sytuacje awaryjne. Wsad zestawiany był najczęściej w postaci pliku kart perforowanych, a także w postaci pliku na taśmie magnetycznej lub dysku magnetycznym.

1.1. Wielozadaniowe systemy operacyjne

Kolejny ważny okres w rozwoju systemów komputerowych to lata 1965-1975. W tym czasie miał miejsce znaczny rozwój w technologii elektronicznej - przejście od pojedynczych tranzystorów do układów scalonych, początkowo malej, następnie średniej oraz wielkiej skali integracji. Dzięki nowym technologiom stała się możliwa budowa złożonych systemów komputerowych (np. IBM/360). W tym czasie opracowano wszystkie podstawowe mechanizmy stosowane we współczesnych systemach operacyjnych, takie jak: wieloprogramowość, wielodostęp, pamięci wirtualne, systemy plików, ochrona danych poprzez określenie praw dostępu, praca w sieci. Jednocześnie nastąpił intensywny rozwój oprogramowania systemowego.

Rewolucyjnym zdarzeniem tego etapu rozwoju systemów komputerowych było praktyczne zastosowanie wieloprogramowości (koncepcja wieloprogramowości była    znana już    około 10 lat wcześniej).

Wieloprogramowość jest sposobem organizacji procesu obliczeniowego, polegającym na jednoczesnym przechowywaniu w pamięci operacyjnej szeregu programów oraz naprzemiennym wykonywaniu tych programów przez jeden procesor komputera. Dzięki takiemu rozwiązaniu znacznie zwiększono stopień wykorzystania procesora. Wieloprogramowość była realizowana w dwu wariantach: w systemach przetwarzania wsadowego oraz w systemach z podziałem czasu.

W systemach wieloprogramowych przetwarzania wsadowego przełączenie wykonywanego programu ma miejsce w momencie, gdy w aktualnie wykonywanym programie rozpoczyna się wykonywanie operacji WE/WY. W wyniku tego rośnie stopień wykorzystania procesora oraz liczba zadań wykonanych w jednostce czasu. Systemy wieloprogramowe z podziałem czasu stosowane są przede wszystkim w systemach wielodostępnych, obsługiwanych za pośrednictwem wielu terminali. W takim przypadku wszyscy użytkownicy mogą jednocześnie wykonywać swoje operacje za pośrednictwem terminala.

Do pierwszych systemów wieloprogramowych z podziałem czasu, opracowanych w połowie lat 60. należy zaliczyć: TSS/360 (IBM), CTSS oraz MULTICS (MIT wraz z Bell Labs oraz General Electric). Systemy wieloprogramowe z podziałem czasu dają użytkownikowi wrażenie wyłącznego korzy stania z komputera dzięki temu, że każdy z wykonywanych programów cyklicznie otrzymuje pewną część czasu pracy procesora. Systemy wieloprogramowe z podziałem czasu są mniej efektywne od systemów przetwarzania wsadowego, co stanowi cenę za wygodę pracy użytkowników.

9