księgowa. Informacja finansowo-księgowa pochodzi przede wszystkim z ksiąg rachunkowych i sprawozdań finansowych. Informacja pozaksięgowa gromadzona jest przez komórki organizacyjne w postaci dokumentów nie podlegających ewidencjonowaniu przez służby księgowe, a dotyczące takich zjawisk, jak np.: liczba i struktura zatrudnionych, ich kwalifikacje, regulaminy wewnętrzne, schematy organizacyjne, różnego rodzaju projekty organizacyjne, technologiczne produktowe, dane o klientach, odbiorcach, dostawcach, różnego rodzaju analizy wewnętrzne itp.
Informacja zewnętrzna dociera do przedsiębiorstw różnymi drogami, w różnej postaci, z różnym natężeniem itp. Dotyczy ona szeroko rozumianego otoczenia. Im bardziej to otoczenie jest przez organizację rozpoznane, tym bardziej trafne mogą być jego decyzje. Przedsiębiorstwa bowiem funkcjonują dla otoczenia i dzięki otoczeniu. Otoczenie nadaje sens istnieniu przedsiębiorstw. Od niego płynie zapotrzebowanie na produkty i usługi wytwarzane przez przedsiębiorstwa. Równocześnie przedsiębiorstwa pozyskują z otoczenia niezbędne zasoby. Poza przedsiębiorstwem powstają przepisy regulujące zasady jego funkcjonowania w otoczeniu, tworzy się konkurencja, powstają oczekiwania co do określonych zachowań przedsiębiorstw (np. względem środowiska naturalnego, współfinansowania działalności charytatywnej, kulturalnej itp.). To wszystko powoduje, że informacja zewnętrzna ma istotne znaczenie dla podejmowanych w przedsiębiorstwach decyzji. Przedsiębiorstwa powinny dysponować niezbędnym zasobem tej informacji, by w niezbędnym zakresie dostosowywać swoje decyzje do warunków- tworzonych przez otoczenie. Warunki te stawiają przed organizacjami gospodarczymi określone wyzwania. Jedne z nich stanowią dla podmiotu gospodarującego określone ograniczenia, inne z kolei tworzą zachętę do podejmowania nowych wyzwań. Właściwa reakcja na te wyzwania ze strony przedsiębiorstw nie tylko pozwala na spełnienie oczekiwań otoczenia, lecz również prowadzi do wyższej efektywności ekonomicznej16. Od tej reakcji zależą wizerunek i reputacja przedsiębiorstwa, które są istotnym zasobem strategicznym i wpływają na tworzenie jego przewagi konkurencyjnej17.
Z powyższego wynika, że w każdym przedsiębiorstwie powinny funkcjonować dwa równolegle systemy informacyjne. Jeden z nich to system finansowo-księgowy znajdujący swój wyraz w rachunkowości finansowej, drugi to system zabezpieczający informację pozafinansową, konieczną do podejmowania racjonalnych decyzji. Ten drugi system znajduje odzwierciedlenia w rachunkowości zarządczej. Zdaniem J. S. Czarneckiego ma on dostarczać informacji potrzebnej do wprowadzania różnego rodzaju innowacji i eliminowania strat18.
16 Por: J. R. Schermerhom, Jr, Zarządzanie, wyd. PWE, Warszawa 2008, s. 97.
17 Por: I. Kuraszko, Nowa komunikacja społeczna wyzwaniem odpowiedzialnego biznesu, wyd. Difin, Warszawa 2010, s. 40.
18 Por: J. S. Czarnecki, Zarządzanie jako nadawanie sensu kombinacji zasobów, w: I. Sobańska (red), Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strategiczne, wyd. C. H. Beck, Warszawa 2010, s. 57.
13