ETAPY PRAWIDŁOWEGO ROZWOJU MOWY DZIECKA
0 - 2 miesiąc |
v Pojawia się różnego rodzaju pokrzykiwania, mlaskanie, cmokanie. <r Zmianę zachowania u niemowlaka powoduje głośniejszy, nagły dźwięk. |
2 - 4 miesiąc |
v Niemowlę zaczyna "śpiewać" (guu, agu, aku, ghy...) - głużenie/gruchanie. ▼ Reaguje na różne dźwięki, głośno śmieje się. Dzieci niesłyszgce tak samo głużg, jak dzieci niesłyszgce. |
4 - 6 miesiąc |
w Pierwsze zabawy głosem, czyli gaworzenie. Dziecko zaczyna porozumiewać się z inną osobą posługując się prostymi sylabami. Należy zachęcać dziecko do mówienia, poprzez zwrócenie uwagi na gaworzenie dziecka i odpowiadanie mu. |
6 - 7 miesiąc |
* Dziecko wielokrotnie powtarza szeregi sylaby np.: bababababa, mamamama, dadadada. ▼ Próbuje rozkazywać i pytać. W chwilach zadowolenia gaworzenie jest intensywniejsze. Dzieci niesłyszgce nie gaworzg w sposób samo naśladowczy. Ok. 7 miesigca życia pojawiajg się pierwsze wypowiedzi przypominajgce wyrazy, np.: „baja" jako bajka, czy „mana" jako mleko. |
9-10 miesiąc |
<r Echolalie - dziecko próbuje naśladować własne słowa oraz zasłyszaną mowę dorosłych, jego wypowiedzi składają się z wielokrotnie powtórzonych różnych sylab. * Rozumie kilkanaście słów - m.in. imiona, nazwy zabawek oraz zakaz „nie (ruszaj)!" |
11-12 miesiąc |
* Wypowiedzi coraz bardziej przypominają brzmieniem wyrazy danego języka. Roczne dzieci wymawiajg przeciętnie ok. 6 słów, ale sg i takie, które nie potrafig wymówić jeszcze żadnego, i takie, które wymawiajg ok. 50 wyrazów. |
18-23 miesiąc |
w Początek wypowiedzi dwuwyrazowych. <r Dziecko używa przede wszystkim rzeczowników, czyli nazw. 20 - miesięcznie dziecko wymawia średnio ok. 170 wyrazów. |
2 lata |
w Pojawiają się liczebniki - jeden, dwa, trzy.... i rozróżnienie ja-ty. Dziecko zaczyna używać zaimka się np.: myję się, bawię się. * Pojawia się coraz więcej pytań i przeczeń - coś nie jest ładne, czegoś nie ma. Przeważajg zdania pojedyncze. |
3 lata |
* Poprawna wymowa: samogłosek ustnych [a,e,i,o,u,y] spółgłosek nosowych, tj. [m,n,ń] spółgłosek [h,f,w,t,d,p,b j,ł] Trzylatek ma jeszcze prawo wymawiać spółgłoski dźwięczne z niepełng dźwięcznością. Dziecko 3-letnie zaczyna śmielej posługiwać się zdaniami złożonymi. |
4 lata |
* Poprawna artykulacja spółgłosek [k,g,ś,ź,ć,dź] * Spółgłoski miękkie[ś,ź,ć,dź] mogą być jeszcze wymawiane jako „mniej miękkie", np. [s'] * Przed ukończeniem 3 lat i 8 miesięcy wiele dzieci zamienia [r] na [1]. * Czterolatek nie powinien zamieniać [t,d] na [k,g] (lub odwrotnie), może jednak zmieniać spółgłoski [sz,ż,cz,dż] oraz [s,z,c,dz] na [ś,ź,ć,dźj. |
5 lat |
* Poprawna wymowa spółgłosek [sz,ż, cz,dż] lub zastępowanie ich spółgłoskami [s,z,c,dzj. * Poprawna zastępowanie jej spółgłoską [1]. 35% dzieci 5-letnich prawidłowo wymawia [rj. |
6 lat |
* Poprawna wymowa spółgłosek [sz,ż,cz,dż] oraz spółgłoski [r]. Mogą zdarzyć się jeszcze pomyłki, ale powinny być coraz rzadsze. Większość dzieci prawidłowo wymawia spółgłoskę [r] zanim ukończy 6 rok życia. |
7 lat |
* Prawidłowa wymowa wszystkich spółgłosek i samogłosek języka polskiego. Do ok. 10 roku życia mowa dziecka będzie nabierała cech „mowy dojrzałej". |