53
W wariancie porównawczym rachunku zysków i strat koszty działalności operacyjnej przedstawia się w przekroju rodzajowym, tj.:
• amortyzacja,
• zużycie materiałów i energii,
• usługi obce,
• podatki i opłaty,
• wynagrodzenia,
• ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,
• pozostałe koszty rodzajowe,
• wartość sprzedanych towarów i materiałów.
Koszty w przekroju rodzajowym są kosztami działalności operacyjnej poniesionymi w okresie sprawozdawczym. Dotyczą zwykle tego właśnie okresu, choć mogą być częściowo związane zarówno z okresem przeszłym, jak i przyszłym. Ponadto koszty te mogą częściowo dotyczyć produktów przeznaczonych na własne potrzeby jednostki gospodarczej. Stąd koszty rodzajowe stanowią wielkość nieporównywalną z przychodami ze sprzedaży produktów. Ustalenie wyniku ze sprzedaży wymaga w tym wypadku doprowadzenia kosztów do porównywalności z przychodami ze sprzedaży, albowiem ta informacja dotyczy wyłącznie produktów sprzedanych w okresie sprawozdawczym. Porównywalność kosztów rodzajowych z przychodami ze sprzedaży uzyskuje się przez korektę kosztów o:
• zmianę stanu produktów (zwiększenie - wartość ujemna, zmniejszenie
- wartość dodatnia),
• koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki (wartość ujemna).
W normatywnym rachunku zysków i strat informacje korygujące umieszczone są po informacji o przychodach ze sprzedaży produktów - z przeciwnymi znakami. Takie rozwiązanie znajduje wyraz w nazwie segmentu informacji o przychodach z działalności operacyjnej: „Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi”. Obejmują one:
• przychody netto ze sprzedaży produktów,
• zmianę stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie
- wartość ujemna),
• koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki,
• przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów.
Normatywny wzór rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym przedstawia tabela 3.