6355787792

Chemia wokół nas, czyli strategia ochrony

PRZED KSENOBIOTYKAMI Błażej Rychlik

Pracownia Cytometrii, Katedra Biofizyki Molekularnej, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzki; Ul. Banacha 12/16, 90-257 Łódź

Każdy organizm bytując w środowisku naturalnym podlega ciągłej ekspozycji na związki chemiczne z otoczenia. Ksenobiotyki spożywane z wodą i pokarmem, wdychane z powietrzem czy wchłaniane przez powłoki ciała mogą zaburzać homeostazę, stąd już na bardzo wczesnych etapach ewolucji wykształciły się mechanizmy obronne w znacznym stopniu zmniejszające to zagrożenie. Chronione są nie tylko te tkanki i narządy, które stanowią interfejs organizm-środowisko (jelito, płuca), ale także te, które są szczególnie istotne z punktu widzenia przetrwania osobnika (mózgowie) czy gatunku (narządy rozrodcze). Podstawową strategią obronną jest strategia strażnika polegająca na niedopuszczeniu do przekroczenia przez ksenobiotyk bariery tworzonej m.in. przez transportery błonowe z nadrodziny białek ABC (ang. ATP-Binding Cassette). Białka te cechują unikatowe właściwości, które pozwalają im skutecznie pełnić swe funkcje, będąc jednocześnie źródłem kłopotów w wielu sytuacjach klinicznych, w tym podczas terapii przeciwnowotworowej.

W-02

- 16-