Efektywność ekonomiczna działalności przedsiębiorstwa - jak pisze W. Bień (2000, s. 79) - znajduje pełne odzwierciedlenia w jego sytuacji finansowej, której analiza stanowić powinna jedno z podstawowy ch narzędzi optymalizowania zysków i nadwyżki finansowej. Zdaniem wspomnianego autora, narzędziem tym powinno posługiwać się kierow nictwo firmy oraz jego rada nadzorcza czy zarząd w celu uzyskania podstaw wyjściowych do podejmowania bieżących i strategicznych decyzji dotyczących m.in. nowych inwestycji, kształtowania struktury kapitału czy opłacalności sprzedaż) . Poza tym, analiza sytuacji finansowej przedsiębiorstwa pozwala na kontrolę zgodności rzeczywistego przebiegu procesów gospodarczych z założeniami, jakie przyjmowano przy podejmowaniu decyzji.
Według B. Pomykalskej i M. Wypycha (2000, s. 179-180). ocena sytuacji majątków o-kapitalowej obejmuje badanie struktur)' aktywów, jak i pasywów (analiza pionowa bilansu) oraz badanie relacji zachodzących między strukturą majątku i strukturą kapitału (analiza pozioma bilansu, uwzględniająca współzależność między majątkiem i źródłami jego finansowania). Z kolei przedmiotem oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa jest jego zyskowność, zdolność do wywiązywania się ze zobowiązań krótko- i długoterminowych, jak i sprawność oraz efektywność zarządzania.
W niniejszej pracy uwaga skupiona została na ocenie sytuacji majątkowo-finansowej wybranego przedsiębiorstwa z branży produkcji napojów' w oparciu o dane zawarte w podstawowych sprawozdaniach finansowych, jakimi są bilans i rachunek zysków i strat. Zastosowaną metodą badań analitycznych informacji zawartych w sprawozdaniach była analiza wskaźnikowa, bazująca na wskaźnikach finansowych. Podstawą odniesienia dla wartości wskaźników osiągniętych przez badaną firmę byty wyniki badań empiiycznych przeprowadzonych przez Komisję ds. Analizy Finansowej Rady Naukowej SKwP we współprac)' z Wywiadownią Gospodarczą InfoCredit, w wyniku których opracowano sektorowe wskaźniki finansowe.
Analiza struktury majątkowej i kapitałowej przedsiębiorstwa (pionowa analiza bilansu)
Jak wyjaśnia E. Nowak (2005, s. 89), analiza struktury aktywów bilansu jest elementem oceny sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa. Sytuacja ta zależy bowiem od zachowania określonych proporcji pomiędzy różnymi grupami aktywów i między ich poszczególnymi składnikami.
Ponadto, jak zaznacza B. Pomykalska i M. Wypych (tamże. s. 182), aktywa stanowią potencjał przyczyniający się w sposób bezpośredni lub pośredni do przepływów pieniężnych, a to z kolei określa przyszłe korzyści ekonomiczne dla firmy. Znaczenie struktur) aktywów dla sytuacji finansowej przedsiębiorstwa wynika głównie