4130649091

17

formalne i ogólne, w którym stosuje się rozumowanie aprioryczne, czysto pojęciowe i dedukcyjne. Dlaczego jednak teorie ekonomiczne, według mniemania Austriaków nie mogą być ani weryfikowane ani falsyfikowane? Przecież John Stuard Mili, także stosował rozumowanie dedukcyjne opierając się na aksjomacie homo oeconomicusa. Odpowiedzi należy szukać w dualizmie metodologicznym Austriaków. Uznawali oni bowiem, że nieuprawnionym jest przeszczepianie metodologii nauk przyrodniczych na grunt nauk społecznych, zgodnie z panującym w XIX wieku poglądem pozytywistów logicznych. Austriacy dokonali dychotomizacji nauk na prakseologię i historię. Gdy prakseologia zajmuje się tym, co powszechne i konieczne w ludzkim działaniu, historia uwzględnia to, co indywidualne i unikatowe. Odnosi się więc do aspektu czasu i miejsca w jakim się działanie odbywa. Zajmuje się ponadto historia również zdarzeniami przeszłymi. Do zdarzeń przeszłych zaliczają się również fakty będące przedmiotem zainteresowania nauk przyrodniczych. Nauki te w odróżnieniu od innych nauk historycznych sukces swój zawdzięczają eksperymentowi. W eksperymencie bowiem czynniki wpływające na daną zmienną mogą być obserwowane w izolacji. Istotność zaś wpływu poszczególnych czynników może zostać poddana pomiarowi. Zachodzą zatem między czynnikami stałe, mierzalne relacje opisane językiem matematyki. W naukach społecznych natomiast fakty dotyczące ludzkiego działania zawsze są powodowane złożonymi przyczynami. Powszechnie stosowana metoda ceteris paribus uwzględnia jedynie część spośród całej masy niewyspecyfikowanych istotnych warunków początkowych mających wpływ na dane zdarzenie. Gdy zatem w naukach przyrodniczych wyjaśniamy zjawiska, w historii dokonujemy interpretacji. Ten sam fakt historyczny w naukach społecznych może być odmiennie interpretowany przez badaczy, choćby przez to, że zgadzając się między sobą co do czynników, które na fakt wpłynęły różnią się między sobą co do stopnia ich istotności. Zawarty zatem w naukach historycznych czynnik subiektywny powoduje, według